Stok değerlemesinin firma kâr kalitesine etkisi: 2008 finansal krizinde Erdemir örneği ve 2020 salgın krizinde Tüpraş örneği
The effect of inventory valuation on earnings quality of the company: The case of Erdemir in the 2008 financial crisis and the case of Tupras in the 2020 pandemic crisis
- Tez No: 685853
- Danışmanlar: PROF. DR. SAMİ KARACAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Muhasebe Finansman Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 143
Özet
“Hasılat gösteriş, kâr takdir, nakit ise gerçekliktir”deyişinde kısmen değinildiği üzere firma kârları, nakit akışları ile destekleniyorsa yüksek kaliteli, desteklenmiyorsa düşük kalitelidir. Stok değerlemesi işlemleri nakit çıkışına veya nakit girişine neden olmaz. IAS 2 Stoklar Standardı kapsamında stok değerlemesi işlemlerinin uygulanması bir zorunluluktur. Bu doktora tezinde, stok değerlemesinin firma kâr kalitesini ne ölçüde etkilediğini göstermek amacıyla Borsa İstanbul'un en büyük sanayi şirketlerinden Erdemir ve Tüpraş'ın stok değerlemesi işlemleri irdelenmiştir. Küresel finansal krizin yaşandığı 2008 yılının son çeyreğinde çelik fiyatlarında yaşanan düşüş Erdemir yöneticilerini stok değerlemesi işlemleri yapmaya mecbur tutmuştur. Erdemir stoklarını net gerçekleşebilir değerine indirgeyen muhasebe kaydının yapılması sonucunda 2008 yılının son çeyreği (%15,57)'lik marj ile brüt zarar yerine (%99,76)'lık marj ile brüt zarar ile sonuçlanmıştır. Küresel salgın krizinin yaşandığı 2020 yılının ilk çeyreğinde petrol fiyatlarında yaşanan düşüş ise Tüpraş yöneticilerini stok değerlemesi işlemleri yapmaya mecbur tutmuştur. Tüpraş stoklarını net gerçekleşebilir değerine indirgeyen muhasebe kaydının yapılması sonucunda 2020 yılının ilk çeyreği %0,56'lık marj ile brüt kâr yerine (%5,37)'lik marj ile brüt zarar ile sonuçlanmıştır. Stokların net gerçekleşebilir değerine indirgenme oranının, 2008 yılının son çeyreğinde Erdemir için %28 iken 2020 yılının ilk çeyreğinde Tüpraş için %16 olması, stok değerlemesi işlemlerinin kâr kalitesi açısından Erdemir'i çok daha fazla etkilemesinin birinci sebebini açıklığa kavuşturmaktadır. Stok devir süresinin, Erdemir için 151 gün iken Tüpraş için 36 gün olması ise ikinci sebebin Erdemir'in yüksek stok bulunduran bir şirket olması olduğunu açıklığa kavuşturmaktadır.
Özet (Çeviri)
As it is slightly mentioned in the phrase“Revenue is vanity, profit is sanity but cash is reality”, firm earnings are high quality if they are backed by cash flows, and low quality if they are not backed. Inventory valuation transactions do not cause cash outflows or cash inflows. Implementation of inventory valuation transactions is an obligation within the scope of IAS 2 Inventories Standard. In this doctoral dissertation, inventory valuation transactions of Erdemir and Tupras, which are among the largest industrial companies in Borsa Istanbul, were examined in order to show the extent to which inventory valuation effects the quality of firm earnings. The fall in steel prices in the last quarter of 2008, when the global financial crisis occurred, forced Erdemir executives to conduct inventory valuation transactions. As a result of the accounting entry that reduced Erdemir inventories to their net realisable value, the last quarter of 2008 resulted in a gross loss with a margin of (99.76%) instead of a gross loss with a margin of (15.57%). The fall in oil prices in the first quarter of 2020, when the global pandemic crisis occurred, forced Tupras executives to conduct inventory valuation transactions. As a result of the accounting entry that reduced Tupras inventories to their net realisable value, the first quarter of 2020 resulted in a gross loss with a margin of (5.37%) instead of a gross profit with a margin of 0.56%. The fact that the write-down ratio of inventories to their net realisable value was 28% for Erdemir in the last quarter of 2008 and 16% for Tupras in the first quarter of 2020 clarifies that the first reason why inventory valuation transactions effect Erdemir much more in terms of earnings quality. The fact that the inventory turnover period was 151 days for Erdemir and 36 days for Tupras clarifies that the second reason is that Erdemir is a company that carries high inventory.
Benzer Tezler
- Türkiye'de işletme stoklarının değerlemesi ve stok değerlemesinin vergiye tabi kazanç üzerindeki etkileri (Eskişehir uygulaması)
Başlık çevirisi yok
HARUN BOZKURT
- TMS 41 çerçevesinde kanatlı kümes hayvanlarının değerleme ve raporlanması
Measurement and reporting of poultry within the scope of TAS 41
ZÜLKÜF ÇEVİK
- Zincir mağazalarda stok maliyetlerinin oluşumu ve değerlemesi
Occuring and evaluation of costs of stocks in chain stores
DİNÇER DÖKÜMCÜ
- Bilişim sistemlerindeki gelişmelerin işletme yönetimine etkileri, yönetim bilişim sistemleri geliştirme ve bir uygulama örneği
Effects of the evoluation of information systems on management, management information systems development and an example of its application
ZUHAL TANRIKULU
Doktora
Türkçe
1999
İşletmeİstanbul ÜniversitesiOrganizasyon ve İşletme Politikaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EROL EREN
- Döküm endüstrisi ve bu endüstri dalında safha maliyet sistemi uygulaması
Başlık çevirisi yok
ASUMAN BURMA
Yüksek Lisans
Türkçe
1989
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiMuhasebe Denetim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ ERDAMAR