XV. yüzyıl Osmanlı yapıları mimarisinde çini kullanımının analizi ve günümüz çağdaş yapılarında olası kullanımlarının araştırılması
Analysis on the use of tiles in the architecture of the 15th century Ottoman buildings and, research on the possible use of tiles in today's modern buildings
- Tez No: 691172
- Danışmanlar: PROF. ALİ IŞIK AYDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: El Sanatları, Mimarlık, İç Mimari ve Dekorasyon, Crafts, Architecture, Interior Design and Decoration
- Anahtar Kelimeler: Çini, Çini teknikleri, Çağdaş mimaride çini kullanımı, Osmanlı Mimarisi, XV. yy, Tile, Tile techniques, Use of tiles in the modern architecture, Ottoman Architecture, 15th century
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Ticaret Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 174
Özet
Çini Sanatı, tarihsel süreç içinde mimari yapıların önemli bir bezeme unsuru olmuştur. Çini'nin Türkler tarafından Orta Asya'dan Anadolu'ya getirilmesi, geliştirilmesi ve tarih içerisinde aktarımı da mimari yapılar üzerindeki uygulamalarla sağlandığı bilinmektedir. Yapılan çalışmalarda görülen ''Mimari ile bağlantılı gelişim gösteren bu sanat'' tanımı çini sanatı ile mimari arasındaki bağın güçlü bir göstergesi konumundadır. Bu noktada dönemin siyasi ve ekonomik koşullarının değiştiği XV. yüzyıl; Osmanlı'da Fetret devrinin bittiği, Edirne ve İstanbul'un kazanıldığı ve buna koşut olarak da imar faaliyetlerinin yoğun olduğu bir dönemdir. Yapılarda zengin çini kullanımlarının görülmesinin yanı sıra bu dönem; kendinden önceki tekniklerin kullanıldığı, kısıtlı imkanlar içinde geliştirildiği ve Osmanlı'nın klasik döneminin hazırlayıcısı olarak değerlendirilmektedir. Çalışmada, öncelikle literatür kaynaklı Osmanlı mimarisinin erken dönemi ve bu dönemin mimari yapılarında görülen çini teknikleri aktarılmıştır. Bu bilgiler ışığında, Osmanlı döneminin XV. yüzyıl ara kesitinde inşa edilen Bursa, Edirne ve İstanbul'da bulunan toplam on beş yapıdaki çini kullanımları, yapılan literatür taraması ve alan çalışması doğrultusunda analiz edilmiştir. Çini kullanımlarının geçirdiği bu evreler ışığında, günümüz yapılarında çini kullanımı açısından kaynak oluşturulması hedeflenen çalışmada, dönemin eserlerinde görülen beş farklı çini tekniğinin kullanım alanları iç mekân- dış mekân ayrımı ile birlikte yapıdaki üç farklı yüzey (duvar, tavan, zemin) üzerindeki uygulamalardan hareketle incelenmiştir. Ayrıca ''Kendi kültürünün sanatına sahip çıkmanın ilk yolu onu idrak edip, ona inanmaktan geçer'' bakış açısıyla hazırlanan çalışmanın bir diğer amacı kültürel varlıklarımızın geleceğe taşınmasını sağlayan korumacılık anlayışının önemine dikkat çekmektir. Çalışmanın özgün bölümünde ise, kendi çağının bilinci bir bakış açısıyla, geleneksel ve çağdaşı dengelemiş dört yapı örneği üzerindeki çini uygulamaları ile M2 metro hattı istasyonları arasında bulunan çini panoların kullanımları incelenmiştir. Geleneksel sanatlardan olan çini sanatının günümüz çağdaş mimari yapılardaki farklı kullanımları, yapıya olan katkıları üzerinden değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
The Tile Art has become a significant decoration factor for the architectural structures within the historical process. It is known that tiles were brought by Turks from the Central Asia to Anatolia, developed and transferred throughout history thanks to the applications on architectural structures. The definition“this art developed in a way associated with architecture”as found during the research is a strong indication for the link between the tile art and architecture. The 15th century, when the political and economic conditions started to change, is the period during which the Ottoman Interregnum was over, the cities of Edirne and Constantinople were conquered, and the public improvements started to get intensive in parallel therewith. Besides various uses of tiles in the buildings, it is also considered the period, when former techniques were used and improved in limited resources, and the preparer of the Ottoman's classical period. This study first describes the early period of the Ottoman architecture based on the literature, and the tile techniques seen in the architectural structures of this period. In the light of this information, an analysis was carried out on the use of tiles in fifteen buildings in total located in Bursa, Edirne and Istanbul constructed during the 15th century Ottoman period in line with a literature review and a field survey. In this study intended to offer a reference concerning the use of tiles in modern buildings in the light of these phases of the use of tiles, the use of areas for the five different tile techniques seen in the buildings of this period considering the applications on the three different surfaces (wall, ceiling, floor) making a distinction between interiors and outdoors. In addition, another purpose of this study prepared with the point of view“the first way to protect the art of the own culture is to understand and, believe in it”is to draw attention to the importance of the protectionism ensuring that our cultural assets are brought to the future.The original section of this study analyses the tiles on four examples that balance the conventional and the contemporary with a point of view in the periods when they were constructed, and the use of tile boards at the M2 metro route stations. An analysis was carried out on the different uses of the tile art as a conventional art in today's modern architectural structures and, their contributions thereto.
Benzer Tezler
- Yeni Cami'nin akustik açıdan performans değerlendirmesi
Evaluation of the acoustical performance of the New Mosque
EVREN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVTAP YILMAZ DEMİRKALE
- Bir geçiş dönemi olarak İstanbul'da 3. Ahmet Devri mimarisi
Ottoman architecture in İstanbul during the period of Ahmet 3. (1703-1730)
GÜLÇİN CANCA
Doktora
Türkçe
1999
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEKİ SÖNMEZ
- Erken Osmanlı mimarisinde renkli sır tekniğindeki çiniler(1300 ? 1453)
Tiles of coloured glaze in the early Ottoman architecture
NİLGÜN CURA
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Sanat TarihiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. ALİ OSMAN UYSAL
- Erken Osmanlı mimarisinde taş süsleme (2 cilt)
The Stone decoration in early Ottoman architecture
YILDIRAY ÖZBEK
Doktora
Türkçe
1999
El SanatlarıHacettepe ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. FİLİZ YENİŞEHİRLİOĞLU
- XVIII.yüzyıl ve XIX yüzyıl İstanbul camilerinde antik öğeler
Antique elements of 18 th and 19 th century in İstanbul mosques
M.ECE IŞIK(ÇALDIRAN)