Geri Dön

İbn Haldun'un insan, toplum ve eğitim anlayışı

İbn Haldun's human, society and education understanding

  1. Tez No: 693037
  2. Yazar: CANDAN KAYA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. İSMAİL AYDOĞAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: İbn Haldun, Mukaddime, Eğitim-öğretim, Akletme yeteneği, Toplum, Ibn Haldun, Mukaddime, Education and Teaching, Ability to Reason, Society
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kırıkkale Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 107

Özet

XIV. yüzyılda yaşamış önemli bir İslâm filozofu olan İbn Haldun, (1332-1406) tarih felsefesinin kurucusu ve sosyolojinin de öncüsü olarak kabul görmektedir. Birçok ilmi konuda farklı görüşler öne sürerek ve nispeten yaşadığı asrın geleneksel kalıplarının dışına çıkmayı başarabilmiştir. İbn Haldun'un eğitim alanında da halen güncelliğini koruyan önemli ve ilginç görüşleri vardır. Bizim bu çalışmadaki amacımız, İbn Haldun'un insan, toplum ve eğitim hakkındaki görüşlerini ortaya koymak ve bu görüşlerinin günümüz ilmi ile benzerlik ve farklılıklarını mukayese ederek bir değerlendirmesini yapmaktır. İbn Haldun'a göre, insan, var olan düşünme yeteneği ve ellerini kullanabilme becerisi sayesinde diğer canlılardan üstün bir konuma gelmiştir ve bu becerilerini layığı ile kullanmayı bilmelidir. İbn Haldun ilimleri akli ve nakli ilimler olarak sınıflandırmaktadır. O, imana ilişkin konularda vahye dayanan bilgilerin geçerliliğini kabul ederken; toplumsal, ekonomik, siyasi vb. konularda da gözlem verilerinin, varlığın tabiatının sosyal ve tabiat kanunlarının geçerliliğini kabul etmektedir. Ona göre bu iki alan birbirinden ayrılmalıdır. İbn Haldun, medeniyetlerin varoluşu ve yükselişini ekonomik alandaki gelişmelere bağlar ve bu gelişmenin eğitim, sanat ve toplumsal hayatı da geliştirdiğini söyler. Eğitim-öğretim alanında ise özellikle Mukaddime'nin çeşitli bölümlerinde ilginç ve önemli görüşler sunmaktadır. Çalışmada İbn Haldun'un Mukaddime adlı eserinde geçen eğitime dair görüşleri ele alınarak, onun eğitim ilke ve metotlarıyla ilgili görüş ve önerileri analiz edilmiştir. Bunu yaparken günümüz eğitimcilerinin görüşlerine de yer verilerek, bu incelemelerden hareketle eğitime katkıda bulunacak yorum ve değerlendirmeler yapılmıştır. Sonuç olarak, geleneksel eğitim anlayışının hâkim olduğu bir dönemde İbn Haldun'un eğitimin önemi ve gerekliliği konusundaki görüşleri ile büyük oranda modern eğitim anlayışına yaklaştığı söylenebilir.

Özet (Çeviri)

Ibn Haldun, who lived at XIV. Century, is accepted as pioneer of sociology and creator of philosophy of history. He suggested different ideas in various science and he succeed in creating different visions apart from the traditional age that he was in. Ibn Haldun's interesting ideas still keep its currency especially in education. Our purpose in this study is to present Ibn Haldun's opinions about human, society and education and to evaluate by comparing similarity and differences between his opinions and today's sciences. According to Ibn Haldun, human has reached a superior position compared to other beings thanks to having ability of using hands and thinking. So, people must know using these abilities deservedly. Sciences of Ibn Haldun are named as mentally and apocalptic. While he accepts validity of informations about revelation, He accepts validity of observation datas, nature of existence and natural laws about society, economy, politics and etc. and He thinks that these two fields must be seperated from each other. Ibn Haldun thinks that the existence and higher of civilizations are related to economic developments. And, He says that economic developments improve education, arts and social life. Various sections of Mukaddime presents interesting and important opinions about education. In this study, his views and suggestions about educational principles and methods wee analyzed. While doing this, today's pedogogists' views have been included, comments and reviews which contribute to education were done. As a result, it can be said that Ibn Haldun comes close to modern educational approaches at least in his some views within a time which the traditional educational approach were very powerful.

Benzer Tezler

  1. İbn-i Haldun'un döngüsel tarih kuramına göre bireysel ve toplumsal ontolojiler: İnterdisipliner bir perspektif

    Individual and social ontologies within the context of Ibn Khaldun's cyclic version of history: An interdisciplinary perspective

    NURULLAH AKYÜZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ŞİRİN DEMİR

  2. Liberal düşüncenin gelişiminde iktisat politikasının evrimi ve Türk örneği

    The Evolution of economic policy in the development of liberal thought and the Turkish case

    KIVANÇ ACAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Ekonomiİstanbul Üniversitesi

    DOÇ.DR. YUSUF TUNA

  3. İbn Haldun'da sosyolojik düşünce

    The sociological thinking of Ibn Khaldun

    MEHTAP SOYLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    SosyolojiGazi Üniversitesi

    Felsefe Grubu Öğretmenliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İBRAHİM ARSLANOĞLU

  4. Kamu güvenliğinde açık kaynak istihbaratının fonksiyonu ve önemi: Silk Road ve Tap örneği

    Function and importance of open source intelligence in public safety: Silk Road and Tap

    DOĞAN ÇELİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Uluslararası İlişkilerİSTANBUL TOPKAPI ÜNİVERSİTESİ

    Güvenlik Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. ZEYNEP BANU DALAMAN

  5. Suriyeli ergenlerde travma sonrası büyüme ve psikolojik problemler ile ilişkili faktörler

    Factors related to posttraumatic growth and psychological problems in Syrian adolescents

    ESRA ALTINIŞIK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Psikolojiİbn Haldun Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ BURCU UYSAL