Yetişkinlerde erken dönem uyum bozucu şemalar bilişsel esneklik ve bilişsel duygu düzenleme arasındaki ilişkiler
Adults early harmonizing schemes cognitive examination of the relationship between flexibility and regulation of cognitive emotion
- Tez No: 698925
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ KAHRAMAN GÜLER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: erken dönem uyum bozucu şemalar, bilişsel duygu düzenleme, bilişsel esneklik, early maladaptive schemas, cognitive emotion regulation, cognitive flexibility
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 152
Özet
Bu çalışmada erken dönem uyum bozucu şemalar, bilişsel esneklik ve bilişsel duygu düzenleme değişkenleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Ek olarak çeşitli sosyodemografik değişkenlere göre bilişsel duygu düzenleme, bilişsel esneklik ve erken dönem uyum bozucu şemaların nasıl etkilendiği incelenmiştir. Çalışmanın örneklemini İstanbul'da yaşayan toplam 343 kişi oluşturmaktadır. Katılımcıların 252'si kadın, 91'i ise erkektir. Araştırmada toplanan veri formları kağıda basılarak basit seçkisiz yöntemle seçilmiş olan 18 yaş üstü 343 katılımcıya dağıtılmıştır. Çalışmada kullanılan ölçeklerin Türkçe olarak geçerliği ve güvenirliği kanıtlanmıştır. Çalışmada, Young Şema Ölçeği Kısa Form-3 (YŞÖ-KF3), Bilişsel Duygu Düzenleme Ölçeği (BDDÖ), Bilişsel Esneklik Ölçeği (BEÖ) ve sosyodemografik verilerin yer aldığı sosyodemografik veri formu kullanılmıştır. Çalışmanın analizinde Bağımsız Örneklemler T-testi, iki bağımsız grubu karşılaştırıp farkın anlamlılığını test etmek için; Pearson Korelasyon analizi, ölçekler arasındaki ilişkiyi incelemek için; Spearman Korelasyon Analizi, sıralı kategorik değişkenler arasındaki ilişkiyi analiz etmek için; Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi ise bağımlı değişkenlerin bağımsız değişkenleri yordamasını analiz etmek için kullanılmıştır. Araştırma sonucunda Bilişsel Esneklik Ölçeği ile duygusal Yoksunluk, sosyal izolasyon, güvensizlik, kusurluluk, duyguları bastırma, iç içe geçme, bağımlılık, terk edilme, dayanıksızlık, başarısızlık, karamsarlık şemaları arasında negatif yönlü bir ilişki elde edilmiştir. Bilişsel Esneklik Ölçeği ile bilişsel duygu düzenlemenin alt boyutlarından olan; Plana tekrar odaklanma, pozitif yeniden gözden geçirme, bakış açısına yerleştirme puanları arasında pozitif ilişki bulunmuştur. Kendini Suçlama yıkım, diğerlerini suçlama puanları arasında ise negatif ilişki tespit edilmiştir. Bilişsel duygu düzenlemenin alt boyutları ile şemalar arasındaki ilişkilere bakıldığında ise bulguların büyük kısmında; bilişsel duygu düzenlemenin uyumsuz alt boyutları ile şemalar arasında pozitif yönlü ilişki bulunurken, uyumlu alt boyutları ile şemalar arasında negatif yönlü ilişki bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
In this study, the relationship between early maladaptive schemas, cognitive flexibility and cognitive emotion regulation variables was examined. Additionally, it was examined how cognitive emotion regulation, cognitive flexibility and early maladaptive schemas were affected according to various sociodemographic variables.The sample of the study consists of 343 people living in Istanbul. 252 of the participants are women and 91 are men.The data forms collected in the study were printed on paper and distributed to 343 participants over the age of 18 who were selected with a simple random method.The Turkish validity and reliability of the scales used in the study have been proven. In the study, a sociodemographic data form including Young Schema Scale Short Form-3 (YSÖ-SF3), Cognitive Emotion Regulation Scale (CERS), Cognitive Flexibility Scale (CFS) and sociodemographic data were used. In the analysis of the study, the Independent Samples T-test, to compare two independent groups and test the significance of the difference; Pearson Correlation Anlysis, to examine the relationship between scales; Spearman Correlation Analysis, to anlyze the relationship between ordered categorical variables; Multiple Linear Regression Analysis was used to analyze dependent variables to predict independt variables. As a result of the study, a negative relationship was found between the Cognitive Flexibility Scale and emotional deprivation, social isolation, insecurity, imperfection, emotion suppression, intertwining, addiction, abandonment, instability, failure, and pessimism.A positive relationship was found between the cognitive flexibility scale and the scores of refocusing on the plan, positive reconsideration, and placement in the perspective, which are the lower dimensions of cognitive emotion regulation. A negative correlation was found between the scores of self blame, demolition, and blame others.Considering the relationships between cognitive emotion regulation sub-dimensions and schemas, in most of the findings; While there was a positive correlation between the maladaptive sub-dimensions of cognitive emotion regulation and the schemas, a negative correlation was found between the congruent sub-dimensions and the schemas.
Benzer Tezler
- Erken dönem uyum bozucu şemalar, romantik kıskançlık ve aldatma eğilimi arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between early maladaptives schemes, romantic jealousy and infidelity tendency
GÜLİZAR ŞEHİTOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KAHRAMAN GÜLER
- Yetişkinlerde bilişsel duygu düzenleme stratejileri ve anksiyete düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi: Erken dönem uyumsuz şemaların aracı rolü
Examining the relationship between cognitive emotion regulation strategies and anxiety levels in adults the mediating role of early incompatible schemas
BESTE YUVAUÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ENGİN EKER
- Mod Modeli temelli çevrimiçi grupla psikolojik danışmanın beliren yetişkinlerin şema modları ve psikolojik ihtiyaç doyum düzeylerine etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of Mode Model-based online group counseling on the schema modes and satisfaction levels of psychological needs of emerging adults
ECE EKEN
Doktora
Türkçe
2024
PsikolojiEge ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİLEK YELDA KAĞNICI
- Erken dönem uyum bozucu şemalar ile beliren yetişkinlikte bireyleşme düzeyi ve ayrılma anksiyetesi ilişkisinin incelenmesi
The relationship between early maladaptive schemas and emerging adulthood individuation and seperation anxiety
ZEHRA DİLARA ÖZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAYDEH FARAJI
- Yetişkinlerde erken dönem uyum bozucu şemalar, mizaç ve yeme tutumu arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between early maladaptive schemas, temperament and eating attitude in adults
ZEYNEP ÖZGÖRÜŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KAHRAMAN GÜLER