Measurement and modelling of gas phase pollutants in the Mediterranean Coast
Akdeniz kıyısındaki gaz fazı kirleticilerin ölçümü ve modellenmesi
- Tez No: 68765
- Danışmanlar: PROF. DR. SEMRA TUNCEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kimya, Chemistry
- Anahtar Kelimeler: Filitre paket sistemi, gaz fazı NH3, S02, HNO3 ve ozon, Doğu Akdeniz atmosferi, rüzgar sektörü analizi, Filter pack system, gaseous NH3, S02, HN03 and ozone, eastern Mediterranean atmosphere, wind sector analysis
- Yıl: 1997
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kimya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 113
Özet
Öz AKDENİZ KIYISINDAKİ GAZ FAZI KİRLETİCİLERİNİN ÖLÇÜMÜ VE MODELLEMESİ Erduran, M.Soner Yüksek Lisans, Kimya Bölümü Tez Yöneticisi: Prof. Dr. Semra Tuncel Temmuz 1997, 99 Sayfa Bu çalışmada Doğu Akdeniz atmosferindeki (Küçük Çaltıcak, Antalya) sülfür dioksit (S02), amonyak (NH3), ve nitrik asit (HNO3) gibi gaz fazı kirleticileri ile havadaki partikül madde, daha önce laboratuvar ortamında optimize edilmiş olan bir“filitre paket”sistemi kullanılarak altı ay süresince örneklenmiştir. Bu sistem kimyasal olarak işlenmiş fılitreler ( amonyak gazını toplayan ve oksalik asit çözeltisi ile işlenmiş filitre ile gaz fazı sülfür dioksidi toplayan ve sodyum karbonat çözeltisi işlenmiş filitre) ile piyasada kolayca bulunabilen ve havadaki partikül madde ve nitrik asit gazlarını toplayan Teflon ve naylon filitrelerden oluşmaktadır. Ozon gazı ise otomatik analizörler kullanılarak örneklenmiştir. Teflon, naylon ve kimyasal olarak işlenmiş filitreler analize hazır duruma getirildikten sonra Cl“, S042”ve NO3' iyonları için iyon kromatografisi tekniği ; NH/ iyonu için ise kolorimetrik yöntemler kullanılarak analiz edilmiştir. Ölçülen parametrelerin kimyası ve meteoroljik verilerle olan ilişkilerinin anlaşılabilmesi için elde edilen veriler üzerinde çeşitli istatistiksel testler ve korelasyon analizleri uygulanmıştır.Elde edilen ölçüm sonuçlan diğer kıyı kesimlerinde yapılan çalışmalarla karşılaştırılabilecek düzeydedir. Ölçülen parametrelerin çoğu, kaynak bölgelerinin kuvvetleri ve meteorolojik parametrelere bağlı olarak zaman içinde değişim göstermektedir. Elde edilen ölçüm sonuçlan üzerinde basit ve çok değişkenli lineer regrasyon analizleri uygulanmıştır. Bu parametrelerin çoğu aralannda kuvvetli bir regrasyon göstermemiştir ancak toplam sülfat ve amonyak arasındaki korelasyon katsayısı 0.50 olarak bulunmuştur. Amonyak, deniz kaynaklı olmayan sülfat ve nitrat iyonlan arasındaki çok değişkenli lineer regrasyon analizi ise bu değişkenler arasında 0.20 gibi bir korelasyon katsayısı vermiştir ki bu da amonyağın bu bölgede asitliği nötrleştirmede etkisinin az olduğunu göstermektedir. Partikül sülfatın çoğunluğunun deniz kaynaklı olmayıp çoğunlukla karadan geldiği ve partikül amonyum ile gaz fazı amonyak değerlerinin yaz aylannda en yüksek olduğu gözlenmiştir (sırasıyla 2.76 ± 1.72 ug/m3 ve 2.82±1.29 ug/m3). Buna ek olarak buradaki ozon üretiminin yaz aylannda arttığı ve güneş akısı ile doğru orantılı olduğu görülmüştür. Gaz fazı sülfür dioksidin partikül sülfata çevrilmesinin en çok yaz döneminde olduğu gözlenmiştir. Sülfür dioksitin sülfata dönüşüm süresi hesaplanmış (35.0 ±31.0 saat) ve örnekleme bölgesindeki sülfatın daha çok kısa mesafeli taşınım sonucu oluştuğu gözlenmiştir. Rüzgar sektörü analizi sonucunda ise gözlenen konsantrasyonlara en çok katkıda bulunan bölgeler, Akdeniz Bölgesi' nin yanı sıra ülkenin orta kesimleri ve Ege Bölgesi olarak tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT MEASUREMENT AND MODELLING OF GAS PHASE POLLUTANTS IN THE MEDITERRANEAN COAST Erduran, M. Soner M.S., Department of Chemistry Supervisor: Prof. Dr. Semra Tuncel July 1997, 99 Pages In this study, gas phase pollutants namely nitric acid (HNO3), sulfur dioxide (SO2), and ammnoia (NH3) and particulate matter were collected for six months in the Eastern Mediterranean atmosphere (Küçük Çaltıcak, Antalya) by