Geri Dön

İdeal çocukların ve çocukluğun peşinde: Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerinde ahlak ve terbiye kitaplarında çocuklar, çocukluk ve toplumsal cinsiyet

In pursuit of ideal children and childhood: Children, childhood and gender in the morals and manners books in Late Ottoman Empire

  1. Tez No: 687657
  2. Yazar: İNCİLAY TERLEMİŞ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. YAHYA ARAZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Tarih, History
  6. Anahtar Kelimeler: Ahlak ve terbiye kitapları, çocukluk, 19. yüzyıl reformları, devamlılık, değişim ve dönüşüm, Morals and Manners books, childhood, 19th century reforms, continuity, change and transformation
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Tarih Öğretmenliği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 153

Özet

Bu çalışma, Osmanlı'da Tanzimat'tan imparatorluğun sonuna kadar yazılmış olan ahlak ve terbiye kitaplarındaki çocukluk, çocuklar ve toplumsal cinsiyetle ilgili algıları ele almaktadır. Tanzimat'ın fikri önderi Sadık Rıfat Paşa'nın kaleme aldığı Risâle-i Ahlâk adlı ders kitabı, bu tezin çerçevesini oluşturmaktadır. Risâle-i Ahlâk Tanzimat'la birlikte değişmeye başlayan çocukluk algısını, en iyi yansıtan eserlerden biridir. Çocuklara iyi ve kötü huyları nasihat edip onları güzel ahlaklı bir yetişkin yapmayı amaçlayan kitap, aslında ideal bir toplum üretmek niyetindedir. 19. yüzyıl boyunca yazılan çoğu ahlak ve terbiye kitabı bu ideoloji bağlamında basılmaya devam etmiştir. İmparatorluğun son dönemlerinde yapılan reformların yarattığı sosyal, politik ve kültürel kırılma ve dönüşümler bu kitaplara yansımış ve içerik olarak da dönüşmelerine zemin hazırlamıştır. Ancak bunun yanında 19. yüzyıl reformlarıyla birlikte gerçekleşen bu değişim, Tanzimat'tan önceki dönemden bir kopuş değildir. Devletin menfaatleri doğrultusunda olan ve topluma faydalı olacağı düşünülen 19. yüzyıl öncesine ait birçok öğreti ve gelenek hem doğrudan çocuklara hem de çocuk terbiyesiyle ilgili ebeveynlere yönelik yazılan kitaplarda varlığını sürdürmeye devam etmiştir. Nitekim eserler batılı ve doğulu kavramları bir arada ve uyum içerisinde barındırmaktadır. Bu sebeple bu çalışma kırılmaların yani değişimin yanında devamlılıkları da göz ardı etmeyip onların da üzerinde durmaktadır.

Özet (Çeviri)

This study deals with the perceptions of childhood, children and gender in the morals and manners books written in the Ottoman Empire from the Tanzimat to the end of the empire. The textbook called Risâle-i Ahlâk, written by Sadık Rıfat Pasha, the intellectual leader of the Tanzimat, forms the framework of this thesis. Risâle-i Ahlâk is one of the works that best reflects the perception of childhood that started to change with the Tanzimat. The book, which aims to advise children on good and bad habits and to make them adults with good morals, actually intends to build an ideal society. Most morals and manners books written during the 19th century continued to be published in the context of this ideology. The social, political and cultural refractions and transformations created by the reforms made in the last period of the empire were reflected in these books and paved the way for their transformation in terms of content. However, this change, which took place with the reforms of the 19th century, is not a refractions from the period before the Tanzimat. Many teachings and traditions belonging to the pre-19th century, which were in line with the interests of the state and thought to be beneficial to society, continued to exist in books written for both children and parents on child education. As a matter of fact, the works contain western and eastern concepts together and in harmony. For this reason, this study does not ignore the continuities as well as the refractions, that is change, and focuses on them es well.

Benzer Tezler

  1. Tommaso Campanella ve Thomas More'un ütopyalarının karşılaştırılması

    Comparing Thomas More and Tommaso Campanella's utopias

    MAHMUT AVCI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    FelsefeAtatürk Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. OSMAN ELMALI

  2. Tanzimat'tan Cumhuriyet'e Türk modernleşmesi bağlamında Türk romanında çocuk

    Children in Turkish novel from Tanzimat to Turkish Republic within the context of Turkish modernization

    ÖZLEM ÖRDEM

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    SosyolojiEge Üniversitesi

    Kurumlar Sosyolojisi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HALE OKÇAY

  3. Early acquisition of figurative competence: Comprehension of idiomatic expressions in Turkish between seven and eleven years of age

    Erken dönem imgesel yeti edinimi: Türkçe deyimsel ifadelerin yedi ve onbir yaş arasında anlaşılma süreçleri

    ABDURRAHMAN KARA

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    DilbilimHacettepe Üniversitesi

    Dilbilim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NALAN BÜYÜKKANTARCIOĞLU

  4. Çocukların araştırma süreçlerine katılım deneyimlerinin geliştirilmesi: Çocuklarla birlikte araştırma

    Improving children's participation in research processes: Research with children

    ARZU AKAR GENÇER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NESLİHAN AVCI

  5. Türkiye'de 1980 sonrası siyasal toplumsallaşma: Çocukluğun politik tahayyülü

    Political socialization in Turkey after 1980: Political imagination of childhood

    DUYGU ÇANAKCI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Siyasal Bilimlerİstanbul Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. GÜVEN GÜRKAN ÖZTAN