Abdullah ed-Dihlevî hayatı, eserleri ve tasavvuf anlayışı
Abdullah Dehlavi life, writings and mystical mentality
- Tez No: 699831
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET YILDIZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tasavvuf Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 360
Özet
Abdullah Dihlevî, Nakşibendî-Müceddidî tarikatı silsilesinde yer alan en önemli sûfî ve âlimlerden biridir. Gerek yetiştirdiği talebeleri gerekse telif ettiği eserleriyle, İslâm dünyasında hatırı sayılır bir yer edinmiştir. Mütevazi dergâhındaki çalışmalarıyla milyonları etkilemiş, Hint coğrafyasının dinî yapısında büyük izler bırakmıştır. İslâmiyet'in doğru öğrenilmesi ve yaşanması amacıyla, halifelerini dünyanın çeşitli yerlerine göndermiştir. Bu vesileyle, tesirleri sadece yaşadığı bölge ile sınırlı kalmamış, tüm İslâm coğrafyasında hissedilmiştir. Dihlevî'nin en mühim hususiyetlerinden birisi de Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî'nin tasavvuf sahasındaki mürşidi olmasıdır. XIX. yüzyıldan itibaren, Anadolu ve Orta Doğu başta olmak üzere birçok bölgede, Nakşî-Müceddidî yolunun yayılması Hâlid-i Bağdâdî vasıtasıyla gerçekleştiği düşünüldüğünde, Abdullah Dihlevî'nin değeri daha da anlaşılmış olacaktır. Ehl-i Sünnet ve'l Cemaat itikadına bağlılık ve sünnet-i seniyyeye tabiiyet, Dihlevî'nin hayat felsefesini oluşturmaktadır. Dihlevî, bu prensiplerinden asla taviz vermemiş, İslâm'a aykırı davranışlar sergileyen herkesi, sultan dahi olsa, uyarmaktan çekinmemiştir. Tasavvuf çalışmalarında zikir, sohbet, râbıta, teveccüh ve murakabeye önem veren Dihlevî'nin en önemli hususiyeti, aşırılıklara kaçmaması, ihtilaflı meselelere girmemesi ve şöhretten sakınmasıdır. Eserleri ve sohbetlerinde çoğunlukla tasavvufi konuları işlemekle beraber, tefsir, hadis, fıkıh, akâid ve ahlâk alanlarına da yeterince temas etmiştir. Bu çalışma ile Abdullah Dihlevî'nin çocukluktan vefatına kadarki hayatına, eğitimine, ahlâkî özelliklerine, manevi hâllerine, eserlerine ve tasavvufa dair fikirlerine yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
Abdullah Dehlavi is one of the most important sufis and scholars in the Naqshbandi-Mujaddidi order. He gained a respectable place in the Islamic world both with the students he trained and the works he wrote. He influenced millions with his life in the humble dervish lodge and left great traces in the religious structure of the Indian geography. He sent his caliphs to various parts of the world in order to learn and live Islam correctly. On this occasion, his influences were not only limited to the region he lived in, but were felt throughout the entire Islamic geography. One of the most important characteristics of Dehlavi is that he is the master of Mawlana Khalid-i Bagdadi in the field of Sufism. Since XIX. century, considering that the spread of the Naqshi-Mujaddidi way in many regions, especially in Anatolia and the Middle East, was realized through Khalid-i Bagdadi, the value of Abdullah Dehlavi will be further understood. Adherence to the belief of Ahlus Sunnah Wal Jamaah and submission to the Sunnah constitutes Dehlavi's philosophy of life. Dihlavi never made any concessions from these principles, and did not hesitate to warn anyone who behaved contrary to Islam, even the sultan. The most important characteristic of Dehlavi, who gives importance to dhikr, conversation, connection, tawajjuh and murakabah in his Sufi studies, is that he does not go to extremes, does not enter into controversial issues and avoids fame. Although he mostly deals with mystical subjects in his works and conversations, he also touched enough on the fields of tafsir, hadith, fiqh, creed and ethics. In this study, Abdullah Dihlevi's life, education, moral characteristics, spiritual states, works and ideas about Sufism from childhood to death are included.
Benzer Tezler
- Tasavvufta mektubat geleneği ve Mevlana Halid Bağdadi'nin mektubatı
Tradition of mektubat in Islamic mystcism and mektubat of Mevlana Halid Bağdadi
ALİ YİĞİTER
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ETHEM CEBECİOĞLU
- Son dönem fakihlerinden Sıddîk Hasan Han ve fıkhî görüşleri
Siddiq Hasan Khan's life and his views on Islamic law issues
MATIULLAH SEDIQI
Doktora
Türkçe
2023
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULLAH ACAR
- Nakşibendiyye-i Müceddidiyye usûlüne dair Ebû Said Şâh'ın Hidâyetü't-Tâlibîn adlı eserinin tahlili
Analysis of Abu Said Shah's Hidayetü't-Talibin on the method of Naqshbandiyya-i Mujaddidiyye
İBRAHİM FATİH GÜÇLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DERYA BAŞ
- ديوان نخبة الأشعار المسمى بالدرِّيَّاتللوزير عبد الله باشا بن مصطفى بن محمد، الروميكوپريلى زاده الوزي)دراسة وتحقيق
Abdullah Paşa b. Mustafa b. Muhammed Köpürlü Zâde Ed-Durriyât isimli divanının tahkik ve analizi
TAREQ YASEEN NSAIF MAJMAIE
Yüksek Lisans
Arapça
2023
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ Kutaiba FARHAT
- Türkiye'de liberalizm, sermaye, demokrasi ilişkisi (1950-1980)
Relation between liberalism, capital and democracy in Turkey (1950-1980)
ABDULLAH KÖKTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Kamu YönetimiKocaeli ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. GÜVEN BAKIREZER