Stratejik bir belirsizlik alanı olan siber uzayda norm oluşturma çabalarının incelenmesi
Examining norm formation efforts in cyber space which is a strategic area of uncertainty
- Tez No: 685519
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖVGÜ KALKAN KÜÇÜKSOLAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yalova Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 121
Özet
Soğuk Savaş sonrası dönemde siber uzay, çok farklı ve artan sayıda aktörün rekabetine konu olan bir stratejik operasyonel alan olarak öne çıkmaktadır. Siber uzayın sınırsız ve dinamik yapısı bir taraftan çeşitli fırsatlar sunarken, diğer taraftan da yarattığı belirsizlikler üzerinden aktörlerin meydan okumalarla karşı karşıya kalmalarına sebebiyet vermektedir. Bu çerçevede önümüzdeki dönemde uluslararası sistemin işleyişinde artan düzeyde etkili olacağı düşünülen siber uzay kapsamında farklı düzeylerdeki aktörlerin norm oluşturma çalışmaları yaptıkları gözlenmektedir. Zira normlar üzerinden siber uzayın belirsiz yapısına çeşitli açılardan netlik kazandırılmaya ve bu bağlamda siber alandaki operasyonlara bir çerçeve kazandırılmaya çalışılmaktadır. Bu tez çalışmasında, Soğuk Savaş sonrası dönemde siber uzayda öne çıkan başlıca devletlerin, özel şirketlerin ve örgütlerin norm oluşturma çabaları incelenmiş ve Türkiye'nin bu alandaki çalışmalarına ışık tutulması hedeflenmiştir. Stratejik bir belirsizlik alanı olan siber uzayda norm oluşturma çabalarının irdelendiği bu çalışmanın ilk bölümünde“siber uzay”,“norm”ve“siber norm”kavramları tanımlanarak içeriklerine netlik kazandırılmıştır. İkinci bölümde ise, Soğuk Savaş sonrası uluslararası sistemde yaşanan dönüşüm detaylı bir şekilde ele alınmış, Kopenhag Ekolü üzerinden genişleyen ve derinleşen güvenlik ortamı irdelenmiş ve siber normların analizinde yararlanılan Sosyal İnşacılık yaklaşımı kapsamlı şekilde değerlendirilmiştir. Siber yönetişimin tartışılması kapsamında da bir yönetişim ağı tasarısında yer alabilecek unsurlara değinilmiş, siber normların pratiğe dökülmesi sürecinden bahsedilmiş ve çok paydaşlı yönetişim ile siber egemenlik modellerinin uygulanabilirliği sorgulanmıştır. Üçüncü bölümde ise, ikinci bölümde yer alan siber egemenlik ve çok paydaşlı yönetişim modelleri ABD, Çin, Rusya ve Türkiye örnekleri üzerinden tartışılmış, devletlerin söz konusu yaklaşımlar üzerinden geliştirdikleri politikalar incelenmiştir. Devletlerin yanı sıra siber uzayda önemli rol oynayan diğer paydaşlar olarak özel şirketler başlığı altında norm girişimcileri olarak nitelendirilen Microsoft, Google, Siemens ve Nornickel'in süreçteki rollerine değinilmiş, ortaya koydukları temel mülahazalar irdelenmiştir. İnternet yönetişiminde önemli rol oynayan uluslararası örgütler başlığı altında ise NATO, GCSC ve BM'nin çalışmaları değerlendirilmiş, bu platformlarda tartışılan prensipler bütüncül bir çerçevede analiz edilmiştir. Siber uzayın coğrafi bir sınıra tabi olmaması, saldırganların tespitinin zorluğu ve hesap verilebilirlik konusunda herhangi bir netliğin bulunmaması bu operasyonel alanda devletten bireye uzanan bir ölçekte aktörlerin çok çeşitli kırılganlıklarla karşı karşıya kalmasına sebebiyet vermektedir. Bu belirsizlik ortamının aşılmasında sürecin paydaşları tarafından geliştirilecek olan siber normların etkili olması beklenmektedir. Bu kapsamda son derece kritik bir öneme haiz olan normların geliştirilmesi bağlamında uluslararası sistemdeki yerini ve nüfuzunu genişletmek isteyen aktörlerin stratejik bir norm inşası sürecine girdikleri görülmektedir. Uluslararası sistemi şekillendirmek isteyen aktörlerin benimsedikleri prensipler üzerinden normlar geliştirerek uygulamalar aracılığıyla bunları davranış kalıpları haline getirmeye çalıştıkları görülmektedir. Siber uzayda stratejik olarak inşa edilen siber normların bir rekabet unsuru haline geldiği sahada, stratejik norm inşası sürecinin hem devletler hem de devletler ile özel şirketler gibi diğer paydaşlar arasında çeşitli mücadelelere sahne olduğu görülmektedir. Bu çerçevede siber alandaki normların şekillendirilmesi süreci; devletlerin ulusal mülahazaları çerçevesinde verdikleri güç mücadelelerini, özel sektörün norm girişimciliği rolüyle kendi hareket alanını geliştirme çabalarını ve uluslararası örgütlerin kendi kurumsal prensipleri ve hedefleri doğrultusunda geliştirdiği söylemleri barındıran çok yönlü bir süreci ifade etmektedir.
