Oedipus through the Arab lens: Anthologized English translations of Arab reworkings of Oedipus Rex
Arap gözleri aracılığıyla Oedipus: Oedipus Rex'in çalışmalarının antolojik İngilizce tercümeleri
- Tez No: 690374
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BAŞAK ERGİL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İngiliz Dili ve Edebiyatı, English Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İngiliz Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 184
Özet
Bu çalışmada Oedipus Rex'in Arap dünyasındaki yeniden işlemelerinin İngilizce'ye çevirileri incelenmiştir. İncelenen oyunlar The Arab Oedipus: Four Plays (Carlson, 2005) başlıklı antolojide bir arada bulunmaktadır. Dört farklı Arap Oedipus yeniden işlemesinin İngilizce çevirilerinin yer aldığı antoloji, Marvin Carlson'ın editörlüğünde derlenmiştir. Bu oyunlar, sundukları farklı dünya görüşleri aracılığıyla Batı ile hesaplaşmada yeni bir seyir kazandırmışlardır ve tarihsel arka planlarının sunduğu şartlara birer tepki olarak düşünülebilirler. Çalışmanın teorik çerçevesi çok disiplinli bir metodolojiye dayanmaktadır. Anglofon ve Arap edebi dizgeleri arasındaki etkileşim açısından antolojilerin rolü ele alınıp tartışılırken, André Lefevere'in (1992)“yeniden yazım olarak çeviri”ve“çevirileri antolojileştirme”kavramları irdelenmekte ve kullanılmaktadır. Burç İdem Dinçel'in (2019), tiyatronun bedensel varlığı ve potansiyeli aracılığıyla ortaya çıkan bir fiilî üretim biçimi olarak çeviriyi“yeniden işleyiş”olarak önermesi, çalışmanın esas kavramsal ve kuramsal ayağını oluşturmaktadır. Ayrıca, Arap Oedipus metinlerinin İngilizce'ye çevirilerinin yeniden yazım/işlenişleri ve antolojileştirilmeleri arasındaki ilişkisellik Başak Ergil'in (2021)“çeviri yoluyla yeniden kanonlaştırma”kavramı üzerinden ele alınmıştır. Ayrıca teknik ve tematik açıdan incelenen oyunların Arapça yeniden yazımlarının İngilizce çevirilerinin Oedipus'a farklı bakış açıları bahşedip etmediği, içerik ve dramatik yaklaşım bakımından orijinal metinlerden ne gibi farklılıklar gösterdikleri sorgulanmıştır. Tezde, söz konusu Arapça yeniden işlemelerin ve İngilizceye çevirilerinin Oedipus'a kazandırdığı farklı perspektifleri ortaya çıkarmak üzere metinler dramatic ve performative açılardan ele alınmaktadır. Çalışmada, Arap oyun yazarlarının (yeniden işleyenlerin) Batı dramatik metinlerini ele alış, kendi yorumlarını ve belki de zaman içinde bir gelenek oluşturabilecek melez dramatik biçemlerini ortaya koyuş biçimleri ele alınmaktadır. Buradan yola çıkılarak, söz konusu Arapça yeniden işlemelerin antolojileştirilmiş İngilizce çevirilerinin, Arap kültüründeki yolculuklarından Batı dünyasına dönüşlerinde, Arap ve Batı kültür ve yazın kanonları arasında bir diyalog tesis edilmesine katkıda bulunduğu öne sürülmektedir.
Özet (Çeviri)
This study examines the anthologized English translations of the reworkings of Oedipus Rex in the Arab world. The English language reworkings of the plays are collected in form of a translated anthology, The Arab Oedipus: Four Plays (Carlson, 2005), which consists of the English translations of four Arabic Oedipus reworkings compiled by Marvin Carlson. These plays may be regarded as a response to the circumstances of their historical background, as they provide different worldviews in their process of reinterpretation of a canonized dramatic text of the Western tradition, which made the confrontation with the West take a different avenue. The theoretical framework of this study is based on a multidisciplinary methodology. As the role of this anthology is addressed and discussed in terms of the interaction between Anglophone and Arab literary systems, André Lefevere's (1992) notions of“translation as rewriting”and“anthologizing translations”are discussed. Translation as a mode of actual production that comes into being through the corporeality of theater as coined by Burç İdem Dinçel (2019) as“reworking”basically contributes to the theoretical and conceptual elaborations of the thesis. Additionally, the correlation of rewriting/reworking and anthologizing of translated Arab Oedipus plays is regarded in terms of Başak Ergil's (2021) concept of“translational recanonization”. In this study, the plays are examined in dramatic and performative terms to reveal in what ways these Arabic reworkings and their English translations have bestowed Oedipus with different perspectives. This study introduces the way Arab playwrights (reworkers) tackle the Western dramatic texts and eventually come up with their own interpretations and hybrid dramatic styles which may in time end up as a tradition. This thesis follows up by proposing that the anthologized English translations of these Arab reworkings have contributed to the making of a dialogue between Arab and Western cultural and literary canons as well as traditions on their return from their Arab odyssey.
Benzer Tezler
- Trajik teorisi ışığında bir modelleme: Studio oyuncuları
A modelling in the light of the tragic theory: Studio players
ASLI TURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Sahne ve Görüntü SanatlarıHaliç ÜniversitesiTiyatro Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. FAKİYE ÖZSOYSAL
- Le mythe d'œdipe et ses métamorphoses dans le théâtre Français du XVIIe au XXe siècle portant dans leur titre le nom du mythe
XVII. yüzyıldan XX. yüzyıla Fransız tiyatrosunda başlıklarında œdipe adını taşıyan oyunlarda œdipe mitosu ve geçirdiği dönüşümler
NEDA SIAMI
Doktora
Fransızca
2016
Fransız Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiFransız Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. JALE ERLAT
- Human experiences through the projection of the divine: Melancholy and tragedy in ancient period
İlahinin izdüşümünde insan deneyimleri: Antik dönemde melankoli ve trajedi
PINAR İMGE DURUKAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Eski Çağ Dilleri ve Kültürleriİstanbul Bilgi ÜniversitesiKültürel İncelemeler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERDA KEMAL KESKİN
- Günah keçisi kuramının insansı robotlar üzerinden sinemaya yansıması
The reflection of scapegoat theory on cinema through the humanoid robots
BALIM İSLAMOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Sahne ve Görüntü SanatlarıBahçeşehir Üniversitesiİletişim Tasarımı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TOLGA HEPDİNÇLER
- The representation of gender in relation to oedipus complex in D.H.Lawrence's novel entitled Sons and Lovers
D. H. Lawrence'ın Oğullar ve Sevgililer adlı romanında cinsiyet kavramının oedipus karmaşası ile ılişkili olarak ıncelenmesi
MÜGE SARI
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
İngiliz Dili ve Edebiyatıİstanbul Aydın Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMALETTİN YİĞİTER