Geri Dön

Yaşlıların gerontolojik sosyal hizmet ihtiyaçlarının ekolojik bakış açısı ile değerlendirilmesi

Evaluation of the gerontological social work necessities of the elderly from an ecological perspective

PDF İndir

  1. Tez No: 686344
  2. Yazar: ÖZLEM ŞAHİN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. EMİNE ÖZMETE
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Sosyal Hizmet, Social Work
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 236

Özet

Bu çalışmada evinde yaşayan 65 yaş ve üzeri yaşlı bireylerin gerontolojik sosyal hizmet ihtiyaçlarının ekolojik bakış açısı ile değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Ekolojik bakış açısına göre yaşlıların gerontolojik sosyal hizmet ihtiyaçları mikro, mezzo ve makro düzey başlıkları altında katagorize edilerek analiz edilmiştir. Nüfus verilerine bakıldığında özellikle 65 yaş ve üzeri yaşlı grubun oranı diğer yaş gruplarına oranla daha fazla büyümektedir. Bu noktada nüfusun önemli bir kısmını kapsayan yaşlı bireylerin ihtiyaçlarının belirlenmesi, toplumla içiçe yaşamaları, aktif ve görünür olmaları ve onların yaşamlarını kolaylaştıracak hizmetlerin planlanması gerekli ana hedef olmalıdır. Bu amaçla yaşamlarında fiziksel, sosyal, psikolojik, duygusal ve manevi boyutta geri dönüşü olmayan birçok değişimle karşı karşıya kalan yaşlı bireylerin ihtiyaçlarının belirlenmesi ve ortaya konulması konusu önem kazanmaktadır. Bu noktada yaşlıların ihtiyaç alanlarının değerlendirilmesi için ekolojik kuram gerekli bilimsel perspektifi sağlamaktadır. Ekolojik kurama göre çevresi içinde birey kavramı, araştırmanın yürütülmesinde yol gösterici olmuştur. Araştırmada nicel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Kırşehir'de yalnız ya da ailesi ile birlikte evinde yaşayan 65 yaş ve üzeri kadın ve erkek yaşlılar oluşturmaktadır. Anket tekniğinden yararlanılarak yürütülen araştırmaya 373 yaşlı birey dahil edilmiştir. Araştırmaya katılan yaşlılara mini mental durum testi uygulanarak araştırmaya dahil edilmiştir. Yaşlıların gerontolojik sosyal hizmet ihtiyaçlarının belirlenmesinde mikro ihtiyaçlar: ekonomik durum, kuşaklararası dayanışma, manevi durum, günlük yaşam aktiviteleri, sosyal destek ve yaşam kalitesi, mezzo ihtiyaçlar: temel hizmetlere erişim (sağlık, bakım ve sosyal hizmetler), güvenli çevre, ihmal ve istismara karşı korunma, makro ihtiyaçlar: yaşlı ayrımcılığına karşı korunma, boş zaman aktiviteleri, topluma katılım, gönüllü faaliyetlere katılım değişkenleri ele alınarak incelenmiştir. Araştırma için kullanılan soru formunda yaşlıların mikro düzey gerontolojik sosyal hizmet ihtiyaçları olan günlük yaşam aktivitelerini değerlendirmek için Katz günlük yaşam aktiviteleri ölçeği, sosyal destek durumlarını değerlendirmek için çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçeği ve yaşam kalitelerini değerlendirmek için WHOQOLD yaşam kalitesi ölçeği kullanılmıştır. Yaşlıların sosyodemografik özellikleri ve mikro, mezzo ve makro düzey gerontolojik sosyal hizmet ihtiyaçlarına yönelik elde edilen verilerin sayı ve yüzdelik dağılımları incelenmiştir. Araştırmada yaşlıların sosyal desteklerinin ve yaşam kalitelerinin değerlendirilmesinde yaş ve cinsiyete göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amacı ile t- testi ve anova analizi uygulanmıştır. Yaşlıların mikro, mezzo ve makro gerontolojik sosyal hizmet ihtiyaçlarına ait veriler ile sosyal destek ve yaşam kalitesi ölçeği arasında lojistik regresyon analizi uygulanmıştır. Araştırmaya katılan yaşlıların yarısından fazlası erkeklerden oluşmaktadır. Araştırmaya katılan kadınların oranı ise %48,5'dir. Yaşlıların yaş aralığı ise 65-84 arasında değişmekte olup; erkeklerin ortalama yaşı 71,4, kadınların ise ortalama yaşı 71,8'dir. Araştırma sonucunda yaşlıların yaşam kalitesi ile mikro düzeyde sosyal destek ve manevi durum, mezzo düzeyde, sağlık, istismara maruz kalmama ve makro düzeyde gönüllü faaliyetlere katılım ile arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Yaşlıların ihtiyaçlarının karşılanmasında uygun hizmetlerin planlanması için ilk ve en önemli aşama ihtiyaçların belirlenmesidir. Bu çalışmanın gelecek çalışmalar için gerontolojik sosyal hizmet alanında yaşlıların ihtiyaçlarını mikro, mezzo ve makro olmak üzere üç düzeyde tespit edebilecek bir veri toplama aracının geliştirilmesine katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Özet (Çeviri)

