Ötkir Hoşimov'un Hurkitilgan Tüş, Uzun Keçalar, Kuyoş Tarozisi adlı hikâyelerinin bağlam sözlüğü
The contextual dictionary of Utkir Hashimov's stories named of Hurkitilgan Tush, Uzun Kechalar, Kuyosh Tarozisi
- Tez No: 702984
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET KARAMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Afyon Kocatepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 514
Özet
Sözcükler, kullanıldığı yere göre her zaman akla ilk gelen anlamını vermeyebilir. Çoğu sözcükler farklı bağlamlarda kullanılabildiği için onları bağımsız olarak değil metnin bütünüyle ilişkilendirmek gerekir. Bu konuda araştırmacılara ve okuyuculara fayda sağlamak adına bağlamlı dizin ve işlevsel sözlük çalışmaları yapılmaktadır. Bu çalışmanın amacı da hikâyelerde kullanılan sözcüklerin kalıp ifadeleri ile birlikte kullanıldığında farklı anlamları varsa ortaya koymak, işleyiş şeklini göstermek ve bununla ilgili bir sözlük yapmaktır. Bu sözlük çalışmaları TEBDİZ (Türk Edebiyatı Bağlamlı Dizinleri ve İşlevsel Sözlüğü) ile sistemleşmiştir. Bu çalışmada da Ötkir Hoşimov‟un“Sevgi Ḳissaları”(Sevgi Kıssaları) adlı kitabından Hurkitilgan Tüş, Uzun Keçalar ve Ḳuyoş Tarozisi adlı eserin bağlam sözlüğü TEBDİZ yardımı ile hazırlanmıştır. Özbek Türkçesinin söz varlığını bu hikâyelerde tespit etmek, kelimelerin kullanım sıklığını göstermek ve bazı kelimelerin Özbek Türkçesine ait sözlüklerde belirtilmeyen anlamlarını ortaya çıkarmaktır. Bu çalışmada eserlerin tümü kril alfabesi ile yazıldığı için öncelikle eseri transkribe edilerek daha sonra anlamlırını sisteme girilmiştir. Bu çalışmayla birlikte var olan sözlüklere katkıda bulunmak ve tüm Türk Lehçeleri için yararlı olacağını hedeflenmiştir.
Özet (Çeviri)
Words may not always give the first meaning that comes to mind, depending on where they are used. It is necessary to associate them with the entire text, not independently since most words can be used in more than one context, Contextual index and functional dictionary studies are being conducted in order to advantage the researchers and the readers on this subject. These dictionary studies have been systematized with TEBDIZ (Turkish Literature Contextual and Functional Dictionary). In this study, The Contextual Dictionary of Utkir Hashimov's Stories Named of“Hurkitilgan Tush, Uzun Kechalar, Kuyosh Tarozisi”was prepared with the help of TEBDIZ. The aim of this study is to; To show the way contexts work from stories called“ Hurkitilgan Tush, Uzun Kechalar, Kuyosh Tarozisi ”is to learn and make a dictionary about it. To detect the rich vocabulary of Uzbek language in these stories, to show the freḳuency of use of words and to reveal the meanings of some words that are not specified in dictionaries of Uzbek language with this study, it is aimed to contribute to existing dictionaries and to be useful for all Turkish Dialects.
Benzer Tezler
- Ötkir Haşimov'un 'Muhabbat, Baxt, Xayollarga Bo'laman Tutqun, Oq Bulut Oppoq Bulut' adlı hikâyelerinin bağlam sözlükleri
The Contextual Dictionaries of Utkir Hashimov's Stories Named 'Muhabbat, Baxt, Xayollarga Bo'laman Tutqun, Oq Bulut Oppoq Bulut'
BÜŞRA YÜREGİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimAfyon Kocatepe ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET KARAMAN
- Özbek yazar Ötkir Haşimov'un hikâyeleri (Metin-inceleme)
The stories of Uzbek author Otkir Hashimov (Text-review)
AHMET YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN BAYDEMİR
- Özbek yazar Otkir Haşimov'un 'Nur Barki Saya Bar' romanı, transkripsiyonlu metin, sözlük, gramer incelemesi (Özbek Türkçesindeki partisipler)
Uzbek writer Otkir Haşimov' novel 'Nur Barki Saya Bar' transcribed text, dictionary and the grammer part (participants in Uzbek Turkish)
ARZU ERDOĞAN ÖZTÜRK
Doktora
Türkçe
2001
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. EMİNE GÜRSOY NASKALİ
- Özbek yazar Otki̇r Hâşi̇mov'dan seçme hi̇kâyeler 'Uruşni̇ng Songgi̇ Qurbâni̇, Hâtäm-Xasi̇sni̇ng Xazi̇näsi̇, Quyåş Tärâzi̇si̇, Muşti̇pär, Bemâr Pi̇yâz'-İnceleme, metin, aktarma, dizin
Featured stories from Uzbek author Otki̇r Hâşi̇mov 'Uruşni̇ng Songgi̇ Qurbâni̇, Hâtäm-Xasi̇sni̇ng Xazi̇näsi̇, Quyåş Tärâzi̇si̇, Muşti̇pär, Bemâr Pi̇yâz'- Review, text, transfer, index
GAMZE TÜRKAN GÖKÇE
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ARZU ERDOĞAN ÖZTÜRK
- Özbek yazar Otkir Hâşimov'dan seçme hikâyeler: Umr Sävdâsi, Negä Negä, Zil-Häzil, Âş; inceleme, metin, aktarma, dizin
Başlık çevirisi yok
GÜLÇİN GÜLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ARZU ERDOĞAN ÖZTÜRK