Geri Dön

İsmâil Hakkı Bursevî'nin Rûhu'l-Beyân adlı eserinde tefekkür kavramı

The concept of contemplation (tafakkur) in İsmāʿīl Haḳḳī al-Brūsawī's Rūḥ al-Bayān fī tafsīr al-Qurʾān

  1. Tez No: 694036
  2. Yazar: ABDURRAHMAN HALİL CAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜLDANE GÜNDÜZÖZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kırıkkale Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 243

Özet

Bu çalışma İsmâil Hakkı Bursevî'nin Rûhu'l-Beyân adlı eserinde tefekkür kavramının incelenmesi üzerinedir. Kur'ân-ı Kerîm'de insanın akıl sahibi, düşünen ve bilen bir varlık olmasına büyük önem verilmiş, her an insanın diğer varlıklardan ayrılan bu aklî melekesi harekete geçirilmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda Kur'ân'da sıklıkla tefekkür kavramı türevleriyle beraber düşünen insanı nihai noktada ibret almaya çağırmıştır. Bu tezin muhtevası; bir giriş, üç bölüm ve bir sonuçtan ibârettir. Girişte tezin gayesi ve sınırlılıkları ile kullanılan yöntem üzerine durulmuştur. Birinci bölümde İsmâil Hakkı Bursevî'nin doğumundan vefatına kadar olan süreç ele alınmış, Bursevî'nin eğitim aldığı hocaları, yetiştirdiği talebeleri ayrı ayrı zikredilerek hayatındaki önemli olaylara yer verilmiştir. Ayrıca bu bölümde, Rûhu'l-Beyân tefsirinin muhtevasına değinilmiş ve literatür incelemesi yapılmıştır. İkinci bölümde tefekkür kavramı üzerine bir çalışma yapılmıştır. Metot olarak âyetlerde geçen bu kelimeler üzerinde ayrı ayrı durulmuş; tezekkür, tedebbür, taakkul ve nazar kelimeleri incelenmiştir. Ayrıca bilme melekelerini ifade eden yani akletme, aklını kullanma ve düşünüp taşınma anlamında olmak üzere birçok âyette geçen akıl, lübb (elbâb), basîret (basâir) ve nühâ kelimeleri incelenerek Kur'ân-ı Kerîm'de insana verilmek istenen ilâhî mesaj aktarılmaya çalışılmıştır. Üçüncü bölümde ise İsmâil Hakkı Bursevî'nin tefekkür konusuna dair yaklaşımı ele alınmıştır. Enfüsî tefekkür âyetleri ile âfâkî tefekkür âyetleri, ayrı konu başlıkları altında incelenmiştir. İsmâil Hakkı Bursevî'nin bu konulara olan işârî yaklaşımı ele alınarak âyetler tasavvufî üslûbla yorumlanmıştır. Çalışmanın sonuç kısmında ise Rûhu'l-Beyân tefsiri üzerinde incelediğimiz tefekkür âyetlerinden elde ettiğimiz neticeleri ve bu neticelerle alâkalı değerlendirmeleri zikrettik.

Özet (Çeviri)

This work examines the term“Tafakkur”(deep contemplation/reflection) used in the book“Rūḥ al-Bayān”of Ismâ'il Haqqî Bursawî's. A human is evaluated and appreciated as a being with a mind, capable of thinking and possessing knowledge in The Noble Qur'ān. This aspect of the human, which distinguishes him from all other beings is prompted many time as possible. A lot of words are used in Qur'ān to evoke the contemplating human, and all of those call humans to draw a lesson in the e¬nd. Our work consists of an introduction, three chapters and a conclusion. In the introduction part, the aim of the thesis, its limitations and methods are elaborated. In the first chapter, the time between the birth and the death of“Ismāʿīl Ḥaḳḳī al-Brūsawī's”, and important events in his life are reviewed by separately mentioning his masters and disciples. Additionally, in this chapter, the contents of Rūḥ al-Bayān exegesis (Tafsīr) is addressed and a literacy examination of the book is done. In the second chapter, a study is done on the term“Tafakkur”. As the method, these words used in verses are investigated separately; and the terms“tezekkür, tedebbür, taakkul and nazar”are examined. Also, we tried to transmit the divine message given to people by analyzing the words“Lubb (Albāb), Basīret (Basāir) and Nühā”which are used many times in many verses to address thinking abilities. In the third chapter, the approach of Ismāʿīl Ḥaḳḳī al-Brūsawī's, to Tafakkur is tackled. The verses about self-reflection (enfüsi Tafakkur) and reflection on the beings outside of onsu self (âfâkî Tafakkur) are analyzed under separate titles. The verses were interpreted with a sufistic style, according to Shaykh Ismāʿīl Ḥaḳḳī al-Brūsawī's,“işârî”approach to the subject. In the conclusion part of our study we addressed the important points for the reader by laying out our findings received from our examination on the verses on Tafakkur in Rūḥ al-Bayān and our evaluations about those findings.

Benzer Tezler

  1. Bursevi ve Ruhu'l-Beyan adlı eserinde hak kavramı

    Başlık çevirisi yok

    MUZAFFER İNNECİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    DinKaramanoğlu Mehmetbey Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ DURAN ALİ YILDIRIM

  2. Aşçı İbrahim Dede Rūhu'l-Beyān'daki Farsça Tanıklar ve çevirisi (III/1-100)

    Aşçı Ibrahim Dede: The Witnesses in 'Rûhüˈl-Beyân' and translation (III/ 1-100)

    MERVE KIRCA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Türk Dili ve EdebiyatıTrakya Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ İHSAN ÖBEK

  3. Aşçı İbrahim Dede: Rûhu'l-Beyân'daki Farsça tanıklar ve çevirisi (II/705-906)

    Aşçı Ibrahim Dede: The witnesses in 'Rûhü'l-Beyân' and translation (II/705-906)

    ZEYNEP CANAN KUNT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Türk Dili ve EdebiyatıTrakya Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ CUMHUR ÜN

  4. İsmâil Hakkı Bursevî'nin ilâhi isimler anlayışı: Risâle-i Esmâ-i Seb'a örneği

    Ismail Hakkı Bursevi's understanding of divine names: The example of Rısa'a-i Asma-i Seb'a

    AYŞEGÜL İNCE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinKütahya Dumlupınar Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SELAMİ ERDOĞAN

  5. İsmâil Hakkı Bursevî'nin 'Risâleyü'l-Hazarâti'l-Hamsi'l-İlâhiyye' ve 'el-İnsânü'l-Kâmil' adlı eseri (metin- İnceleme)

    The work of art 'Risâletü'l-Hazarâti'l-Hamsi'l-İlâhiyye' and 'el-İnsânü'l-Kâmil' With İsmâil Hakkı Bursevî

    ELİF SÖYLEYİCİ DEDELER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    DinDokuz Eylül Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HİMMET KONUR