Soğuk Savaş sonrasında Kosova, Bosna Hersek ve Makedonya'da önleyici diplomasi
Preventive diplomacy in Kosovo, Bosnia-Herzegovina and Macedonia in Post-Cold War era
- Tez No: 684068
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İBRAHİM KAMİL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trakya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Balkan Çalışmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 226
Özet
Temel amacı taraflar arasında ortaya çıkan krizleri çatışmaya dönüşmeden zamanında müdahale ederek önlemek olan önleyici diplomasi kavramı ilk ortaya çıktığında çeşitli sebeplerden dolayı istenilen düzeyde gelişim gösteremedi. Fakat Soğuk Savaş'tan sonra tanımlanması, hedefleri ve amaçları netlik kazanmaya başlayınca bu diplomasi türü ile ilgili çalışmalar da artmaya başladı. Dolayısıyla Soğuk Savaş sonrası Balkanlar'da Yugoslavya'nın dağılma sürecine girmesi ile birlikte ortaya çıkan Kosova, Bosna Hersek ve Makedonya Krizleri bu diplomasi türünün sınanması açısından oldukça önemli bir sınavdı. Bu çalışmada, Soğuk Savaş sonrası Balkanlar'da ortaya çıkan Kosova, Bosna Hersek ve Makedonya Krizleri uluslararası aktörlerin önleyici diplomasi faaliyetleri bağlamında ele alınmaktadır. Kosova Krizi'nde uluslararası aktörlerin soruna geç müdahalede bulunmaları, taraflar arasındaki krizin giderek şiddetli bir hâl almasına sebep oldu. Sorunun çatışmaya dönüşmeden önleyici diplomasi bağlamında çözülmesi için umut verici diplomatik fırsatlar 1998 öncesinde bulunmaktaydı. Çünkü 1998 öncesinde Sırplar ile Kosovalı Arnavutlar arasında çatışmalar olsa da bunlar ufak çaplı olup diplomatik yollarla çözülebilecek durumdaydı. Fakat bu dönemde uluslararası aktörler krizi önlemek için diplomatik anlamda gerekli hassasiyeti göstermedi. Taraflar arasındaki anlaşmazlıkların önlenmesi için diplomatik faaliyetler ancak 1997'den sonra başlatıldı. 1997'den sonra birçok uluslararası aktör özel elçiler yollayarak taraflar arasında krizin çözümü ve çatışmaların önlenmesi için arabuluculuk faaliyetinde bulundu. Bosna Hersek Krizi'nin başından sonuna kadar uluslararası aktörler kendi çıkarları doğrultusunda hareket ettiği için sorunun çatışmaya dönüşmeden önlenmesi konusunda ortak bir eylem planı geliştirilemedi. Aktörlerin özellikle Sırp uzlaşmazlığı karşısındaki tutarsız politikaları, Sırpların etnik temizlik ve buna benzer zulümlerini durdurmada başarısızlıkla sonuçlandı. Taraflar arasındaki kriz çatışmaya dönüşüp Sırplar Bosna'ya saldırdığında uluslararası toplumdan çatışmaları önleme veya daha geniş alanlara yayılmasını engelleme anlamında yeterli gayret gösterilmedi. Sorunun çözümü için AB'den büyük bir beklenti vardı ancak bu beklenti karşılık bulmadı. Çünkü AB üyesi ülkeler arasında krizin önlenmesi ile ilgili ortak bir eylem planı bulunmamaktaydı. Makedonya Krizi'nde uluslararası aktörler Bosna Hersek ve Kosova'da yaptıkları yanlışı yapmayarak taraflar arasında çıkabilecek çatışmaları önceden sezip bu doğrultuda önleyici faaliyetlerde bulundu. Soruna erken müdahale edilmesi gerek ülkenin bağımsızlığı aşamasında gerekse bağımsızlık sonrası süreçte Bosna Hersek ve Kosova'da meydana gelen çatışmalar kadar büyük olayların yaşanmasını engelledi. Ayrıca Bosna Hersek ve Kosova Krizlerine kıyasla başta AB olmak üzere bütün aktörlerin krizin en başından beri kararlı bir tutum içinde olduğu görülmektedir.