Özet (Çeviri)
Cyberspace in the post-Cold War period stands out as a strategic operational area which increasingly become a theatre of competition for diverse and increasing numbers of actors. While the limitless and dynamic nature of cyberspace offers various opportunities on the one hand; on the other hand, it causes the actors to face challenges through the uncertainties it creates. Within this framework, it is observed that actors at different levels work on creating norms within the scope of cyberspace, which is thought to be increasingly effective in the functioning of the international system in the upcoming period. Because, through norms, it is tried to clarify the uncertain structure of cyberspace from various angles and in this context to give a framework to the operations in cyberspace. In this thesis study, the efforts of the primary states, private companies, and organizations that came to the fore in cyberspace in the post-Cold War period were examined and it is aimed to shed light on Turkey's studies in this field. In the first chapter of this study, where the efforts to form norms in cyberspace, which is a strategic uncertainty area, are examined, the concepts of“cyberspace”,“norm”, and“cyber norm”have been defined and their scopes have been clarified. In the second chapter, the transformation in the international system after the Cold War is discussed in detail, the security environment expanding and deepening over the Copenhagen School is examined, and the Social Constructivism approach used in the analysis of cyber norms is comprehensively evaluated. Within the scope of the discussion of cyber governance, the elements that can be included in a governance network design were mentioned, the process of putting cyber norms into practice was expressed, and the applicability of multi-stakeholder governance and cyber sovereignty models was questioned. In the third chapter, the cyber sovereignty and multi-stakeholder governance models in the second chapter are discussed through the examples of the USA, China, Russia, and Turkey, and the policies developed by the states through these approaches are examined. The roles of Microsoft, Google, Siemens, and Nornickel, which are considered as norm entrepreneurs under the title of private companies, as other stakeholders playing an important role in cyberspace, as well as states, were addressed and the basic considerations they put forward were examined. Under the title of international organizations that play an important role in Internet governance, the studies of NATO, GCSC, and the UN were evaluated, and the principles discussed in these platforms were analyzed in a holistic framework. The fact that cyberspace is not subject to a geographical boundary, the difficulty of identifying attackers, and the lack of clarity about accountability cause actors to face a wide variety of vulnerabilities in this operational area on a scale from the state to the individual. It is expected that the cyber norms to be developed by the stakeholders of the process will be effective in overcoming this uncertain situation. In this context, it is seen that actors who desire to expand their position and influence in the international system in the context of the development of norms, which are provided with critical importance, have entered into the process of a strategic norm-construction. It is seen that the actors who desire to shape the international system try to develop norms based on the principles they have adopted and transform them into behavioral patterns through practices. In the field where cyber norms, which are strategically constructed in cyberspace, have become a competitive element, it is seen that the strategic norm construction process is the scene of various struggles between states and other stakeholders such as states and private companies. In this context, the process of shaping the norms in cyberspace; represents a multi-faceted process that includes the power struggles of states within the framework of their national considerations, the efforts of the private sector to develop their movement area with the role of norm entrepreneurship, and the discourses developed by international organizations in line with their own corporate principles and goals.
Benzer Tezler
- 21'inci yüzyılın yükselen güç unsuru siber güç ve Türkiye
21st century rising power element of cyber power and Turkey
OSMAN GİRGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Siyasal Bilimlerİstanbul Ticaret ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYFER GENÇ YILMAZ
- B2B üretim şirketlerinde süreç temelli endüstri 4.0 öz değerlendirme ve bulanık AHP ile dijitalleşme yol haritası belirlenmesi
Process based industry 4.0 self assesment and digitalization roadmap set for B2B production companies using fuzzy AHP
KÜBRA DENİZ AYYILDIZ UÇAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DOĞAN ÖZGEN
- Bulanık doğrusal programlama ile feldspat karışım optimizasyonu
Feldspat blending optimization with fuzzy linear programming
İREM ÇELEBİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZGÜR KABAK
- Turkey's role in Afghanistan in the post 9/11 era
11 Eylül'den günümüze Türkiye'nin Afganistan'daki rolü
CANAN BAYRAM ÇUBUK
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. IŞIL ANIL
- Bor minerali kritikliğinin dinamik değerlendirilmesi
Dynamic assessment of criticality of boron mineral
CİHAN MERMER
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Çevre MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE ŞENGÜL