Geri Dön

Oedipus through the Arab lens: Anthologized English translations of Arab reworkings of Oedipus Rex

Arap gözleri aracılığıyla Oedipus: Oedipus Rex'in çalışmalarının antolojik İngilizce tercümeleri

  1. Tez No: 690374
  2. Yazar: ALYAA DAWOOD KHUDHUR AL-LAMI
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BAŞAK ERGİL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: İngiliz Dili ve Edebiyatı, English Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İngiliz Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 184

Özet

Bu çalışmada Oedipus Rex'in Arap dünyasındaki yeniden işlemelerinin İngilizce'ye çevirileri incelenmiştir. İncelenen oyunlar The Arab Oedipus: Four Plays (Carlson, 2005) başlıklı antolojide bir arada bulunmaktadır. Dört farklı Arap Oedipus yeniden işlemesinin İngilizce çevirilerinin yer aldığı antoloji, Marvin Carlson'ın editörlüğünde derlenmiştir. Bu oyunlar, sundukları farklı dünya görüşleri aracılığıyla Batı ile hesaplaşmada yeni bir seyir kazandırmışlardır ve tarihsel arka planlarının sunduğu şartlara birer tepki olarak düşünülebilirler. Çalışmanın teorik çerçevesi çok disiplinli bir metodolojiye dayanmaktadır. Anglofon ve Arap edebi dizgeleri arasındaki etkileşim açısından antolojilerin rolü ele alınıp tartışılırken, André Lefevere'in (1992)“yeniden yazım olarak çeviri”ve“çevirileri antolojileştirme”kavramları irdelenmekte ve kullanılmaktadır. Burç İdem Dinçel'in (2019), tiyatronun bedensel varlığı ve potansiyeli aracılığıyla ortaya çıkan bir fiilî üretim biçimi olarak çeviriyi“yeniden işleyiş”olarak önermesi, çalışmanın esas kavramsal ve kuramsal ayağını oluşturmaktadır. Ayrıca, Arap Oedipus metinlerinin İngilizce'ye çevirilerinin yeniden yazım/işlenişleri ve antolojileştirilmeleri arasındaki ilişkisellik Başak Ergil'in (2021)“çeviri yoluyla yeniden kanonlaştırma”kavramı üzerinden ele alınmıştır. Ayrıca teknik ve tematik açıdan incelenen oyunların Arapça yeniden yazımlarının İngilizce çevirilerinin Oedipus'a farklı bakış açıları bahşedip etmediği, içerik ve dramatik yaklaşım bakımından orijinal metinlerden ne gibi farklılıklar gösterdikleri sorgulanmıştır. Tezde, söz konusu Arapça yeniden işlemelerin ve İngilizceye çevirilerinin Oedipus'a kazandırdığı farklı perspektifleri ortaya çıkarmak üzere metinler dramatic ve performative açılardan ele alınmaktadır. Çalışmada, Arap oyun yazarlarının (yeniden işleyenlerin) Batı dramatik metinlerini ele alış, kendi yorumlarını ve belki de zaman içinde bir gelenek oluşturabilecek melez dramatik biçemlerini ortaya koyuş biçimleri ele alınmaktadır. Buradan yola çıkılarak, söz konusu Arapça yeniden işlemelerin antolojileştirilmiş İngilizce çevirilerinin, Arap kültüründeki yolculuklarından Batı dünyasına dönüşlerinde, Arap ve Batı kültür ve yazın kanonları arasında bir diyalog tesis edilmesine katkıda bulunduğu öne sürülmektedir.

Özet (Çeviri)

This study examines the anthologized English translations of the reworkings of Oedipus Rex in the Arab world. The English language reworkings of the plays are collected in form of a translated anthology, The Arab Oedipus: Four Plays (Carlson, 2005), which consists of the English translations of four Arabic Oedipus reworkings compiled by Marvin Carlson. These plays may be regarded as a response to the circumstances of their historical background, as they provide different worldviews in their process of reinterpretation of a canonized dramatic text of the Western tradition, which made the confrontation with the West take a different avenue. The theoretical framework of this study is based on a multidisciplinary methodology. As the role of this anthology is addressed and discussed in terms of the interaction between Anglophone and Arab literary systems, André Lefevere's (1992) notions of“translation as rewriting”and“anthologizing translations”are discussed. Translation as a mode of actual production that comes into being through the corporeality of theater as coined by Burç İdem Dinçel (2019) as“reworking”basically contributes to the theoretical and conceptual elaborations of the thesis. Additionally, the correlation of rewriting/reworking and anthologizing of translated Arab Oedipus plays is regarded in terms of Başak Ergil's (2021) concept of“translational recanonization”. In this study, the plays are examined in dramatic and performative terms to reveal in what ways these Arabic reworkings and their English translations have bestowed Oedipus with different perspectives. This study introduces the way Arab playwrights (reworkers) tackle the Western dramatic texts and eventually come up with their own interpretations and hybrid dramatic styles which may in time end up as a tradition. This thesis follows up by proposing that the anthologized English translations of these Arab reworkings have contributed to the making of a dialogue between Arab and Western cultural and literary canons as well as traditions on their return from their Arab odyssey.

Benzer Tezler

  1. Trajik teorisi ışığında bir modelleme: Studio oyuncuları

    A modelling in the light of the tragic theory: Studio players

    ASLI TURAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Sahne ve Görüntü SanatlarıHaliç Üniversitesi

    Tiyatro Ana Sanat Dalı

    DOÇ. DR. FAKİYE ÖZSOYSAL

  2. Le mythe d'œdipe et ses métamorphoses dans le théâtre Français du XVIIe au XXe siècle portant dans leur titre le nom du mythe

    XVII. yüzyıldan XX. yüzyıla Fransız tiyatrosunda başlıklarında œdipe adını taşıyan oyunlarda œdipe mitosu ve geçirdiği dönüşümler

    NEDA SIAMI

    Doktora

    Fransızca

    Fransızca

    2016

    Fransız Dili ve EdebiyatıHacettepe Üniversitesi

    Fransız Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. JALE ERLAT

  3. Human experiences through the projection of the divine: Melancholy and tragedy in ancient period

    İlahinin izdüşümünde insan deneyimleri: Antik dönemde melankoli ve trajedi

    PINAR İMGE DURUKAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Eski Çağ Dilleri ve Kültürleriİstanbul Bilgi Üniversitesi

    Kültürel İncelemeler Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FERDA KEMAL KESKİN

  4. Günah keçisi kuramının insansı robotlar üzerinden sinemaya yansıması

    The reflection of scapegoat theory on cinema through the humanoid robots

    BALIM İSLAMOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Sahne ve Görüntü SanatlarıBahçeşehir Üniversitesi

    İletişim Tasarımı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TOLGA HEPDİNÇLER

  5. The representation of gender in relation to oedipus complex in D.H.Lawrence's novel entitled Sons and Lovers

    D. H. Lawrence'ın Oğullar ve Sevgililer adlı romanında cinsiyet kavramının oedipus karmaşası ile ılişkili olarak ıncelenmesi

    MÜGE SARI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2014

    İngiliz Dili ve Edebiyatıİstanbul Aydın Üniversitesi

    İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KEMALETTİN YİĞİTER