Geri Dön

Ebu Nasr es-Serrac'da şatahat ve galatat

Shatahat and galatat in Abu Nasr al-Sarraj

  1. Tez No: 700305
  2. Yazar: TUĞBA SAYGIN ARAZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. EKREM DEMİRLİ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tasavvuf Tarihi Anabilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Tasavvuf Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 96

Özet

Bu tezde şatahât meselesi, tasavvufun teşekkül sürecinde bir problem olması bakımından ele alınarak Serrâc'ın el-Lüma'sı özelinde incelenmiştir. Serrâc el-Lüma'da sûfîlerin hatalarını“galat”olarak değerlendirmiş; şatahâtı ise tevili söz konusu olan daha özel bir durum olarak ele almıştır. Buna göre sûfîler sekr ve vecd hâli gibi durumların etkisiyle şatahât olarak adlandırılan sözler sarf etmişlerdir. Bu sözler özellikle Allah hakkında iddia içerdikleri ve zahir anlamları itibariyle şeriat bilgisiyle uyumsuz oldukları için sûfîlerin itham edilmesine sebep olmuştur. Tasavvuf içerisinde pek çok soruna yol açan şatahât özellikle sûfîler ile ulema arasındaki ilişkinin düzenlenmesinde çözümlenmesi elzem olan konuların başında gelir. Ayrıca şatahât, Sünnî tasavvufun neticesi olan uzlaşı kavramlarından birisi olarak da değerlendirilmiştir. Bu yaklaşıma kaynaklık eden metin de hiç şüphesiz el-Lüma'dır. Tasavvuf ile diğer din bilimleri arasında hem sorunun kaynağı olan ibarelerin kendisi hem de uzlaşının ifadesi olarak şatahât her zaman çelişki ile maluldür. Bu ikircikli durumun yol açtığı bazı sorunlar da Serrâc'ın şatahât şarihçiliği üzerinden takip edilmiştir. Netice itibariyle şatahât, tasavvufun süreç içerisindeki kırılma noktalarını takip edebileceğimiz anahtar kavramlardan birisi niteliğindedir.

Özet (Çeviri)

In this thesis, the issue of shatahat in Sarraj's book titled al-Luma is evaluated in terms of being a problem during the formation process of Ṣūfism. Sarraj evaluated in al-Luma the mistakes of the Sūfīs as galat; on the other hand, he tackled shatahat as a more special case where interpretation is possible. During the formation processes of Ṣūfism, Sūfīs uttered the words called shatahat (singular: shath) under the influence of certain states such as sakr and wajd. Since these words include claims specially about God and their apparent meanings are contradictory to the knowledge of sharia, this caused Sūfīs to be described with the discourse close to disbelief. Shatahat which gave rise to many problems in Ṣūfism is one of the most important issues to be resolved specially to regulate the relationship between the Sūfīs and the other scholars. Additionally shatahat has been evaluated as one of the concepts of reconciliation which is the result of Sunnī Ṣūfism. The source of this approach is undoubtedly al-Luma. Shatahat has always been a contradictory concept since it has been the source of problem between Ṣūfism and other religious sciences and it has been the expression of reconciliation. Some problems caused by this ambivalent situation were followed through Sarraj's historiography about shatahat. Therefore, shatahat has become one of the key concepts which we can follow the breaking points of Ṣūfism during its formation process.

Benzer Tezler

  1. Muhaddis Sufilerin hadis usülü ve hadisleri anlama yöntemleri (h.ıv.-v./m.x.-xı. asır)

    Hadith methodology of Muhaddith Sufi scholars and their methods of understanding the hadiths (iv.-v./x.-xi. centruies)

    FİKRET KARAPINAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    DinSelçuk Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. BİLAL SAKLAN

  2. Gazâlî öncesi mütekellim sûfîlerde ulûhiyyet tasavvuru

    The thought of godhead at sufi scholars before Al-Ghazali

    AYŞE ÇELİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinAkdeniz Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. SABRİ YILMAZ

  3. Ebu Nasr es-Serrac ve Kitabu'l-Luma

    Başlık çevirisi yok

    ABDÜLİLAH DENİZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1992

    DinUludağ Üniversitesi

    DOÇ.DR. MUSTAFA KARA

  4. Ebû Nasr Ahmed ibn Muhammed es-Secâvendî'nin İnsânu Aynî'l-meânî fi tefsîri'l-kelâmi'r-Rabbani adlı Eseri üzerine Tahkik çalışması Fâtiha suresi' nden Bakara Suresi' nin Sonuna Kadar

    إنسان عين المعاني في تفسير الكلام الرباني لأبي نصر أحمد بن محمد السجاوندي من سورة الفاتحة إلى آخر سورة البقرة دراسة وتحقيقاً

    ABDULHADI HASHIM KHALAF AL-HARDANEE

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2023

    DinÇankırı Karatekin Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HANAN AKKO

  5. تفسير إنسان عين المعاني في تفسير الكلام الرباني لأبي نصر أحمد بن محمد بن أبي يزيد السجاوندي (ت بعد 571هـ) من بداية سورة الأنعام الى نهاية سورة يونس: دراسة وتحقيق

    Ebu Nasr Ahmed bin Muhammed bin Ebi Yezid es-Secâvendî'nin (Öl. 571'den sonra) 'İnsânü Ayni'l-Meânî fî Tefsîri Kelâmi'r-Rabbânî adlı tefsirinin tahkik ve değerlendirilmesi (En'âm Suresi'nin başından Yunus Suresinin sonuna kadar)

    MOHANAD MAHGOB ABDULLAH AL-HARDANEE

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2023

    DinÇankırı Karatekin Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULSALAM YOUSUF ESSA AL-YAGOOB