In this study, it is aimed to evaluate the gerontological social work necessities of the elderly people aged 65 and over living at home. The study utilises an ecological perspective and conveys the analysis under the following categories: micro, mezzo and macro. Considering the population data, the proportion of the elderly group aged 65 and over is growing more than the other age groups. At this point, (i) determining the needs of the elderly, who cover a significant part of the population, (ii) conditions enabling the elderly living together with the active society, where they can be active and visible, and (iii) social work planning services that will facilitate comfortable life for the elderly should be the main target. With these in mind, the issue of determining and revealing the needs of the elderly, who are faced with many irreversible changes in physical, social, psychological, emotional and spiritual dimensions, gains importance. At this point, ecological theory provides the necessary scientific perspective for the evaluation of the needs of the elderly. According to ecological theory, the concept of 'the individual within her/his own social circle' has been a guidance point in the conduct of this research. The questionnaire technique was used as a quantitative research method, where 373 male and female aged 65 and over living alone or with their families in Kırşehir were interviewed, where all participants passed a mini mental state test. In determining the gerontological social work needs of the elderly, the study examined the following variables: (i) micro needs: economic situation, intergenerational cooperation, spiritual state, activities of daily living, social support and quality of life; (ii) mezzo needs: access to basic healthcare and social services, safe environment, prevention against neglect and abuse; and (iii) macro needs: prevention against age discrimination, leisure time activities, participation in society, participation in voluntary activities. Katz daily living activities scale was used to evaluate the daily living activities of the elderly, whilst a multidimensional social support scale was used to evaluate their social support status. Also, the WHOQOLD quality of life scale was used to evaluate their quality of life. The number and percentage distribution of the collected data was examined, where t-test and analysis of variance were applied in order to determine whether the social support and quality of life of the elderly differ according to age and gender. Logistic regression analysis was applied between the micro, mezzo and macro gerontological social work needs of the elderly and quality of life scale including social support aspects. The percentage of female participating in the research is 48.5%. The age range of the elderly varies between 65 and 84, whilst the average age of male is 71.4 years, and the average age of female is 71.8 years. As a result of the research, a significant relationship was found between the quality of life of the elderly and social support and spiritual status at the micro level, health at the mezzo level, and not being exposed to abuse and participation in voluntary activities at the macro level. The first and most important step in planning appropriate social work in meeting the needs of the elderly is 'determining the needs' at the outset. It is thought that this study will inspire future studies and contribute to the development of a data collection tool that can help determine the needs of the elderly in the field of gerontological social work at micro, mezzo and macro levels.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    144091

    Yaşlıların evde bakım gereksinimleri ve evde bakıma ilişkin düşünceleri

    Home care needs and views on home care of the elderly

    MEHMET ZAFER DANIŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    Sosyal HizmetHacettepe Üniversitesi

    Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. NİLGÜN KÜÇÜKKARACA

  2. Tez No

    781818

    Yaşlılarda intihar eğilimlerinin psiko-sosyal değerlendirilmesi

    Phsycho-social assessment of suicidal tendencies in elderly people

    DUYGU DURMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Sosyal Hizmetİstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa

    Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TANER ARTAN

    DOÇ. DR. GİZEM ÇELİK

  3. Tez No

    901289

    Gerontolojik sosyal hizmet perspektifinden evde yalnız yaşayan yaşlıların sorunları ve gereksinimleri: Sakarya örneği

    Problems and requirements of elderly people living alone at home from the perspective of gerontological social work: The case of Sakarya

    HAVANUR ÇOBAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Sosyal Hizmetİstanbul Aydın Üniversitesi

    Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MİRA ASSADI

    DR. ÖĞR. ÜYESİ NAVİD REHA

  4. Tez No

    900514

    Türkiye'de Geriatri ve Gerontoloji tarihçesialanlarında öncü kişilerin katkılarıyla

    History of geriatric and gerontology in Turkeywith the contribution of pioneers in their fields

    ŞEKURE HANDAN AKIN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    TarihAnkara Üniversitesi

    Tıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SERAP ŞAHİNOĞLU KUŞ

  5. Tez No

    10837

    Ankara ilinde kurumlarda yaşayan yaşlılarda ölüme ilişkin kaygı ve korkular

    Başlık çevirisi yok

    CEMALETTİN ŞENOL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1989

    PsikolojiAnkara Üniversitesi

    Eğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BEKİR ONUR

Geri Dön