Apiterapi karışımlarında kullanılan arı sütünde 10-HDA'nın termal degradasyonunun belirlenmesi ve arı sütünün fonksiyonel gıda üretiminde kullanımı
Determination of thermal degradation of 10-HDA in royal jelly used in apitherapy mixtures and use of royal jelly in functional food production
- Tez No: 695417
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA KARHAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Gıda Mühendisliği, Food Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Gıda Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 109
Özet
Arı sütü ilaç ve gıda endüstrisinden kozmetik ve imalat endüstrisine kadar birçok sektörde kullanılmaktadır. Ancak bu ürün ülkemizde yeterince tüketilmemekte ve değerlendirilmemektedir. Dolayısıyla, değişik fonksiyonel ürünlerin üretiminde kullanılması farklı yaş gruplarındaki tüketicilerin tüketim düzeyini ve ürüne olan talebi artıracaktır. Arı sütünün saf halde tüketiminde veya apiterapi ürünlerinin üretiminde geleneksel işleme yöntemleri kullanıldığı görülmektedir. Uygulanan bu yöntemler de arı sütünün fiziksel ve kimyasal özelliklerini olumsuz yönde etkilemektedir. Özellikle arı sütünün saf olarak piyasaya sunulması esnasında depolama koşullarının (sıcaklık, ışık) arı sütünün kimyasal kompozisyonunun bozulmasına yol açacak durumda olduğu gözlenmektedir. Yıllar boyunca arı sütünün çeşitli farmakolojik özelliklerine ait birçok çalışma yapılmıştır. Arı sütünün gerçeklik ve saflığının rutin testinde 10-HDA en yaygın kullanılan indikatör bileşiktir. Apiterapi karışımlarında kullanılan arı sütü ve farklı arı ürünlerinin içerdiği 10-HDA'nın termal degradasyon kinetiği ve arı sütünün fonksiyonel gıda üretiminde kullanımının incelendiği bu çalışmada ısıl işlem örneklerinde 10-HDA değişimi dikkate alınarak reaksiyon derecesi, linear regresyon denklemleri, reaksiyon hız sabitleri, aktivasyon enerjisi, Q10 değerlerinin hesaplanması ve elde ürünlerde in vitro biyoerişilebilirlik özellikleri (ağız, mide ve bağırsak koşullarında) incelenmiştir. Saf arı sütüne bal, polen, propolis katkılanması ile elde edilen fonksiyonel gıda karışımlarında fiziksel ve kimyasal analizler yapılmıştır. Saf arı sütü ve karışımlarının nem içerikleri % 12,4536 ile % 62,9208 arasında değişmiştir. Buna ek olarak elde edilen karışımların pH değerleri 3,88 ile 5,85 arasında değişmiştir ve bu değerlerin tüketim açısından uygun olduğu saptanmıştır. Elde edilen karışımların asitlik değerlerinin sitrik asit cinsinden % 3,4848 ile % 42,1344 arasında değiştiği tespit edilmiştir. Saf arı sütünün ve elde edilen karışımların sakkaroz içerikleri 3,8 ile 13,14 g/100g, glukoz içerikleri 8,87 ile 32,57 g/100g, fruktoz içerikleri 10,06 ile 40,56 g/100g arasında toplam şeker içerikleri ise 22,56 ile 85,04 g/100g arasında değişmiştir. Viskozite değerleri ise 1944,4444-21466,6667 mPa.sn arasında değişmektedir. Viskozite değerleri incelendiğinde ise polen içeriğinin viskozite değerini artırdığı ve arı sütü+bal+polen+propolis karışımının dilatant akışkan özelliği gösterdiği saptanmıştır. Ürünlerin renk değerleri incelendiğinde ise L değerlerinin 25,9475-55,3275, a değerlerinin -4,2725-4,8650, b değerlerinin 0,5375-11,72 ve kroma değerlerinin de 1,01-12,47 arasında değiştiği görülmüştür. Bu değerlerin ürün tüketimi ve literatür açısından uygun olduğu saptanmıştır. Ürünlerin protein içerikleri ise 9,2591-37,5082 g/L arasında değişmiştir ve en fazla protein içeriği saf arı sütünden elde edilmiştir. Ürünlerin 10-HDA içerikleri %0,0851-1,9429 arasında tespit edilmiştir ve çalışmada kullanılan saf arı sütünün 10-HDA içeriğinin TSE arı sütü standardına uygun olduğu görülmüştür. Elde edilen ürünlere uygulanan ısıl işlem testlerinde ise tüm değişimlerin birinci dereceden reaksiyon kinetiğine uyduğu tespit edilmiştir. Buna ek olarak 10-HDA içeriğinin zamana ve sıcaklığa bağlı olarak logaritmik olarak azaldığı görülmüştür. Saf arı sütünün ve