Primer progresif afazili hastalarda leksiko-semantik sürecin göz izleme ve nörogörüntüleme yöntemleri ile değerlendirilmesi
Evaluation of the lexico-semantic process in patients with primary progressive aphasia by eye-tracking and neuroimaging methods
- Tez No: 689386
- Danışmanlar: PROF. DR. TAMER DEMİRALP, DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA SEÇKİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Nöroloji, Neurology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sinir Bilimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sinirbilim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 93
Özet
Primer progresif afazi (PPA), dil işlevlerinin birincil olarak etkilendiği, diğer bilişsel becerilerin görece korunduğu nörodejeneratif bir hastalıktır. Hastalar anlama bozukluğunun ön planda olduğu semantik varyant PPA (PPA-S) veya anlamanın korunduğu ancak konuşmanın tutuk ve/veya agramatik olduğu semantik olmayan (non-semantik) PPA (PPA-NS) şeklinde görülebilir. Ancak hastalık ilerledikçe nonsemantik olgularda inferior frontal girus (IFG) ve temporoparyetal bileşkeyi (TPB) ön planda etkileyen kortikal atrofinin sol anterior temporal loba (ATL) da yayılması sonucunda kelime-nesne asosiasyonu bozularak anlama bozulabilir ve karma tip PPA ortaya çıkabilir. Çalışmanın amacı PPA hastalarında kelime-nesne asosiasyonundaki erken dönem bozulmaları tespit etmek ve hastalığın atrofi paternlerini belirlemektir. Çalışmaya kelime-anlama becerileri korunan 11 PPA hastası ve 10 sağlıklı kontrol dahil edilmiştir. Katılımcılara 24 denemeden oluşan kelime-nesne eşleştirme görevi verilmiştir. Görevde katılımcılardan ekran üzerinde ilk olarak bir anahtar kelime gösterildikten sonra beliren eliptik düzlem üzerindeki 16 nesneden anahtar kelimeye karşılık gelene dokunmaları istenmiştir. Her denemede kullanılan 15 çeliriciden 7'si aynı semantik kategoriden (kategori içi), 8'iyse başka semantik kategoriden (kategori dışı) seçilmiştir. Görev sırasında göz hareketleri EyeLink 1000 kamerası kullanılarak kaydedilmiştir. Ayrıca katılımcıların yapısal beyin görüntüleri FreeSurfer programıyla işlenerek kortikal kalınlık haritaları oluşturulmuştur. Kortikal kalınlık ölçümlerinde PPA hasta grubunda IFG ve TPB atrofisinin yanı sıra semantik PPA'ya özgü ATL atrofisinin de olduğunu gösterilmiştir. Kelime-nesne eşleştirme görevinde kontrol grubu %99.5, PPA grubuysa %90.6 oranında doğru yanıt verdi. Ancak, göz hareketlerinin analizi PPA hastalarının hedef nesneye oranla çeldiricilere daha uzun süre baktıklarını ve kategori içi çeldiricilerin her birini kategori dışı çeldiricilere göre daha uzun sürede eleyerek hedef nesneyi bulabildiklerini göstermektedir. Bulgular henüz klinik olarak anlama bozukluğu gelişmemiş PPA olgularında atrofinin ATL düzeyine ulaşmasının karma tipte PPA'ya gidişin anatomik bulgusu olabileceğini, göz hareket analiziyle tespit edilen kelime-nesne asosiasyon bozukluğununsa anlama bozukluğunun preklinik belirteci olabileceğini göstermektedir.
Özet (Çeviri)
Primary progressive aphasia (PPA) is a neurodegenerative disease, in which language functions are primarily affected, while other cognitive skills are relatively preserved. Patients may present semantic variant PPA (PPA-S) with predominant comprehension deficit, or non-semantic PPA (PPA-NS) with preserved understanding but non-fluent and/or agrammatic speech. With disease progression, as a result of the spread of atrophy to the inferior frontal gyrus (IFG), the temporoparietal junction (TPJ), and the left anterior temporal lobe (ATL), word-object associations and comprehension may be impaired, leading to mixed-type PPA. The aim of this study is to detect early impairments in word-object association in PPA and to identify the atrophy pattern of the disease. Eleven non-semantic PPA patients and 10 healthy controls had to perform a word-object matching task, which consisted of 24 trials. The participants were asked to touch the corresponding target among 16 objects on an elliptical plane on the touch-sensitive computer screen after the target word was displayed. In each trial, 7 distractors from the same semantic category (related distractor), and 8 from another semantic category (unrelated distractor) were included. Eye movements were recorded using the EyeLink 1000 eye-tracking device. In addition, cortical thickness maps were computed by analyzing structural brain MRI images of the participants with the FreeSurfer software. IFG and TPJ atrophy was observed in the PPA patient group in addition to the ATL atrophy specific to semantic PPA. In the word-object matching task, 99.5% of the control group and 90.6% of the PPA group gave correct answers. However, analysis of the eye movements showed that PPA patients looked longer at the distractors than at the target objects and could find the target object by eliminating specifically each of the related distractors. These findings show that atrophy spreading to the ATL in PPA cases, who did not yet develop clinical comprehension impairments, maybe the anatomical finding of the progression to mixed-type PPA, and word-object association impairment detected by eye-tracking analysis may be a preclinical symptom of the comprehension impairment.
Benzer Tezler
- Primer progresif afazili hastalarda dil dışı kognitif yıkım paterninin alzheimer hastalarında izlenen kognitif yıkım paterni ile karşılaştırılması
Comparison of non-linguistic cognitive destruction pattern in patients with primary progressive aphasia in alzheimer's patients with cognitive destruction pattern in alzheimer's patients
KÜBRA GÜNEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Psikolojiİstanbul Medipol ÜniversitesiBilişsel Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZDEN ERKAN OĞUL
- Primer progresif multipl sklerozlu hastalarda spastin (spg4) ve paraplejin (spg7) gen mutasyonlarının değerlendirilmesi
Evaluation of spastin (spg4) and paraplegine (spg7) gene mutations in patients with primary progressive multiple sclerosis
BURAK ÇOPUROĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
NörolojiNecmettin Erbakan ÜniversitesiNöroloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ ULVİ UCA
- Primer progresif Multipl Skleroz'da nöroinflamasyon mu nörodejenerasyon mu ön plandadır ve prognostik faktörler
Is neuroinflamation or neurodegeneration prominent in primary progressive multiple sclerosis and prognostic factors
MELİH TÜTÜNCÜ
- Primer ve sekonder progresif multipl skleroz hastalarında üst ekstremite ve alt ekstremite fonksiyonlarının karşılaştırılması
Comparison of upper extremity and lower extremity functions in primary and secondary progressed multiple skelerosis patients
NURAY ATİLLA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
NörolojiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiNöroloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. VEDAT ÇİLİNGİR
- Erkek primer progresif multipl skleroz olgularında kemik mineral dansitesi ile etkileşen faktörler
Factors effecting bone mineral density among male primary progressive multiple sklerosis patients
ASLI ÇALIŞKAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonHacettepe ÜniversitesiFiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA YEŞİM GÖKÇE KUTSAL