Çocuk psikiyatrisi kliniğine ayaktan tedavi için başvuran 12-18 yaş ergenlerde anksiyete duyarlılığı ve ilişkili faktörlerin incelenmesi
An investigation of anxiety sensitivity and associated factors in adolescents aged 12-18 years admitted to the child psychiatry clinic for outpatient treatment
- Tez No: 703382
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ŞERMİN YALIN SAPMAZ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Manisa Celal Bayar Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 168
Özet
Amaç: Çalışmamızda; ergenlerin sosyodemografik değişkenlerinin, davranışsal inhibisyonlarının, duygu düzenleme güçlüklerinin, üst bilişlerinin, sorunlarla başa çıkma stratejilerinin, ebeveynlerin anksiyete duyarlılığının, ebeveynlerin ergene karşı tutumlarının ve ebeveynlerinin ruhsal semptomlarının ergenlerin anksiyete duyarlılığı üzerine etkisini ve anksiyete duyarlılığı ile ergenlerin psikiyatrik tanılarının ilişkisinin değerlendirilmesi amaçlandı. Yöntem: Çalışma 2020 yılı aralık ayı ile ve 2021 yılı haziran ayları arasında Manisa Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Polikliniği'nde yapılmıştır. Çalışmaya; polikliniğine herhangi bir yakınmayla ilk defa başvuran ya da o tarihlerde henüz değerlendirme aşamasında olan ve herhangi bir tedavi başlanmamış olan, klinik olarak normal zeka düzeyine sahip 12-18 yaş ergenler ve ebeveynleri alınmıştır. Çalışmanın kontrol grubu bulunmamaktadır. Tüm ergenlere ÇDGŞG-ŞY-DSM-5 (Okul Çağı Çocukları için Duygulanım Bozuklukları ve Şizofreni Görüşme Çizelgesi Şimdi ve Yaşam Boyu Versiyonu-DSM-5) uygulanmış ve klinik tanıları belirlenmiştir. Ergenlerin hastalık şiddetini belirlemek için araştırmacı tarafından klinik global izlenim ölçeği puanlanmıştır. Ergenlerin sosyodemografik ve klinik özellikleri; araştırmacı tarafından hazırlanan formla belirlenmiştir. Ergenler tarafından çocuklar için anksiyete duyarlılığı indeksi, davranışsal inhibisyon anketi, duygu düzenlemede güçlükler ölçeği kısa formu, üstbilişler ölçeği çocuk ve ergen formu, ergenler için başa çıkma ölçeği, çocuklarda anksiyete ve depresyon ölçeği-yenilenmiş çocuk ve ergen formu doldurulmuştur. Ebeveynler tarafından ise anksiyete duyarlığı indeksi–3, kısa semptom envanteri, ebeveyn tutum ölçeği ve çocuklarda anksiyete ve depresyon ölçeği-yenilenmiş (ebeveyn formu) doldurulmuştur. Bulgular: Çalışmamızda kızlarda erkeklere göre anksiyete duyarlılığının daha yüksek olduğu, ergenlerin yaşı arttıkça anksiyete duyarlılığı fiziksel kaygılar alt ölçek puanının arttığı, annesinde psikiyatrik hastalık olan ergenlerin anksiyete duyarlılığı fiziksel kaygılar alt ölçek puanı ve toplam anksiyete duyarlılığı puanının daha yüksek olduğu, babalarının eğitim seviyesi lise bitimine kadar olan ergenlerin babalarının eğitim seviyesi lise öncesi olan ergenlere göre daha yüksek anksiyete duyarlılığına sahip olduğu, anne babası birlikte olmayan ergenlerin anksiyete duyarlılığı sosyal kaygılar alt ölçek puanının yüksek olduğu, düzenli sigara içen ergenlerin anksiyete duyarlılığı bilişsel kaygılar alt ölçek puanı ve toplam anksiyete duyarlılığı puanının düşük olduğu, alkol içen ergenlerin anksiyete duyarlılığı bilişsel kaygılar alt ölçek puanının düşük olduğu, kendine zarar veren ergenlerin vermeyenlere göre anksiyete duyarlılığı bilişsel kaygılar alt ölçek puanının yüksek olduğu saptanmıştır. Örneklemimizde YAB tanısı olanların anksiyete duyarlılığı sosyal kaygılar alt ölçeği puanı dışındaki tüm anksiyete duyarlılığı puanları yüksek olduğu ve hastalığı en çok etkileyen alt ölçeğin fiziksel kaygı alt ölçeği olduğu saptanmıştır. SAB tanısı olanların bilişsel kaygılar hariç tüm anksiyete duyarlılığı alt ölçek puanlarının daha yüksek olduğu ve hastalığı en çok etkileyen alt ölçeğin sosyal kaygı alt ölçeği olduğu saptanmıştır. MDB tanısı olanların anksiyete duyarlılığı bilişsel ve sosyal kaygılar alt ölçek puanlarının yüksek olduğu ve hastalığı en çok etkileyen alt ölçeğin bilişsel kaygı alt ölçeği olduğu saptanmıştır. OKB tanısı olanlar ile olmayanlar arasında anksiyete duyarlılığı puanlarında istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmamıştır. DEHB/DB tanısı olanların tüm alt ölçek puanları ve toplam anksiyete duyarlılığı puanları düşük saptanmıştır. Hastalık şiddeti çoklu regresyon analizlerinde toplam anksiyete duyarlılığı, fiziksel kaygılar alt ölçeği ve bilişsel kaygılar alt ölçeği indirgenmiş son modelinde etkili olarak