Çanakkale ilinin uzun yıllar meteoroloji verilerine göre yıllık ve aylık yağışların trend analizi
Trend analysis of monthly and annual rainfall according to long-year meteorological data of Çanakkale province
- Tez No: 690499
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYŞE ÇAĞLIYAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkiye Coğrafyası Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 185
Özet
İklim üzerinde olumsuz etkiye sahip olan küresel iklim değişikliği sıcaklıkların artmasıyla kuraklık yaşanmasına, deniz seviyesinin yükselmesine ve yağış düzeninin bozulmasına neden olmaktadır. Bu sebeple son yıllarda dünya üzerinde birçok farklı disiplin iklim çalışmalarında parametrelerindeki meydana gelen ani değişimi ve eğilim durumunu saptayabilmek amacıyla trend analizleri kullanmaktadır. Yağış değişkeninde meydana gelen değişimleri yani artış veya azalış hareketlerini ortaya koymak trend analizler ile mümkündür. Bu çalışmada Çanakkale ilinin yağış eğilimini ortaya koymak amacıyla 12 ilçe için seçilen 21 adet yağış gözlem istasyonunun 1929-2020 yılları arasındaki aylık ve yıllık yağış verilerinin trend analizi yapılmıştır. Analizler yapılmadan önce ilk olarak istasyonların eksik verileri enterpole edilmiştir. Eksik yılları tamamlanan istasyon verileri SNHT, Pettitt Testi, Buishand Testi ve Von-Neuman Testi olmak üzere 4 farklı homojenlik testine tabii tutulmuştur. Çalışmada kullanılan bu homojenlik testleri boş hipotezleri yansıtan testlerin sayısına bağlı olarak şüpheli, kritik ve homojen olmak üzere 3 kategoriye ayrılarak sınıflandırılması yapılmıştır. Çanakkale ilinin 12 adet ilçe yağış gözlem istasyonundan SNHT testine göre 5 istasyon, Pettitt testine göre 6 istasyon, Buishand testine göre 5 istasyon, Von-Neuman testine göre ise 2 istasyon homojen olarak çıkmıştır. Genel anlamda 4 testin birlikte değerlendirilmesiyle Çanakkale İl Merkezi, Bozcaada, Gökçeada, Lâpseki ve Yenice istasyonları olmak üzere 5 istasyon Sınıf: 1 kapsamında homojen sonuç vermesine karşın geriye kalan 7 istasyon Sınıf: 3 kapsamında şüpheli olarak değerlendirilmiştir. Kayıp yılları tamamlanan ve homojenlik testleri ile sınanan yağış verileri parametrik testlerden Lineer Trend Analizi; parametrik olmayan trend testlerinden ise Mann-Kendall Testi, Mann-Kendall Mertebe Korelâsyon Testi, Sen'in Eğilim Testi (Sen's Slope), Şen'in Yenilikçi Eğilim Trend Analizi (ITA) olmak üzere 5 farklı trend analiz yöntemine tabii tutularak 4 ilçe ile aylık ve 12 ilçe ile yıllık eğilim durumları saptanmıştır. Aylık analiz sonuçlarına göre genellikle yaz ve kış aylarının yağışlarında belirgin bir şekilde azalış eğilimine rastlanılırken mart, nisan ve mayıs aylarında artış eğilimleri tespit edilmiştir. Yıllık analizler sonucunda 5 testin aynı trend sonucunu vermesiyle birlikte 6 ilçede eğilim durumu kesin olarak saptanmıştır. Ayvacık, Çan, Eceabat, Ezine ve Lâpseki ilçesinde artış eğilimi; Biga ilçesinde ise azalış eğilimi belirgin bir şekilde ortaya konulmuştur. Geriye kalan 6 istasyonda ise trend analizlerin test sonuçları belirgin bir şekilde değerlendirilmeyip çoğunluk durumuna göre belirlenmiştir. Bu duruma göre Bozcada ve Yenice ilçelerinde artış eğilimi tespit edilirken, Bayramiç ve Gelibolu ilçe istasyonlarında azalış eğilimi tespit edilmiştir. Çanakkale Merkez ve Gökçeada ilçesinde ise herhangi bir artan veya azalan eğilime rastlanılmamıştır.
