Cari işlemler açığı ve enerji arasındaki ilişki: Türkiye üzerine ekonometrik bir analiz
The relationship between current account deficit and energy: An econometric analysis on Turkey
- Tez No: 698744
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ IŞIL DEMİRTAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonometri, Ekonomi, Econometrics, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Giresun Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İktisat Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 110
Özet
Türkiye, enerji kaynakları bakımından büyük oranda dışa bağımlı bir ülkedir. Bu bağımlılık artan enerji tüketimi de dikkate alındığında ülkenin cari işlemler açığını sürekli olarak arttırmaktadır. Ancak cari işlemler açığındaki artış da enerji tüketimi üzerinde etki yaratabilmektedir. Dolayısıyla cari açıktaki artışın enerji tüketimi üzerinde ne tür bir etki yaratacağının analizi, cari açık - enerji – dışa bağımlılık ilişkisini optimal düzeyde kuracak ekonomi politikalarının tespit edilmesi için önemlidir. Bu nedenle çalışmanın temel amacı, enerji tüketiminin dış denge ile ilişkisini ortaya koyarak cari işlemler açığının enerji tüketimi üzerindeki etkisinin belirlenmesidir. Bu amaçla oluşturulan ekonometrik modelde Türkiye'de 1974-2018 yılları arasındaki veriler kullanılmıştır. Enerji tüketimi modele bağımlı değişken olarak eklenirken; cari işlemler açığı, ekonomik büyüme, reel efektif döviz kuru ve doğrudan yabancı sermaye yatırımları (DYY) ise bağımsız değişken olarak modele dahil edilmiştir. Kullanılan değişkenlerin durağanlık seviyelerinin tespiti için birim kök testlerine bakıldığında farklı seviyelerde durağan oldukları saptanmıştır. Bu sebeple değişkenler arasındaki uzun dönemli ilişki ARDL sınır testi yaklaşımı ile test edilmektedir. Elde edilen sonuçlara göre cari işlemler açığı, toplam enerji tüketimini anlamlı ve pozitif yönde etkilemektedir. Reel efektif döviz kuru, enerji tüketimini anlamlı ve negatif yönde etkilemektedir. Ekonomik büyüme ile DYY'nin enerji tüketimi üzerindeki etkisi ise anlamsızdır. Cari işlemler açığındaki artışın enerji tüketimini arttırması, cari işlemler açığını azaltıcı yönde uygulanacak iktisadi politikalarının enerji tüketimi üzerinde doğrudan etki yaratabileceğini göstermektedir.
Özet (Çeviri)
Turkey is a country that is highly dependent on foreign sources in terms of energy resources. Considering the increasing energy consumption, this dependency constantly increases the current account deficit of the country. However, the increase in the current account deficit may also have an impact on energy consumption. Therefore, the analysis of the effect of the increase in the current account deficit on energy consumption is important for determining the economic policies that will establish the current account deficit - energy - foreign dependency relationship at an optimal level. For this reason, the main purpose of the study is to determine the effect of the current account deficit on energy consumption by revealing the relationship between energy consumption and external balance. In the econometric model created for this purpose, the data between 1974-2018 in Turkey was used. While energy consumption is added to the model as a dependent variable; Current account deficit, economic growth, real effective exchange rate and foreign direct investment (FDI) are included in the model as independent variables. When the unit root tests are examined to determine the stationarity levels of the variables used, it has been determined that they are stationary at different levels. For this reason, the long-term relationship between the variables is tested with the ARDL limit test approach. According to the results obtained, the current account deficit affects the total energy consumption significantly and positively. The real effective exchange rate affects energy consumption significantly and negatively. The effect of economic growth and FDI on energy consumption is insignificant. The fact that the increase in the current account deficit increases energy consumption shows that the economic policies to be implemented to reduce the current account deficit may have a direct impact on energy consumption.
Benzer Tezler
- Türkiye'de jeotermal enerji santrallerinin ekonomi açısından fırsat maliyetlerinin incelenmesi
Examination of the opportunity cost in terms of economy of geothermal power plants in turkey
MEHMET ERAY ARSLANTAŞ
- Ham petrol fiyatlarının cari açık ve enflasyon üzerine etkisi: Türkiye uygulaması
The effect of crude oil prices on current account deficit and inflation: An application in Turkey
NURAY BİRCAN
Doktora
Türkçe
2023
İşletmeAydın Adnan Menderes Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ CENGİZ
- Gelişmekte olan ekonomilerde finansal gelişmişlik-enerji tüketimi ilişkisi
İn developing economies relationship between financial development and energy consumption
DUYGU ORUÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Ekonomiİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiFinansal Ekonomi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZHAN TUNCAY
- Enerji ithalatının ödemeler bilançosu dengesine etkisi: Türkiye örneği
Effect of energy import on balance of payments: The case of Turkey
SENEM YILMAZ DENİZBİLEN