Çağdaş mimarlıkta görme engelli kullanıcılara yönelik tasarım yaklaşımları
Design approaches for visually impaired users in contemporary architecture
- Tez No: 691193
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ CAN BOYACIOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Evrensel Tasarım, Mimari Tasarım, Görme Engelli Bireyler, Görme Engellilere Yönelik Tasarım, Universal Design, Architectural Design, Visually Impaired Individuals, Design for Visually Impaired
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gebze Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 122
Özet
Engelli ve dezavantajlı bireylerin kentsel ve mimari mekândaki erişimlerini kolaylaştırmaya özgü yaklaşımlar evrensel tasarım olarak isimlendirilir. Dünyada özellikle son otuz yılda bu konuda önemli tasarım yaklaşımları oluşturulmuştur. Özellikle gelişmiş ülkelerde gündeme gelerek bireylerin hayatlarını kolaylaştıran evrensel tasarım yaklaşımlarına kentsel mekân tasarımlarında git gide daha çok rastlanabilmektedir. Yaşlı, çocuk, fiziksel engelli ve görme engelli bireylerin de rahatça kullanabileceği mekânlar yaratmak ve bunu sürekli kılmak kentsel mekândaki demokratik yaklaşımın olmazsa olmazı ve bir gelişmişlik göstergesi olarak kabul edilmektedir. Bu bağlamda mimari tasarım devamlı bir şekilde sorunlara çözüm bulmayı hedeflemektedir ve engelleri kaldırmak için kilit bir noktaya gelmiş bulunmaktadır. Görme engelli bireylerin rahat ve sorunsuz kullanabilecekleri özgün tasarımları oluşturmak, evrensel tasarımın önemli bir parçasıdır. Çalışma bu bağlamda dünyadaki engellilik bağlamını açmakta, evrensel tasarım konusundaki literatürü çerçevelendirmekte ve sonrasında görme engelliler özelinde çağdaş tasarım yaklaşımlarını tasarımsal ve yöntemsel olarak incelemektedir. Dünyanın bir çok ülkesinde bulunan görme engelli bireylere yönelik tasarımlar üzerinden tasarım yaklaşımları analiz edilerek mimari tasarım yöntemine yönelik bir çalışması yapılmıştır. Bu bakış açısı ile evrensel tasarıma artı olarak özel mekân ve kentsel mekânda görme engelli bireyler için özel tasarımları da kapsayan bir örneklem oluşturulmaktadır. Çalışma görme engelli bireylerin kullanımına yönelik tasarımları insan duyuları ve kullanım yöntemleri üzerinden inceleyerek tasarım kriterlerini saptamakta ve çağdaş çözüm önerilerini bu bağlamda incelemektir. Elde edilen çıkarsamalar neticesinde, görme engelli bireylerin yaşam kalitelerini yükselterek güvenli bir şekilde bağımsız hareketlerini sürdürebilecekleri mimari ortamlar sağlayan tasarım yaklaşımlarının kurgulanması hedeflenmektedir.
Özet (Çeviri)
Approaches specific to facilitating the access of disabled and disadvantaged individuals in urban and architectural spaces are called universal design. Significant achievements have been achieved in this subject in the last thirty years in the world. Especially in developed countries, universal design approaches that make the day lives of these individuals much more easier with urban space designs. Creating architectural spaces that the elderly, children, physically disabled and visually impaired individuals can use comfortably and making it as an architectural norm is a must and an indicator of development in the democratic approach in urban space. In this context, architectural design constantly aims to find solutions to problems and has come to a key point to remove obstacle. Creating unique designs that visually impaired individuals can use comfortably and smoothly is an important part of universal design. In this context, the study opens the context of disability in the world, frames the literature on universal design, and then examines contemporary design approaches in terms of design methods, especially for the visually impaired users. Design approaches are analyzed, and a design method study based on human senses is carried out on twelve projects designed for visually impaired individuals in many countries of the world. With this point of view, it creates a framework that includes special designs for visually impaired individuals in private spaces and urban spaces, in addition to universal design. The aim of the study; to determine the design criteria needed by examining the designs intended for the use of visually impaired individuals, and to examine the contemporary solution proposals in this context. As a result of the obtained analysis, it is created design approaches that provide the designers with architectural environments where visually impaired individuals can continue their unimpeded movements safely by improving their quality of life.
Benzer Tezler
- Evrensel tasarım ilkeleri doğrultusunda engelsiz üniversite kampüslerinin tasarlanması ve biçimlenmesi üzerine bir araştırma
A research on designing and the formation of accessible university campuses in accordance with universal design principles
GÜRÜNAY ÖKTEN
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2018
MimarlıkHacettepe Üniversitesiİç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. EMİNE NUR OZANÖZGÜ
- Yeniden işlevlendirilmiş tarihi yapılarda kapsayıcı tasarım yaklaşımı: Atatürk Orman Çiftliği bira fabrikası hamamı örneği
Inclusive design approach in re-functionalized historical buildings: Atatürk Forest Farm brewery hammam building as a sample
SİNEMCAN ÜSTÜNCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MimarlıkHacettepe Üniversitesiİç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Sanat Dalı
PROF. DR. MELTEM YILMAZ
- Engellilerin bir istihdam seçeneği olarak tele çalışma; modellenmesi ve modelin kent planlama açısından irdelenmesi
Telework as an employment opportunity for disabled people; its modelling and examining of the model in terms of urban planning
FİLİZ ALKAN MEŞHUR
- The evaluation of awareness and implementation of biophilic design patterns in healthcare environments: Case study the Pars Hospital in Iran
Sağlık çevrelerinde biyofilik tasarım kalıplarının farkındalığının ve uygulanmasının değerlendirilmesi: İran Pars Hastanesi örneği
BEHNAZ AKRAMI
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Hastanelerİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEMİLE TİFTİK
- A hand motion based tool for conceptual model making in architecture
Mimarlıkta el hareketlerine dayalı bir kavramsal model yapma aracı
ÇAĞRI HAKAN ZAMAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2011
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLEN ÇAĞDAŞ
YRD. DOÇ. DR. MİNE ÖZKAR