using a“filter pack”system which was optimized earlier under laboratory conditions. This system is a combination of chemically treated filters (oxalic acid impregnated filter for the collection of gaseous ammonia and sodium carbonate impregnated filter for gaseous sulfur dioxide collection) and commercially available filters (Teflon filter for particulate matter collection, nylon for the collection of gaseous nitric acid). Ozone gas was also sampled using automated analyzers. After pretreatment, Teflon, nylon and the treated filters were analyzed by using high performance liquid chromatography for major ionic species; S042' NO3' and CI" and by colorimetry for NH/ ion. Obtained data were subjected to several statistical tests and correlation analyses in order to understand their chemistry and relation to each other and meteorological parameters. IllThe concentrations of the observed species in the Eastern Mediterranean atmosphere are comparable with those observed in other coastal sites. Most of the measured parameters showed variation in time depending on strengths of source regions and meteorological conditions. Simple and multiple linear regression analyses were applied to the obtained data. The species generally are not strongly correlated to each other, whereas a relatively higher correlation coefficient (r= 0.50) was obtained between total sulfate and ammonia. The multiple linear regression analysis between ammonia, nss-SCu2' (non-sea salt sulfate) and nitrate gave a correlation coefficient of 0.20 which means ammonia is not the major neutralizing species. Sulfate mostly comes from anthropogenic (man-made) sources and the concentrations of particulate ammonium and ammonia gases were observed to be the highest during the summer season ( 2.76 ± 1.72 |ig/mJ and 2.82+1.29 jag/m3, respectively). In addition, ozone is mostly produced during the summer months because of higher solar radiation. Maximum rate of gas to particle conversion is observed during the summer season for gaseous sulfur dioxide to particulate sulfate. Calculated conversion time (35.0 ± 31.0 hr) of gaseous sulfur dioxide to sulfate showed that sulfate in our sampling site originates from short distances. Wind sector analyses indicated that the major contribution to those concentrations observed come mostly from Aegean and central regions of the country as well as the southern direction.
Benzer Tezler
- Çöp sızıntı sularının MBR + NF ile arıtılması, performans değerlendirmesi ve modellenmesi
Treatment of landfill wastewater with MBR + NF, performance evaluation and modelling
MURAT YİĞİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE ÇOKGÖR
- Biyokütle kaynaklı gazlaştırma sistemi modellemesi ve sentez gazının arıtımı
Modelling of biomass gasification system and syngas treatment
PINAR TABAN
- Novel analytical strategies for the determination of endocrine disruptive compounds in antarctic samples, removal of cadmium from wastewater and biosynthesis of gold nanoparticles
Endokrin bozucu maddelerin antarktik örneklerinde tayinleri, kadmi̇umun atıksudan giderimi ve altın nanopartiküllerin biyosentezi için yenilikçi analitik stratejiler
BUSE TUĞBA ZAMAN
Doktora
İngilizce
2024
KimyaYıldız Teknik ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEZGİN BAKIRDERE
DOÇ. DR. EMİNE GÜLHAN BAKIRDERE
- Evaluation of infinite dilution accivity coefficiens of various liquid pollutants in water
Çeşitli sıvı kirleticilerin suda sonsuz seyreltik aktivite katsayılarının saptanması
E.IRMAK ŞERİFOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
1994
Kimya MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN ORBEY
- Tunçbilek termik santrali'nin 5. ünite kazanındaki alev oluşumunun sayısal modellemesi
Numerical modeling of flame formation in the 5th unit boiler of Tunçbi̇lek thermal power plant
FARUK ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Makine Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YAKUP ERHAN BÖKE