Kürtçenin Irak Sorani ağzındaki Türkçe söz varlığının incelenmesi
An investigation of the Turkish vocabutary in the Kurdish dialect of Iraqi Sorani
- Tez No: 696361
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞERİF ALİ BOZKAPLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Eğitim ve Öğretim, Linguistics, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 469
Özet
Kürtçenin Irak'ta en çok konuşulan ağzılarından biri olan Sorani ağzı, Osmanlı döneminden itibaren Türkçeden etkilenmiştir. Bu çalışmada Sorani ağzında Türkçe söz varlığını incelemek, tespit etmek ve sınıflandırmak amaçlanmıştır. Bu konunun özellikle söz varlığı açısından daha önce işlenmemiş olması konuyu seçmemizde etkili olmuştur. Çalışmada ilk etapta Kürtçe (kelime, atasözü, deyim) sözlükler gibi yazılı kaynaklar esas alınarak Sorani ağzında Türkçe söz varlığı ögeleri tespit edilmiştir, sonra farklı kategorilerilere ayırılmıştır. Çalışmanın bulgular kısmı hem örnekler ile somutlandırılmış, hem de istatistik açıdan değerlendirilerek tablo ve grafikler şeklinde sunulmuştur. Ayrıca çalışmanın Ekler bölümünde birkaç eski metin söz varlığı bakımından analiz edilmiştir ve ekler dizini ile beraber Kelimeler, Deyimler ve Atasözleri Sözlüğü olmak üzere 3 tane sözlük hazırlanmıştır. Çalışmanın neticesinde Kürtçenin Sorani ağzında Türkçe söz varlığının kapsamına giren toplam 2812 kelime ve 39 ek tespit edilmiştir. Tespit edilmiş bu 2812 kelimeden 442'si Türkçe kökenli, 39 ekten ise 18'i çekim ve yapım eklerindendir.
Özet (Çeviri)
Sorani dialect, one of the most spoken dialects of Kurdish in Iraq, has been influenced by Turkish since the Ottoman period. In this study, it is aimed to examine, identify and classify the Turkish vocabulary in Sorani dialect. The fact that this subject has not been studied before, especially in terms of vocabulary, has been effective in our selection. In the first stage of the study, Turkish vocabulary items in Sorani dialect were determined based on written sources such as Kurdish (words, proverbs, idioms) dictionaries, and then they were divided into different categories. The findings of the study were both embodied with examples and evaluated in terms of statistics and presented in the form of tables and graphs. In addition, in the Appendices section of the study, a few old texts were analyzed in terms of vocabulary and 3 dictionaries were prepared, namely the Dictionary of Words, Idioms and Proverbs, together with the index of affixes. As a result of the study, a total of 2812 words and 39 affixes were determined in the Sorani dialect of Kurdish, which are included in the scope of Turkish vocabulary. Of these 2812 words, 442 are of Turkish origin, and 18 of 39 are inflectional and constructional suffixes.
Benzer Tezler
- Plandanîna zimanê Kurdî (Kurmancî-Soranî) di mînakên korî Zanyarî Kurd û Enstîtuya Kurdî ya Parîsê da
Kürt Bilim Akademisi ve Paris Kürt Enstitüsü örneklerinde Kürt dili planlaması (Kurmanci-Sorani)
ZÜLKÜF ERGÜN
Doktora
Kürtçe
2024
DilbilimDicle ÜniversitesiKürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OSMAN ASLANOĞLU
- Avanıya tebatî dı zaravayên Kurdî de
Kürt dili lehçelerinde edilgen çatı
EYYÜP SUBAŞI
Yüksek Lisans
Kürtçe
2023
DilbilimMardin Artuklu ÜniversitesiKürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ÖZTÜRK
- Kerkük (Irak) ilinde halk tarafından kullanılan bitkilerin yöresel adlarının lise biyoloji öğretiminde kullanım olanakları
Possibilities of using local names of plants used by people in Kirkuk (Iraq) in high school biology teaching
AHMED AZAD AHMED DAWOODA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
BiyolojiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT ÜNAL
DR. ABDULMUEEN SHABEEB HAMAD
- Kuzey Irak Kürtleri ile Irak hükümetlerinin ilişkileri (1958-1975)
Relationships in Northern Iraq regions relationships (1958-1975)
SORAN OMER KHDIR
- PKK terör örgütünün Kürtçe politikası
Kurdish policy of PKK terrorist organization
SUAT YILDIZHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Kamu YönetimiKara Harp Okulu KomutanlığıGüvenlik Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ERTAN EROL