saptanmıştır. Son olarak çalışmamızda; davranışsal inhibisyon anketi, duygu düzenleme güçlükleri ölçeği, üstbilişler ölçeği, çocuk ve ergenler için başa çıkma ölçeğinin kaçınan başa çıkma alt ölçeği ile ergenlerin anksiyete duyarlılığı arasında korelasyon saptanırken, erişkin anksiyete duyarlığı indeksi, ebeveyn tutum ölçeği ve ebeveyn kısa semptom envanteri ile ergenlerin anksiyete duyarlılığı arasında istatistiksel olarak anlamlı korelasyon saptanmamıştır. Sonuç: Çalışmamızın sonuçları literatürde görece olarak yeni bir konu olan ergenlerde anksiyete duyarlılığı ile ilgili yeni veriler sunmaktadır. Ergenlerin bazı sosyodemografik ve klinik verilerinin anksiyete duyarlılığına etkileri gösterilirken, ebeveynlerle ilgili değişkenlerin anksiyete duyarlılığına etkisi olmadığı görülmüştür. Anksiyete duyarlılığının üç farklı alt ölçeğinin/boyutunun farklı klinik tanılar ile ilişkisi olduğu gösterilmiştir. Anksiyete duyarlılığının anksiyete bozukluklarının yanı sıra depresif bozukluklarla ilişkisi de ortaya konulurken, diğer ruhsal bozukluklar için daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğu fark edilmiştir. Ergenlerde anksiyete duyarlılığı ve ilişkili faktörlerin anlaşılması ruhsal patolojilerin tedavisinde faydalı olabilir ve erken müdahalelere olanak sağlar. Ek olarak bu risk faktörleri ile ilişkili olarak erişkin yaşam döneminde gelişebilecek psikopatolojileri önleyebilme şansı doğurabilir. Bu yüzden ergenlerde anksiyete duyarlılığı daha fazla araştırılmaya ihtiyaç duyulan bir konudur.
Özet (Çeviri)
Objectıve: In this study we aimed to evaluate the effects of adolescents' sociodemographic variables, behavioral inhibitions, emotional regulation difficulties, metacognition, coping strategies, parents' anxiety sensitivity, parents' attitudes towards adolescents, and parents' psychological symptoms on anxiety sensitivity of adolescents, and the relationship between anxiety sensitivity and psychiatric diagnoses of adolescents. Method: The study was conducted at Manisa Celal Bayar University Faculty of Medicine Child and Adolescent Psychiatry Department Outpatient Clinic between December 2020 and June 2021. Adolescents aged 12-18 years with clinically normal intelligence, who applied to the outpatient clinic for the first time with any complaint or were under evaluation at that time and had not started any treatment and their parents were included in the study. The study does not have a control group. K-SADS-PL-DSM-5 (Schedule for Affective Disorders and Schizophrenia for School-Age Children, Now and Lifetime Version-DSM-5) was applied to all adolescents and their clinical diagnoses were determined. The clinical global impression scale was scored by the investigator to determine the disease severity of the adolescents. The sociodemographic and clinical characteristics of the adolescents were determined by the form prepared by the researcher. Anxiety sensitivity index for children, behavioral inhibition questionnaire, difficulties in emotion regulation scale-short form, metacognitions questionnaire for children and adolescent, brief coping checklist for use with pediatric populations (KIDCOPE), the revised child anxiety and depression scale-child version were filled by adolescents. Anxiety sensitivity index–3, brief symptom inventory, parents attitude scale, and the revised child anxiety and depression scale-parent version were filled by parents. Results: This study determined that the anxiety sensitivity of the girls was higher than the boys, the anxiety sensitivity physical concerns subscale score increased as the age of the adolescents increased, the anxiety sensitivity physical concerns subscale score and the total anxiety sensitivity score were higher in the adolescents whose mothers had a psychiatric illness, adolescents whose fathers have high school education have higher anxiety sensitivity than adolescents whose fathers are pre-high school education, adolescents whose parents are not together have higher anxiety sensitivity social concerns subscale scores, regular smokers' anxiety sensitivity cognitive concerns subscale scores and total anxiety sensitivity scores are low, alcohol-drinking adolescents have lower anxiety sensitivity cognitive concerns subscale scores, adolescents whit self-harm have higher anxiety sensitivity cognitive concerns subscale scores than adolescent without self-harm. In our sample, it was determined that