Özet (Çeviri)
The most basic aim of preventive diplomacy is to ensure a timely intervention to crises between parties so that they do not turn into more heated affairs. When the concept first arose, it did not develop as much as intended due to various reasons. However, once its definitions, targets and intentions became clearer after the Cold War, the number of works related to this type of diplomacy has increased. Hence, the Kosovo, Bosnia-Herzegovina and Macedonia Crises that surfaced in the Balkans during the disintegration process of former Yugoslavia was a significant opportunity to test the effectiveness of this type of diplomacy. This study reviews the Kosovo, Bosnia-Herzegovina and Macedonia Crises that surfaced in the Balkans after the Cold War from the perspective of the preventive diplomacy activities of international actors. As the international actors were late in intervening to the Kosovo Crisis, the issues between the parties gradually turned into a more severe form. Prior to 1998, there were promising diplomatic opportunities to settle the matter before it turned into a battle, because despite the existence of disputes between Serbians and Kosovans prior to 1998, these were small in size and could be settled through diplomacy. However, international actors failed to act sensitively enough and display the diplomacy to prevent the crisis. Their diplomatic activities aimed at preventing the issues between the parties started only after 1997. After 1997, several international actors sent special envoys to act as intermediaries to settle the crisis and prevent disputes. From the very beginning to the end of the Bosnia and Herzegovina Crisis, international actors acted in their own interests and therefore could not develop a common action plan to prevent the problem from turning into a conflict. The inconsistent policies of international actors, especially against Serbian antagonism, have failed to stop the ethnic cleansing and similar atrocities of Serbs. When the crisis between the parties turned into a conflict and the Serbs attacked Bosnia, there was not enough effort from the international community to prevent the conflict or prevent it from spreading to wider areas. The European Union was expected to solve this problem, but this expectation was not met. Because there was no common action plan among EU member states regarding the prevention of the crisis. In the Macedonian Crisis, the situation developed differently. In this crisis, international actors did not make the mistake they made in Bosnia-Herzegovina and Kosovo, anticipating possible conflicts between the parties and took preventive actions in this direction. Early intervention in the problem prevented events as big as the conflicts in Bosnia-Herzegovina and Kosovo, both during the independence phase of the country and in the post-independence period. In addition, compared to the Bosnia-Herzegovina and Kosovo Crises, it is obvious that all actors, especially the EU, have taken a determined attitude from the very beginning of the crisis.
Benzer Tezler
- The Dismemberment of Yugoslavia and the emergence of a new interventionism
Yugoslavya'nın dağılması ve ortaya çıkan yeni müdahalecilik
SELVER BULDANLIOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2003
Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA TÜRKEŞ
- Eski Yugoslavya'da yeni devletler: Birleşmiş Milletler ve büyük güçler
New states in former Yugoslavia: United Nations and the great powers
VOLKAN TATAR
Doktora
Türkçe
2012
Uluslararası İlişkilerİstanbul ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FARUK SÖNMEZOĞLU
- Türkiye, Yunanistan ve Arnavutluk'un Balkan ülkeleri ve etnik yapısı üzerine stratejik hedefleri
Stratejical aims of Turkey, Greece and Albania on Balkan states and their ethnical structure
HALİL AKMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
TarihGebze Yüksek Teknoloji EnstitüsüStrateji Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ABDULKADİR AKÇİN
- Continuity and change in the US foreign policy toward Kosovo question
ABD'nin Kosova sorununa yönelik dış politikasında devamlılık ve değişim
MERVE KALA
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA TÜRKEŞ
- Barışı koruma operasyonlarında askeri statülü kolluk kuvvetleri: Bosna Hersek ve Kosova örnekleri
Law enforcement forces wbith military status in peacekeeping operations: Examples of Bosnia and Herzegovina and Kosovo
SERKAN KAHYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Uluslararası İlişkilerKara Harp Okulu KomutanlığıGüvenlik Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERHAT AHMET ERKMEN