İskilipli Mehmed Âtıf Efendi'nin fıkhî kişiliği (Makaleleri bağlamında)
The fiqh personality of Âtıf Efendi from İskilip (In the context of his articles)
- Tez No: 702160
- Danışmanlar: PROF. DR. ABDULLAH ÇOLAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hitit Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 150
Özet
Âtıf Efendi, Osmanlının en buhranlı dönemlerinde yaşamış bir âlimdir. Çalışmalarında devletin ve toplumun sorunlarına değinmiştir. Toplumu içinde bulunduğu durumdan kurtararak ileriye taşıyacak önerilerde bulunmuş, önerilerinde İslâmcı yaklaşımı savunmuştur. Âtıf Efendi, devletine sahip çıkmaları ve birlik olmaları hususunda halkı bilinçlendiren yazılar kaleme almıştır. Donanma cemiyeti yararına kaleme aldığı Nazar-ı Şerîatte Kuvve-i Berriyye ve Bahriyye'nin Ehemmiyet ve Vücûbu adlı eseri ile takdirname almıştır. Medreselerin ıslah çalışmalarında yer alan Âtıf Efendi, ilim dünyasındaki donukluğun nedenlerini açıklamış, çözüm önerilerinde bulunmuştur. İlme gereken değer verilmediği müddetçe toplumun ileriye gidemeyeceğini ve gerilemeye maruz kalacağını belirtmiştir. Âtıf Efendi, İslâm'ı medeniyetin önünde engel olarak gören yaklaşımlara karşı mücadele etmiş, gazetelerde ve dergilerde bu konuda ilmî yazılar kaleme almıştır. Âtıf Efendi'nin amacı, İslâm'ı doğru tanıtmak ve onun doğru anlaşılmasını sağlamaktır. Ona göre İslâm'a sarılmak yükselme ve ilerleme, İslâm'dan uzaklaşmak ise gerileme ve çöküş nedenidir. Âtıf Efendi'nin üzerinde hassasiyetle durduğu bazı hususlar şunlardır: İslâm, her dönemin ihtiyaçlarına cevap verebilecek nitelikte bir dindir. İçtihat, İslâm'ı evrensel ve dinamik kılan unsurlardan biridir. Bu nedenle içtihat kapısı açıktır ve hiçbir zaman kapanmayacaktır. İçtihat anlayışı dinamizme kavuşturulmalıdır. İçtihadın yeniden canlandırılması, toplumda yanlış İslâm algısının önüne geçecek ve İslâm'ın doğru anlaşılmasını sağlayacaktır. Âtıf Efendi, içtihat yeterliliğine sahip müçtehitler yetiştirilmesi gerektiğinin altını çizer. Ona göre Kur'an, her türlü düzenlemede ilim insanlarına yeterli veri sağlayacak nitelikte bir kaynaktır. Düzenlenecek anayasa çalışmalarında ve kanuni düzenlemelerde zamanın ihtiyaçları göz önünde bulundurularak içtihada başvurulmalıdır. Anahtar Kavramlar: İçtihat, Taklît, İslâm, Medeniyet, Yozlaşma
Özet (Çeviri)
Âtıf Efendi is a scholar who lived in the most depressed periods of the Ottoman Empire. In his works, he touched on the problems of the state and society. He made suggestions that would save the society from the situation it was in and move it forward, and defended the Islamist approach in his suggestions. Âtıf Efendi wrote articles raising awareness of the people about protecting their state and being united. He received a commendation for the work named“Nazar-ı Şerîatte Kuvve-i Berriyye and Bahriyye's Ehemmiyet ve Vücûbu”, which he wrote for the benefit of the Navy Society. Âtıf Efendi, who took part in the improvement studies of madrasahs, explained the reasons for the dullness in the world of science and offered solutions. He stated that as long as the knowledge is not given the necessary value, the society will not be able to move forward and will be subject to regression. Âtıf Efendi struggled against approaches that saw Islam as an obstacle to civilization and wrote scientific articles on this subject in newspapers and magazines. Atıf Efendi's aim is to introduce Islam correctly and to ensure that it is understood correctly. According to him, clinging to Islam is the cause of rise and progress, and moving away from Islam is the cause of regression and collapse. The issues that Âtıf Efendi focused on are as follows: Islam is a religion that can meet the needs of every period. Ijtihad is one of the elements that make Islam universal and dynamic. Therefore, the door of ijtihad is open and will never be closed. The understanding of ijtihad should be brought into dynamism. The revival of ijtihad will prevent the wrong perception of Islam in the society and will ensure that Islam is understood correctly. Âtıf Efendi underlines the need to train mujtahids who are competent in ijtihad. According to him, the Qur'an is a resource that can provide sufficient data for scholars in all kinds of arrangements. Considering the needs of the time, ijdihat should be applied in the constitutional studies and legal regulations to be arranged. Key Concepts: Ijtihad, Imitation, Islam, Civilization, Corruption
Benzer Tezler
- İskilipli Mehmed Âtıf'ın Muînü't-Talebe isimli eserinin latinizasyonu ve mantık görüşleri
Transcription of İskilipli Mehmed Âtıf's Muînü't-Talebe and his logic thoughts
SULHİ CEYLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Felsefeİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABUZER DİŞKAYA
- Ebussuûd tefsirinde cihad kavramı
The concept of jihad in exegesis Ebussuud
MUSTAFA ÖZİPEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
DinHitit ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MESUT OKUMUŞ
- Sun'ullah Efendi'nin Fetâvâ'sı ve tahlili
Fetâvâ of shaykh al-Islam Sun'ullah Efendi with an analysis
BÜŞRA ÜNALDI
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SÜLEYMAN KAYA
- Osmanlı Vîlâyet-i Rûm'unun inşası (baniler-vakıflar-mimari aktörler): Yörgüç Paşa ailesinin mimari etkinliği (1429-1494)
Construction of Ottoman Vîlāyet-i Rûm (patrons-vaqfs-actors of architecture): Yorguc Pasha family's patronage (1429-1494)
MUSTAFA ÇAĞHAN KESKİN
Doktora
Türkçe
2017
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA İLKNUR KOLAY