Soğuk savaş sonrası düzende Amerikan ittifakları: Türkiye ve Güney Kore örnekleri (1991-2021)
American alliances in the post-cold war order: The cases of Turkey and South Korea (1991-2021)
- Tez No: 685309
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MURAT ALAKEL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yalova Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 413
Özet
Soğuk Savaş boyunca iki kutuplu süper güç rekabetine dayalı caydırıcılık odaklı işleyen Batı ittifak sistemi SSCB'nin dağılmasının ardından sürekliliğini koruyabilmiştir. Buna rağmen 11 Eylül saldırıları, 2003 Irak Savaşı, 2008 finansal krizi ve Arap Baharı ile Rusya'nın ve Çin'in yeniden büyük güç rekabeti içerisine dâhil olması, BRICS ve Türkiye gibi aktörlerin bölgesel etkinliklerini arttırması gibi hadiseler uluslararası sistemin yapısında yeni dinamiklerin ortaya çıkmasına neden olmuş ve ABD'nin konumuna dair tartışmaları tetiklemiştir. Bu durum değişen tehdit ortamı ve yeni tehditlerin ortaya çıkması ile birlikte İkinci Dünya Savaşı sonrasının koşullarında ABD ile müttefik olan devletlerin ittifak davranışlarında farklılaşmalar meydana getirmiştir. Modernleşme süreçleri, demokrasi gelişimi ve ekonomi parametreleri bağlamında sıklıkla karşılaştırılan Türkiye ve Güney Kore, ABD ile ittifak ilişkileri bağlamında önemli benzerlikler göstermektedir. Bu bakımdan çalışmada ABD'nin Soğuk Savaş sonrasında sürdürdüğü ittifak ilişkileri Türkiye ve Güney Kore'nin sunduğu örnek vakalar çerçevesinde, süreç analizi şeklinde ve neoklasik realist teorinin sağladığı analiz düzeyleri içerisinde ele alınmıştır. Bu bağlamda Soğuk Savaş sonrası dönemin özellikleri belirlenerek devletlerin ABD ile olan ittifak ilişkileri tespit edilmeye çalışılmıştır. Ayrıca toplumsal koşulların Türkiye-ABD ve Güney Kore-ABD ilişkilerine ne ölçüde tesir ettiği incelenmiştir. Çalışmada birincil ve ikincil kaynak niteliğindeki eserlerden söylemsel ve düşünsel veriler toplanmış, teorik ve pratik veriler derlenmiştir. Soyut ve teorik varsayımlar tablo, istatistik ve ekonomik göstergeleri barındıran somut verilerin yardımıyla açıklanmaya çalışılmıştır. Ayrıca sahanın uzmanı olan çeşitli isimlerle bireysel görüşme yöntemi ile veri toplanmış ve çalışmanın teorik bulguları bu verilerle desteklenmiştir. Çalışmanın bağımsız değişkeni uluslararası sistemin yapısı üzerinde kurgulanmıştır. Soğuk Savaş sonrası dönemde artan milliyetçilik, liberalizmin içinde bulunduğu ideolojik ve siyasal çıkmazlar, ortaya çıkan yeni tehditler ve işbirliği formları, Rusya'nın jeopolitik baskısı, Çin'in ve Asya'nın artan ekonomik gücü ve buna dayalı ABD-Çin rekabeti ile çok kutupluluğun artan etkisi devletlerin dış politikasına etki eden unsurlar olmuştur. Çalışmanın sonucu, ABD'nin Türkiye ve Güney Kore ile ilişkilerinde ortaya çıkan işbirliği biçimlerinin ve sorunların, uluslararası sistemin devletlerin dış politika davranışları üzerindeki etkileri bağlamının bir parçası olduğunu göstermektedir.
Özet (Çeviri)
Throughout the Cold War, the Western alliance system, which focused on deterrence based on bipolar superpower competition, was able to maintain its continuity after the dissolution of the USSR. However, the 9/11 attacks, Iraq War in 2003, the 2008 financial crisis and the Arab Spring; Russia and China's return to great power competition, and events such as the increasing regional activities of actors such as the BRICS and Turkey led to the emergence of new dynamics in the structure of the international system and triggered discussions on the position of the USA. This, together with the changing threat environment and the emergence of new threats, led to differentiation in the alliance behavior of the states that were allied with the USA under post-world war conditions. Turkey and Republic of Korea, those mainly compared to within modernization processes in the context of democratic development and economic parameters, shows important similarities in the context of their alliance with the US. In this study, post-Cold War alliances of the United States are discussed within the framework of Turkish-US and ROK-US relations through process analysis and various levels of analysis provided by the neoclassical realist theory. In this context, the alliance behaviours of the states with the USA are determined by the characteristics of the post-Cold War period. The effects of the social conditions in allied countries are also analysed. In the study, discursive and intellectual data as well as theoretical and practical data has ben collected from primary and secondary sources. Academic and theoretical assumptions were tried to be explained with the help of concrete data including tables, statistics and economic indicators. In addition, data were collected through individual interviews with various experts in the field. Thus, the theoretical findings of the study were supported by these data. The independent variable of the study is the structure of the international system. The increasing nationalism in the post-Cold War period, the ideological and political stalemates of liberalism, the emerging new threats and forms of cooperation, Russia's geopolitical pressure, the increasing economic power of China and Asia and the US-China rivalry based on this have been the factors affecting the foreign policy of the states. Thus, the current study indicates that the cooperation forms and issues raised in Turkish and South Korean relations with the USA are a part of the context that comprising systemic impact on foreign policy behaviors.
Benzer Tezler
- A neorealist analysis of Iran-Russia relations: Tajik and Syrian civil wars
İran-Rusya ilişkilerinin neorealist bir analizi: Tacik ve Suriye iç savaşları
ESRA YANIK
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiOrtadoğu Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DERYA GÖÇER AKDER
DR. ZELAL ÖZDEMİR
- Kimlik ve dış politika ilişkisi bağlamında ABD'nin 2003 Irak müdahalesi
2003 US intervention in Iraq in the context of the relationship of identity and foreign policy
MUHAMMET MUSTAFA ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TarihAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiŞarkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMAİL ERKAM SULA
- Davranışsal istihbarat teşkilatları analizi
Behavioural intelligence agencies analysis
DENİZ GÜLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Uluslararası İlişkilerMarmara ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. RÜŞTÜ SALİM SAVAŞ BİÇER
- The regionalization dilemma of Turkish foreign policy in the 1990s: The systemic impact approach in middle power theory
Türk dış politikasının 1990'lardaki bölgeselleşme ikilemi: Orta büyüklükte güç teorisinde sistemik etki bakış açısı
MERVE TOPAL
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZLEM TÜR
- Obama dönemi ABD-Çin ilişkileri
UU-China relations in Obama era
AHMET KAAN YEŞİLYURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Uluslararası İlişkilerGiresun ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERDAR KESGİN