Nefsü'l-emr literature and its meaning for the early modern Ottoman society
Nefsü'l-emr edebiyatı ve erken modern Osmanlı toplumu için anlamı
- Tez No: 699311
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DERİN TERZİOĞLU SEZER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, Türk Dili ve Edebiyatı, History, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 232
Özet
Bu tez erken modern Osmanlı edebiyatında nefsü'l-emrnâme olarak adlandırılan bir grup mizahi, toplumsal hiciv metnini odağına almaktadır. Bu tez içinde incelenen en erken onaltıncı ve en geç ondokuzuncu yüzyılda yazılmış on bir el yazması geniş ve anonim bir şehirli kitleyi edepsizlikleri ve ahlaksız davranışları dolayısıyla alaya alır, onları en utanç verici anlarında dondurur. Tüm nüshalar alay ve hiciv için beddua ve fetva formu gibi farklı edebi sanatlar ve değişik formlar uygular, yazarlar janr içeriğini ve tarzını kendi toplumsal gerçekliklerine ve gündemlerine tahsis ederler. Dini meselelere ve kente farklı ama bağımsız olmayan iki kategori olarak odaklanan bu tez nefsü'l-emrnâme janrını erken modern Osmanlı toplumuna onaltıncı yüzyıl itibariyle şekil vermiş olan dönüşüm, hareket ve dinamikler içinde doğru bağlama oturtmayı hedefler. Artan kentli nüfus, dönüşen kentli hayat biçimleri ve yeni görsellik rejimleri var olan norm ve hiyerarşilere muhalefet eden toplumsal fenomenler olarak ele alınır ve nefsü'l-emrnâme metinlerinin kentli nüfusa getirdikleri eleştirinin temelinde yattıkları iddia edilir. Keza, Kadızadeli hareketi ve tasavvufun popülerleşmesi gibi onaltıncı ve onyedinci yüzyılda ön planda olan dinitoplumsal akımlar nefsü'l-emr janrının dini meselelere ve gruplara yaklaşımında önemli bir rol oynar.
Özet (Çeviri)
This thesis is a contextual study of nefsü'l-emrnâmes, a group of humorous texts that inventory and curse a wide variety of infringers of social, moral, and religious norms and hierarchies in the early modern Ottoman Empire. Written between the seventeenth and nineteenth centuries, the eleven manuscripts analyzed in this thesis, ridicule anonymous groups of people for their ill-manners and impudent behaviors, freezing them in their most humiliating moments. For their derisions, all versions and copies use different literary tactics, such as maledictions or a petition form, and the authors appropriate the style and content of the genre to their different social realities and agendas. Focusing on religious matters and the city as two distinct yet interrelated categories, this thesis aims to contextualize the genre of nefsü'l-emrnâmes within the transformations, movements, and dynamics that shaped Ottoman society from the sixteenth century on. Increasing urban population, changing modes of urban life, and new regimes of visuality are offered as phenomena that challenge the existing hierarchies in the early modern city, forming the backbone of nefsü'l-emr criticisms directed at city-dwellers. Likewise, sixteenth and seventeenth-century trends in religion, e.g. Kadızadeli movement and the popularization of Sufism, play a central role in the nefsü'l-emr approach to religious matters and groups.
Benzer Tezler
- Nasîrüddîn Et-Tûsî'de Nefsü'l-emr problemi: Mutâbakat teorisi bağlamında bir değerlendirme
The Problem of Nafs al-amr in al-Tûsî's thought: A debate centered on the question of truth
MUHAMMET MAŞUK AKTAŞ
- Fârâbî'den Taşköprîzâde'ye: İslam medeniyetinde ilimler tasnifinin gelişimi
From Farabi to Tashkoprizadah: development of classification of sciences in Islamic civilization
SELİME ÇINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
DinFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiMedeniyet Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RECEP ŞENTÜRK
PROF. DR. TAHSİN GÖRGÜN
- Nasîruddin Tûsî felsefesinde Nefsü'l-emr
Nafs al-amr in Nasiruddin Tusi's philosophy
MUHAMMET KANAATLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT DEMİRKOL
- İsmail Gelenbevî'de nefsü'l-emr
Thing itself in Ismail Kalanbawi
AHMET KARAGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinAtatürk ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİNAN ÖGE
- Nasîrüddin Tûsî'de Nefsü'l-emr teorisi
Theory of Nafs al-amr in Nasīr al-Dīn al-Tūsī
MUHAMMET YURTKURAN