elde edilen karışımların aktivasyon enerjilerinin 7,77-29,27 kj/mol arasında, k değerlerinin 0,0031-0,0966 1/dk arasında ve Q10 değerlerinin ise 0,74-1,58 arasında değişim gösterdiği belirlenmiştir. Ürünlerin 10-HDA içeriklerinin gastrointestinal sistemdeki değişimlerine bakıldığında ağızdaki azalmanın % 51,43-53,62 arasında, midedeki azalmanın % 12,07-26,58 arasında, bağırsaktaki azalmanın ise % 17,39-57,14 arasında değiştiği tespit edilmiştir. Duyusal analiz sonuçları değerlendirildiğinde görünüş-renk, kıvam, aroma-koku, lezzet ve ağızda bıraktığı his bakımından en çok arı sütü+propolis içeren pastilin beğenildiği görülmüştür. Satın alma tercihi açısından ise en çok tercih edilenin arı sütü+propolis içeren pastil, en az tercih edilenin ise arı sütü+propolis+polen içeren yumuşak şekerleme olduğu belirlenmiştir. Elde edilen verilerin apiterapi alanında yapılan Ar-Ge çalışmalarına referans olması bakımından literatüre önemli bir katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Royal jelly is used in many pharmaceutical and food industry sectors to the cosmetics and manufacturing industry. However, since this product cannot be adequately consumed and evaluated in our country. Hence its use in the production of different functional products will increase the consumption rate of consumers in different age groups and the demand for the product. It is seen that traditional processing methods are used in the consumption of royal jelly in its pure form or in the production of Apitherapy products. The application of these methods adversely affects the physical and chemical properties of royal jelly. It is observed that the storage conditions (temperature, light), especially during the presentation of the royal jelly to the market, are in a condition that will cause the chemical composition of the royal jelly to deteriorate. Over the years, many studies have been conducted on many various pharmacological properties of royal jelly. 10-HDA is the most widely used indicator compound in routine testing of authenticity and purity of royal jelly. In this study, in which the thermal degradation kinetics of royal jelly and different bee products used in apitherapy mixtures and their use in functional food production are examined, the reaction degree, linear regression equations, reaction rate constants, Arrhenius curve, activation energy, Q10 values are calculated by considering the 10-HDA change in heat-treated samples and in vitro bioaccessibility properties of the obtained products (oral, stomach, intestinal conditions) were investigated. Physical and chemical analyzes were performed on functional food mixtures obtained by adding honey, pollen and propolis to pure royal jelly. Moisture contents of pure royal jelly and its mixtures varied between 12,4536% and 62,9208%. In addition, the pH values of the mixtures obtained varied between 3,88 and 5,85 and these values were found to be suitable for consumption. It has been determined that the acidity values of the obtained mixtures vary between 3,4848% and 42,1344% in terms of citric acid. The sucrose content of pure royal jelly and the mixtures obtained is between 3,8 and 13,14 g/100g, glucose content is between 8,87 and 32,57 g/100g, fructose content is between 10,06 and 40,56 g/100g and total sugar content is it ranged from 22,56 to 85,04 g/100 g. Viscosity values vary between 1944,4444-21466,6667 mPa.s. When the viscosity values were examined, it was determined that the pollen content increased the viscosity value and the mixture of royal jelly + honey + pollen + propolis showed dilatant fluidity. When the color values of the products were examined, it was seen that the L values varied between 25,9475-55,3275, a values between -4,2725-4,8650, b values between 0,5375-11,72 and chroma values between 1,01-12,47. These values were found to be appropriate in terms of product consumption and