Yetişkinlerin bağlanma stilleri ve anne baba tutumlarının affetme esnekliğine etkisi
The effect of adult attachment styles and parent attitudes on forgiving flexibility
- Tez No: 691605
- Danışmanlar: DOÇ. DR. TUĞBA SEDA ÇOLAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Affetme, Affetme esnekliği, Anne baba tutumları, Bağlanma stilleri, Forgiveness, Forgiveness flexibility, Parental attitudes, Attachment styles
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Düzce Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 104
Özet
Bu araştırmanın temel amacı yetişkinlerde bağlanma stilleri ve anne baba tutumlarının affetme esnekliği üzerindeki etkisini incelemektir. Araştırmanın bir diğer amacı da yetişkinlerde bağlanma stilleri, anne baba tutumları ve affetme esnekliğinin çeşitli demografik değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemektir. Araştırmada bağlanma stilleri ve anne baba tutumları bağımsız değişken; affetme esnekliği ise bağımlı değişken olarak incelenmiştir. Bağımlı ve bağımsız değişkenlerin demografik değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemeye yönelik olduğundan nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırma 384 kadın (%83.7), 75 erkek (%16.3) olmak üzere toplam 459 katılımcıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veriler Covid-19 salgını nedeniyle online olarak toplanmıştır. Katılımcılara ölçekler, oluşturulan Google form üzerinden ulaştırılmıştır. Araştırmanın evreni Türkiye'de yaşayan, yetişkin bireylerden oluşmaktadır. Uygun örnekleme yöntemiyle gönüllülük esasına dayalı olarak katılımcılara ulaşılmıştır. Araştırmada veriler, Kişisel Bilgi formu, Affetme Esnekliği, Çocuk Yetiştirme Tutumları ve Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri II ölçekleri kullanılarak elde edilmiştir. Veriler Pearson momentler çarpım korelasyon katsayısı, bağımsız gruplarda t testi, ANOVA ve çoklu hiyerarşik regresyon analizi yöntemleriyle analiz edilmiştir. Verilerin analizi için uygun istatistik paket programı kullanılmıştır. Affetme esnekliğinin alt boyutlarını tanıma, içselleştirme ve uygulama; bağlanma stillerinin alt boyutlarını kaygı ve kaçınma; anne baba tutumlarının alt boyutlarını ise anne ve babadan algılanan kabul/ilgi/sevgi ve sıkı denetim/kontrol boyutları oluşturmaktadır. Yapılan analizler sonucunda affetme esnekliğinin tanıma, içselleştirme ve uygulama alt boyutlarında cinsiyet, yaş ve ilişki durumuna bağlı bir farklılığın olmadığı bulunmuştur. Affetme esnekliğinin tanıma ve içselleştirme alt boyutunda eğitim durumuna göre anlamlı farklılaşmaların olduğu, tanıma alt boyutunda lise eğitimi alanlara oranla lisansüstü eğitim alanların lehine; içselleştirme alt boyutunda ise lise ve lisansüstü eğitim alanlar arasında lisansüstü lehine anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Affetme esnekliğinin tanıma alt boyutunda baba sıkı denetim kontrol boyutuyla ilişkisi bulunmazken, kaçınma ve kaygılı bağlanma stilleriyle negatif; anne kabul/ilgi/sevgi ve baba kabul/ilgi/sevgi tutumları ile pozitif ilişkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Affetme esnekliğinin içselleştirme alt boyutunda anne kabul/ilgi/sevgi, anne sıkı denetim/kontrol ve baba sıkı denetim/kontrol ile ilişki bulunmazken, kaçınma ve kaygılı bağlanma tarzı ile negatif; ve baba kabul/ilgi/sevgi tutumu ile ise pozitif yönlü anlamlı ilişki bulunmuştur. Affetme esnekliğinin uygulama alt boyutunda kaçınma ve baba sıkı denetim/kontrol ile ilişki bulunmazken, kaygılı bağlanma tarzı, anne sıkı denetim/kontrol tutumu arasında negatif yönlü, anne kabul/ilgi/sevgi ve baba kabul/ilgi/sevgi tutumu boyutlarıyla ise pozitif yönlü anlamlı ilişki bulunmuştur. Yapılan hiyerarşik regresyon sonuçlarına göre ise; kaygılı bağlanma boyutunun, anne baba tutumlarından anne kabul/ilgi/sevgi ve baba kabul/ilgi/sevgi ile affetme esnekliği tanıma, içselleştirme ve uygulama arasındaki pozitif ve anlamlı ilişkiye eşlik ettiğinde yordama düzeyinin düştüğü bulunmuştur. Kaygılı bağlanma boyutunun, anne baba tutumlarından anne sıkı denetim/kontrol ile affetme esnekliği tanıma ve uygulama arasındaki negatif ve anlamlı ilişkiye eşlik ettiğinde yordama düzeyinin anlamsızlaştığı bulunmuştur. Kaçıngan bağlanma boyutunun, anne kabul/ilgi sevgi ile affetme esnekliği tanıma ve uygulama boyutu; baba kabul/ilgi/sevgi ile affetme esnekliği tanıma, içselleştirme ve uygulama boyutu ile arasındaki pozitif ve anlamlı ilişkiye dahil edildiğinde açıklama düzeyinin düştüğü bulunmuştur. Kaçıngan bağlanma boyutu, anne baba tutumlarından anne sıkı denetim/kontrol ile affetme esnekliği tanıma arasındaki negatif ve anlamlı ilişkiye eşlik ettiğinde yordama düzeyini anlamsızlaştırdığı bulunmuştur. Bulgular literatür ışığında tartışılmış ve önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The main purpose of this study is to examine the effects of attachment styles and parental attitudes on forgiveness flexibility in adults. Another aim of the study is to determine whether attachment styles, parental attitudes and forgiveness flexibility differ according to various demographic variables in adults. Attachment styles and parental attitudes were the independent variables in the study; Forgiveness flexibility was examined as the dependent variable. Relational survey method, which is one of the quantitative research methods, was used to determine whether dependent and independent variables differ according to demographic variables. The research was carried out with a total of 459 participants, 384 women (83.7%) and 75 men (16.3%). The data in the research were collected online due to the Covid-19 