Özet (Çeviri)
Global climate change, which has a negative effect on the climate, causes drought, sea level rise and precipitation patterns to deteriorate with the increase in temperatures. For this reason, many different disciplines around the world have been using trend analysis in recent years to determine the sudden change in their parameters and trend status in climate studies. It is possible with trend analysis to reveal the changes in precipitation variable, i.e. increase or decrease movements. In this study, the trend analysis of monthly and annual precipitation data between 1929 and 2020 of 21 precipitation observation stations selected for 12 districts was carried out in order to reveal the precipitation trend of Çanakkale province. The missing data of the stations were first interpoled before the analysis was carried out. Station data completed in the missing years were subjected to 4 different homogeneity tests: SNHT, Pettitt Test, Buishand Test and Von-Neuman Test. These homogeneity tests used in the study were classified into 3 categories: suspicious, critical and homogeneous, depending on the number of tests that reflected empty hypotheses. Of the 12 district precipitation observation stations of Canakkale province, were homogeneous 5 stations according to the SNHT test, 6 stations according to the Pettitt test, 5 stations according to the Buishand test and 2 stations according to the Von-Neuman test. In general, 5 stations including Çanakkale Provincial Center, Bozcaada, Gökçeada, Lâpseki and Yenice stations gave homogeneous results within the scope of Class: 1, but the remaining 7 stations were considered suspicious within the scope of Class: 3. Linear Trend Analysis from parametric tests of precipitation data completed and tested with homogeneity tests; In non-parametric trend tests, Mann-Kendall Test, Mann-Kendall Rank Correlation Test, Sen's Slope, Şen's Innovative Trend Analysis (ITA) were subjected to 5 different trend analysis methods and monthly and annual trend situations were determined with 4 districts and 12 districts. According to the results of the monthly analysis, there is a evident decrease in precipitation in summer and winter, while increasing trends were detected in March, April and May. As a result of the annual analyses, the trend status was determined precisely in 6 districts with the same trend result of 5 tests. Increasing trend in Ayvacık, Çan, Eceabat, Ezine and Lâpseki districts; In Biga district, the decrease trend was clearly demonstrated. In the remaining 6 stations, the test results of the trend analysis were not evaluated significantly and determined according to the majority status. Accordingly, an increase trend was detected in Bozcada and Yenice districts, while a decrease was detected at Bayramiç and Gelibolu district stations. In Canakkale Center and Gökçeada district, no increasing or decreasing trends were found.
Benzer Tezler
- İnkaya Mağarası ve çevresindeki pleistosen dönem buluntu alanlarının coğrafi bilgi sistemleriyle değerlendirilmesi
Evaluation of pleistocene period find areas in Inkaya Cave and its around with geographic information systems
BİRKAN GÜLSEVEN
- Gökçeada'nın kültürel peyzaj değerlerinin belirlenmesi ve korunmasına yönelik ilkeler
Determination of cultural landscape values of Gokceada and principles for the conservation
AYŞE CEREN GÜLER
Doktora
Türkçe
2018
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YEGAN KAHYA SAYAR
- Kuzey Ege Kıyı bandının peyzaj mimarlığı bağlamındaki zamansal-mekansal değişimi
Spatio-temporal change of the North Aegean Coastal area in the context of landscape architecture
BİRSEN UZUN AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA AYÇİM TÜRER BAŞKAYA
- Bölgelerin yabancı göçmen barındırabilme kapasitesinin analizi: Çanakkale örneği
The analyse of immigrant absorption capacities of regions: Çanakkale sample
ABDULHADİ SEÇKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DemografiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiDoğal Afetlerin Risk Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL SEKİ
- Kepez (Çanakkale) yüzey araştırması seramikleri ve yeni üretimler
Başlık çevirisi yok
MUSTAFA HOŞNUT
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
El SanatlarıDokuz Eylül ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. İSMAİL ÖZTÜRK