all anxiety sensitivity scores except the anxiety sensitivity social concerns subscale score of those with GAD diagnosis were high and the subscale that most affected the disease was the physical concerns subscale. It was determined that all anxiety sensitivity subscale scores, except for cognitive concerns subscale score, were higher in those with SAD diagnosis, and the subscale that most affected the disease was the social concerns subscale. It was determined that the anxiety sensitivity cognitive and social concerns subscale scores of those diagnosed with MDD were high, and the subscale that most affected the disease was the cognitive concerns subscale. There was no statistically significant difference in anxiety sensitivity scores between those with OCD and those without. All subscale scores and total anxiety sensitivity scores of those with ADHD/DD were found to be low. Disease severity; in multiple regression analyzes, total anxiety sensitivity, physical concerns subscale and cognitive concerns subscale were found to be effective in the reduced final model. Finally, in our study; a correlation was found between behavioral inhibition questionnaire, difficulties in emotion regulation scale, metacognitions questionnaire for children and adolescent, avoidant coping subscale of KIDCOPE and anxiety sensitivity of adolescents. Between adult anxiety sensitivity index, parents attitude scale, parent brief symptom inventory and adolescents anxiety sensitivity statistically significant correlation was not found. Conclusıons: Our study provides new data on anxiety sensitivity in adolescents, which is a relatively new topic in the literature. While the effects of some sociodemographic and clinical data of adolescents on anxiety sensitivity were shown, it was observed that parental variables did not have an effect on anxiety sensitivity. Three different subscales/dimensions of anxiety sensitivity have been shown to be associated with different clinical diagnoses. Anxiety sensitivity has also been associated with depressive disorders as well as anxiety disorders, and it has been realized that more research is needed for other mental disorders. Understanding anxiety sensitivity and related factors in adolescents can be beneficial in the treatment of mental pathologies and allows for early interventions. In addition, it may provide a chance to prevent psychopathologies that may develop in adult life in relation to these risk factors. Therefore, anxiety sensitivity in adolescents is a subject that needs further research.
Benzer Tezler
- Madde kullanım bozukluğu tanılı ergenlerde tedavi hizmetlerinin etkinliğinin değerlendirilmesi
Assessing efficiency of treatment practices in adolescents diagnosed with substance use disorder
BERRİN BİLGİÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
PsikiyatriDokuz Eylül ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TANER GÜVENİR
- Ergenlerde psikiyatrik bozuklukların klinik şiddetinde kronotipi ve kortizol ilişkisinin değerlendirilmesi
Assessment of the relationship between chronotype, cortisol and severity of psychiatric disorders in adolescents
GÖZDE BAŞKARA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriErciyes ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESRA DEMİRCİ
- Gebelik dönemindeki kadınların yansıtıcı işlevsel becerilerinin ve bağlanma paterninin postpartum depresyon ve anne bebek etkileşimi ile ilişkisi
The relationship of reflective functional skills and attachment pattern of pregnancy women with postpartum depression and mother-baby interaction
TURGUT HACIOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriMersin ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞADİYE VİSAL BUTURAK
- Psikiyatri kliniğine başvuran ergenlerin anneleri ile arasındaki duygusal şemalar, üst-bilişsel süreçler ve başa çıkma biçimleri ilişkisinin araştırılması
Investigation of emotional schemas, meta-congitive processes and coping strategies relationships between the adolescents applied to psychiatry clinic and their mothers
TUĞBA KARA
- Madde kullanım bozukluğu olan ergenlerde çocukluk çağı travmalarının bağlanma ile ilişkisi
The relationship of childhood trauma and attachment in adolescent with substance use disorder
GONCA POLAT BALCI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2011
PsikiyatriSağlık BakanlığıRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. FATMA YEŞİM CAN