İlkokul öğretmenlerinin algılarına göre okul iklimi, işe yabancılaşma ve örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi
An investigation of the relationship among school climate, alienation to work, and organizational citizenship behaviors according to the perceptions of primary school teachers
- Tez No: 695672
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET AYIK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Okul iklimi, işe yabancılaşma, örgütsel vatandaşlık, School climate, work alienation, organizational citizenship
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 113
Özet
Amaç: Bu araştırmanın amacı, ilkokul öğretmenlerinin algılarına göre okul iklimi, işe yabancılaşma ve örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Yöntem: Araştırmanın evrenini, 2020–2021 eğitim-öğretim yılında Erzurum ili merkez ilçelerinde Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı 126 ilkokulda görev yapmakta olan 1223 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini, tabakalı örnekleme yöntemiyle belirlenen 347 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın modelini tarama modellerinden ilişkisel tarama modeli oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak;“Okul İklim Ölçeği”,“İşe Yabancılaşma Ölçeği”ve“Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği”kullanılmıştır. Verilerin istatistiksel çözümlemeleri için; frekans ve yüzde, ortalama, standart sapma, t testi, Anova testi, Pearson korelasyon kullanılmıştır. Bağımsız değişkenlerin bağımlı değişkenleri yordama düzeylerini belirlemek amacıyla Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi yapılmıştır. Anlamlılık düzeyi. 05 olarak alınmıştır. Bulgular: Araştırmaya sonuçlarına göre ilkokul öğretmenlerinin okul iklimine ilişkin genel algıları yüksek, işe yabancılaşmaya ilişkin genel algıları çok düşük ve örgütsel vatandaşlık davranışına ilişkin genel algıları ise çok yüksek olarak tespit edilmiştir. Okul iklimi alt boyutlarından demokratiklik ve okula adanma, liderlik ve etkileşim, başarı etkenleri, samimiyet boyutları ile işe yabancılaşma arasında negatif yönde anlamlı; okul iklimin çatışma boyutu ile işe yabancılaşma arasında pozitif yönde anlamlı ilişki olduğu görülmüştür. Okul iklimi alt boyutlarından demokratiklik ve okula adanma, liderlik ve etkileşim, başarı etkenleri, samimiyet boyutları ile örgütsel vatandaşlık arasında pozitif yönde anlamlı; okul iklimin çatışma boyutu ile örgütsel vatandaşlık arasında negatif yönde anlamlı ilişki olduğu görülmüştür. Regresyon analizi sonuçlarına göre; okul iklimi ölçeğinin alt boyutlarının işe yabancılaşmayı ve örgütsel vatandaşlık davranışını anlamlı düzeyde yordadığı görülmüştür. Sonuç: Çalışmanın sonucuna göre okul iklimi alt boyutlarının ilkokul öğretmenlerinin işe yabancılaşma ve örgütsel vatandaşlık davranışı düzeylerini anlamlı düzeyde yordadığı belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Purpose: This research aims to investigate the relationship among school climate, alienation to work, and organizational citizenship behavior according to the perceptions of primary school teachers. Method: The universe of the study consists of 1223 teachers working in 126 primary schools allied to the Ministry of National Education in the central districts of Erzurum province in the 2020-2021 academic year. The study involved 347 teachers through the stratified sampling method and adopted the relational survey model. During the collection of data phase, the“School Climate Scale,”“Work Alienation Scale,”and“Organizational Citizenship Behavior Scale”were used. For the data analysis, frequency and percentage, mean, standard deviation, t-test, Anova test, Pearson correlation were used. Also, Multiple Linear Regression Analysis was performed to determine the independent variables predictive levels for dependent variables. Significance level was .05. Findings: According to the research results, primary school teachers' general perceptions of school climate were found to be high, their general perceptions of work alienation very low, and their general perceptions of organizational citizenship behavior very high. There was a significant negative relationship between the sub-dimensions of school climate, democracy and dedication to school, leadership and interaction, success factors, sincerity, and work alienation. It has been observed that there is a positive and significant relationship between the conflict dimension of the school climate and work alienation. Also, there is a significant positive relationship between the dimensions of democracy and school dedication, leadership and interaction, success factors, sincerity, and organizational citizenship, which are sub-dimensions of school climate. It has been observed that there is a significant negative relationship between the conflict dimension of the school climate and organizational citizenship. According to the regression analysis results, the sub-dimensions of the school climate scale significantly predicted work alienation and organizational citizenship behavior. Results:According to the study results, it was determined that the sub-dimensions of school climate affect primary school teachers work alienation and organizational citizenship behavior levels.
Benzer Tezler
- İlkokul müdürlerinin liderlik davranışları ile okul iklimi ilişkisi: Sakarya ili örneği
Comparison of the elemantary schools principals' leadership behaviour and school climate: Sakarya province
SAMET VARLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. M. ALİ HAMEDOĞLU
- Mesleki profesyonellik ve işbirlikçi iklime yönelik öğretmen algıları Ankara ili Keçiören ilçesi
Teacher perceptions of occupational proefssionalism and collobrative climate Ankara province Keçiören example
ALPASLAN FAKILI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞENAY SEZGİN NARTGÜN
- İlk ve ortaokul öğretmenlerinin okul iklimi algıları ile iş motivasyonları arasındaki ilişki
The relationship between school climate perceptions and work motivation of primary and secondary school teachers
MUHAMMET SELÇUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimDüzce ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SÜLEYMAN GÖKSOY
- Öğretmenlerin kişilerarası öz yeterlikleri ve informal iletişimleri: Bir karma yöntem çalışması (Tokat ili örneği)
Interpersonal self efficacy and informal communication of the teachers:A mixed methods study (Tokat sample)
DENİZ AY
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimCumhuriyet ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CELAL TEYYAR UĞURLU
- Okul öncesi eğitimde örgütsel iklimin öğretmen performansına etkisi
The effect of organizational climate on teacher performance in preschool education
MEFHARET VEZİROĞLU ÇELİK
Doktora
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimHacettepe Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TÜLİN GÜLER YILDIZ
PROF. DEBORAH STİPEK