outbreak. The scales were delivered to the participants via the created Google form. The universe of the research consists of adult individuals living in Turkey. Participants were reached on a voluntary basis with appropriate sampling method. In the study, data were obtained by using Personal Information form, Forgiveness Flexibility, Child-rearing Attitudes and Experiences in Close Relationships Inventory II scales. The data were analyzed using Pearson product-moment correlation coefficient, independent groups t-test, ANOVA and multiple hierarchical regression analysis methods. Appropriate statistical package program was used for the analysis of the data. Recognizing, internalizing and applying the sub-dimensions of forgiveness resilience; anxiety and avoidance sub-dimensions of attachment styles; the sub-dimensions of parental attitudes are the perceived acceptance/interest/love and strict control/control dimensions from parents. As a result of the analysis, it was found that there was no difference in the sub-dimensions of forgiveness flexibility depending on gender, age and relationship status. In the recognition and internalization sub-dimension of forgiveness flexibility, there are significant differences according to educational status, in the recognition sub-dimension, in favor of those with postgraduate education compared to those with high school education; in the internalization sub-dimension, a significant difference was found between those who received high school and postgraduate education in favor of postgraduate education. In the recognition sub-dimension of forgiveness flexibility, there was no relationship between the father's strict control and control dimension, while it was negatively correlated with avoidance and anxious attachment styles; it was concluded that there was a positive relationship between mother acceptance/care/love and father acceptance/care/love attitudes. In the internalization sub-dimension of forgiveness flexibility, there was no relationship between mother's acceptance/interest/love, mother's strict control/control, and father's strict control/control, while avoidance and anxious attachment style were negatively correlated. And a positive and significant relationship was found with father's acceptance/care/love attitude. While there is no relationship between avoidance and father's strict control/control in the practice sub-dimension of forgiveness flexibility, there is a negative correlation between anxious attachment style, mother's strict control/control attitude, and positively with mother's acceptance/care/love and father's acceptance/care/love attitude dimensions. According to the hierarchical regression results; it was found that the predictive level of the anxious attachment dimension decreased when it accompanied the positive and significant relationship between mother's acceptance/interest/love and father's acceptance/care/love and forgiveness flexibility, internalization and practice. It was found that the predictive level became meaningless when the anxious attachment dimension accompanied the negative and significant relationship between mother's strict control/control, forgiveness flexibility, recognition and practice. Recognition and practice dimension of avoidant attachment dimension, mother's acceptance/interest, love and forgiveness flexibility; It was found that the level of explanation decreased when the father's acceptance/interest/love and forgiveness flexibility were included in the positive and significant relationship between recognition, internalization and practice. It was found that when the avoidant attachment dimension accompanies the negative and significant relationship between parental attitudes, mother strict control/control and forgiveness flexibility, it makes the prediction level meaningless. The findings were discussed in the light of the literature and recommendations were made.
Benzer Tezler
- Genç yetişkinlerde bağlanma stillerinin psikososyal olgunluğu yordayıcılığı üzerinde anne-baba tutumlarının aracı etkisi
The mediating role of parental attitudes in the relationship between attachment styles and psychosocial maturation levels of young adults
BANU ÇİÇEK AKBAŞ
- Heteroseksüel bireylerde bağlanma stilleri ile cinsel işlev düzeyleri arasındaki ilişkide cinselliğe karşı algılanan ebeveyn tutumlarının aracı rolü
The mediating role of perceived parental attitudes towards sexuality in the relationship between attachment styles and levels of sexual functioning in heterosexual individuals
ASLIHAN SARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiAcıbadem Mehmet Ali Aydınlar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BELMA BEKÇİ
- Genç yetişkinlerde algılanan ebeveyn tutumlarının kaygılı kararsız bağlanma stili ve kaygı düzeyi üzerindeki rolü
The role of perceived parental attitudes on anxious-ambivalent attachment style and anxiety level in young adult
SILANUR SÖKMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATİH BAL
- Kuşaklar arası bağlanma stillerinin algılanan evlilik çatışması ve duygusal güvenlik açısından değerlendirilmesi
Intergenerational attachment styles in terms of perceived marital conflict and emotional security
BİLGE ARICAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiMaltepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEDA ERZİ
- Yetişkinlerin öz şefkat, bağlanma stilleri ve psikolojik iyi oluş özelliklerinin incelenmesi
Analyzing of adults' self-compassion, attachment styles and psychological well-being features
MELTEM KÜÇÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ARZU SOMAY