literature. The protein content of the products varied between 9,2591-37,5082 g/L and the highest protein content was obtained from pure royal jelly. The 10-HDA contents of the products were determined between 0,0851-1,9429% and the 10-HDA content of the pure royal jelly used in the study was found to be in accordance with the TSE royal jelly standard. In the heat treatment tests applied to the obtained products, it was determined that all changes comply with the first order reaction kinetics. In addition, it was observed that the 10-HDA content decreased logarithmically depending on time and temperature. It was determined that the activation energies of pure royal jelly and the mixtures obtained varied between 7,77-29,27 kj/mol, k values between 0,0031-0,0966 1/min and Q10 values between 0,74-1,58. When the changes in the 10-HDA contents of the products in the gastrointestinal system were examined, it was determined that the decrease in the mouth ranged between 51,43-53,62%, the decrease in the stomach ranged between 12,07-26,58%, and the decrease in the intestine varied between 17,39-57,14%. When the sensory analysis results were evaluated, it was seen that the lozenge containing royal jelly + propolis was most liked in terms of appearance-color, consistency, aroma-smell, taste and mouthfeel. In terms of purchasing preference, it was determined that the most preferred lozenge containing royal jelly + propolis, the least preferred soft candy containing royal jelly + propolis + pollen. It is thought that the obtained data will make an important contribution to the literature in terms of being a reference to r&d studies in the field of apitherapy.
Benzer Tezler
- Azerbaycan propolisinde faydalı biyolojik aktiviteye sahip fenolik bileşiklerin nitel ve nicel olarak incelenmesi
Qualitative and quantitative investigation of phenolic compounds with beneficial biological properties in Azerbaijan propolis
RASHAD SARIYEV
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eczacılık ve FarmakolojiBursa Uludağ ÜniversitesiFarmakoloji ve Toksikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SONGÜL SONAL
PROF. DR. HASAN HÜSEYİN ORUÇ
- Türkiye'de bulunan arı ırklarından elde edilecek arı zehiri bileşiminin analizi ve antikanserojen etkilerinin invitro olarak araştırılması
Analysis of BEE venom active compounds from bee species of Turkey and investigation of its potential invitro anticarcinogenic effects
SİNEM PEHLİVAN
Doktora
Türkçe
2022
Veteriner HekimliğiAnkara ÜniversitesiFarmakoloji ve Toksikoloji (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ENDER YARSAN
- Deneysel diyabet oluşturulmuş ratlarda apitoksin'in oksidan-antioksidan statü ve bazı biyokimyasal parametrelere etkilerinin araştırılması
The investigation of the effects of apitoxin on oxidant-antioxidant status and some biochemical parameters of experimentally induced diabetic rats
BARIŞ DENK
Doktora
Türkçe
2019
BiyokimyaAfyon Kocatepe ÜniversitesiVeteriner Biyokimya Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDURRAHMAN FATİH FİDAN
- İstanbul'da yaşayan 18 yaş üzeri bireylerin apiterapi hakkındaki bilgi düzeylerinin ve farkındalıklarının incelenmesi
Examining the knowledge levels and awareness about apitherapy of individuals over 18 YEARS of age living in İstanbul
SİMBER SÖNMEZ SALİHOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Halk SağlığıSağlık Bilimleri ÜniversitesiGeleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MAĞFİRET ABDULVELİ BOZLAR
- Propolisten biyoaktif bileşiklerin eldesi için mikrodalga destekli ekstraksiyon yönteminin optimizasyonu
Optimization of microwave assisted extraction method for obtaining bioactive compounds from propolis
AHMET SÜHAN KALENDER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
BiyoteknolojiAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiGeleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİLÜFER VURAL