Rumkale Kazası Vuku'at Ceridesi transkripsiyon ve değerlendirmesi (H. 1287-1299 / M. 1871-1884)
Rumkale Kazası Vuku'ât Ceridesi transcription and evaluation (H. 1287-1299/M. 1871-1884)
- Tez No: 702181
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ALİ TÜRKMENOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Rumkale, Halfeti, Deâvi Meclisi, Şer'iyye Sicilleri, Rumkale, Halfeti, Deâvi Council, Sharia Registries (Court Records)
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Harran Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tarih Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 489
Özet
Bugün yerel tarih araştırmalarında ön plana çıkan şer'iye sicilleri tarih araştırmalarında birinci elden kaynak durumundadır. Sicil defterleri, sözlükte“kadı defteri”,“kadı sicilleri”,“zabt-ı vekâyi”, veya“şer'iye sicil defterleri”gibi çeşitli adlarla anılmaktadır. Bu defterler muhteva açısından çok zengin arşiv kaynaklarıdır. Osmanlı'da bir mahallin en üst yöneticisi olan kadıların tuttukları kayıtlar o yörenin hem adlî hem de idarî çalışmaları ile ilgili olduklarından, her türlü konuyu kapsamaktadır. Tanzimat dönemi sonrasındaki süreçte Şer'iye Mahkemelerinin haricinde Nizamiye Mahkemeleri adı altında yeni bir adlî kurum teşkil olunmuştur. Çalışmada Nizâmiye mahkemelerinin en alt adlî birimi olan kaza idaresindeki Meclis-i Deavî'sinin tutanakları incelenmiştir. Rumkale Kazası Meclis-i Deâvîsinin kayıtları,“Rumkale Kazası Vuku'ât Ceridesi”başlığı altında incelenmiştir. Çalışmada Rumkale (Halfeti) Kazası Vukû'ât Ceridesi'nin transkripsiyon ve değerlendirmesi (H. 1287-1299 / M. 1871-1884) yapılarak, Osmanlı'da bir taşra kenti olan Rumkale Kazası'nın sosyal ve kültürel dokusu üzerine değerlendirmeler yapılmıştır. Konumuz kapsamındaki vukû'ât ceridesinden, kentin iç dinamikleri, aile hayatı, adlî, idarî, ekonomik durumu, Müslüman ve Gayrımüslim ilişkileri ve bu ilişkilerin Tanzimat sonrası dönemdeki yansımaları irdelenmiştir. Tutulan kayıtların günümüz alfabesine çevirisi yapılıp, içerisinde yer alan belgeler sınıflandırılmıştır. Ayrıca belgelerde yer, şahıs ve aşiret isimleri tespit olunup başlıklar altında belirtilmiştir. Bunun yanında Vuku'ât Cerisdesi'ndeki belge ve dava türleri de sınıflandırılmıştır. İncelenen defterde aile içi şiddet, kadın cinayeti, hırsızlık, gasp, evden kaçma, kız kaçırma, darp, yaralama, cinayet, ahalinin malına zarar verme, alacak-verecek, ahalinin huzurunu bozma, sened, şikâyet dilekçesi, hükumetin çağrısına uymama ve diğer belgelerden oluşmak üzere toplam üç yüz doksan adet dava kaydına rastlanmaktadır. Bunlar içerisinde bazı davalar birbirlerinin tekrarı olup kâtip efendi tarafından ikişer defa kaydedilmiştir. Ayrıca davaların yanı sıra merkez idareden gönderilen düzenlemeler ve tebligatlar da defterdeki kayıtlar içerisinde yer almaktadır. Çalışma, yerelde Rumkale (Halfeti) Kazası'nın tarihine ve toplumsal yaşantısına genelde ise Osmanlı Devleti'nin hukukî ve idarî yapısına ışık tutmaktadır.
Özet (Çeviri)
Today, the şer'iyye registers (court records), come to the fore in local history studies, are first-hand sources for researching history. These registry books are referred to by various names in the dictionary, such as“kadi register”,“kadi registers”,“zabt-ı vekâyi”, or“şer'iyye registers”These books are very rich archive resources with regards to their content. Since the kadis, who were the top managers of a locality in the Ottoman Empire, were related to both the judicial and administrative affairs of that area, the records they kept covered all kinds of issues. During the course after the Tanzimat (Reform) period, a new judicial institution was established under the name of Nezamiyeh Courts, apart from the Şer'iye Courts. In the study, the minutes of the Majlis-i Deavi, which is the lowest judicial unit of the Nizamiye courts, under the jurisdiction of the district were examined. The records of the Rumkale District Majlis-i Deavi were examined under the title of“Rumkale District Vuku'ât Ceridesi”. In the study, the transcription and evaluation (H.1287-1299 / M.1871-1884) of the criminal records of the Rumkale (Halfeti) District were done and evaluations were conducted on the social and cultural texture of the Rumkale District, which was a provincial city in the Ottoman Empire. The internal dynamics of the city, family life, judicial, administrative, economic situation, Muslim and non-Muslim relations and the reflections of these relations in the post-reform period have been examined from the events within the scope of our subject. The records kept were translated into today's alphabet and the documents included in them were categorized. In addition, the names of places, individuals and tribes were determined in the documents and stated under the headings. Furthermore, the document types and cases in the Criminal Record are also categorized. In the book, there are three hundred and ninety case records in total consisting domestic violence, femicide, theft, extortion, running away from home, kidnapping, beating, wounding, murder, damaging the property of the people, debt-paying, disturbing the peace of the people, deed, complaint petition, non-compliance with the government's call and other documents. Among these, some cases are repetitive of each other and recorded twice by the clerk master. In addition to the lawsuits, the regulations and notifications sent from the central administration are also included in the records in the book. The study sheds light on the history and social life of the Rumkale (Halfeti) District locally, and the legal and administrative structure of the Ottoman Empire in general.
Benzer Tezler
- 26 Numaralı Ayntâb Şerʻiyye Sicili'nin transkripsiyonu ve değerlendirilmesi (S.138-275)
Transcription and evaluation of Ayntâb Sharia Registry No. 26 (P.138-275)
ÖZLEM AYDIN
- Urfa Sancağı ve çevresinde aşiretler (XVIII. ve XIX. yüzyıllar)
The tribes in and vicinity of Urfa Sanjak (sub-province) (In the 18th and 19th centuries)
MEHMET NURİ ŞANDA
- Rumkale arkeolojik sit alanı ve yakın çevresinin ekoturizm potansiyelinin peyzaj mimarlığı açısından değerlendirilmesi
Evaluation of ecotourism potential of Rumkale archeological sites and its environments for landscape architecture
YASEMİN KASAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Peyzaj MimarlığıSüleyman Demirel ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. CANDAN KUŞ ŞAHİN
- Uluslararası rumkale su sporları festivali'nin marka şehir Gaziantep'e etkilerinin araştırılması
Researching the effects of the international rumkale water sports festival on the brand city Gaziantep
TAYFUN KART
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
SporGaziantep ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MELİH ÖZTOP