Geri Dön

MENA ülkelerinde teknoloji, eğitim ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki

The relationship between technology, education and economic growth in MENA countries

  1. Tez No: 704196
  2. Yazar: NADİDE ELİF GÖZEN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. TÜRKER ŞİMŞEK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ekonometri, Ekonomi, Econometrics, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İktisat Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 156

Özet

Günümüzde gelişmiş teknolojiye sahip ülkeler, fiziksel güçten ziyade eğitimli insanın gerçek güç olduğunu ifade etmektedirler. Bu bağlamda ülkeler, toplumlarına sağladıkları eğitim hizmetinin teknoloji ile harmanlanmış olmasına ve bulundukları çağa uyumuna dikkat ederler. Sosyo-ekonomik refah üzerine kurulan eğitimin ekonomik büyümenin temel taşlarından biri olduğu, işgücü verimliliğini ve toplumların refah seviyesini artırdığı düşünülmektedir. Ülkelerin teknolojilerinde ve üretim süreçlerinde farklılık oluşturarak rekabet ortamını güçlendiren eğitim, bütün ülkeler için olduğu gibi MENA (Middle East & North Africa/Orta Doğu ve Kuzey Afrika) ülkeleri için de önemli bir olgudur. MENA; ülke çeşitliliği, sosyal, iktisadi ve siyasi yapısıyla dünyanın karışık bölgelerinden biri olarak dikkat çekmektedir. Sahip olduğu petrol arzı, pahalı silah ve ileri teknoloji talebiyle dünya ekonomisi için önemli bir konumda yer almaktadır. Bu konumun herhangi bir şekilde sekteye uğraması dünya ekonomisinde istikrarsızlıklara ve dalgalanmalara neden olabilecek etkiye sahiptir. Sahip olduğu bu konumla da gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin ilgi odağında olan MENA ülkelerine yatırımlar artış göstermektedir. Eğitim hizmetinde olduğu gibi büyüme literatüründe de teknolojik gelişmeler önemli bir konumdadır. Literatürde yer alan teknolojik gelişmenin önemli bir alt başlığı da telekomünikasyon altyapısıdır. Çalışmada ilk olarak telekomünikasyon, eğitim ve ekonomik büyüme teorik çerçevede incelenerek aralarındaki ilişki ortaya konulmuştur. Sonrasında 1993-2018 yılları arasında veri temininde sıkıntı yaşanmayan Türkiye dahil 15 MENA ülkesinde eğitim, teknoloji ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki araştırılmıştır. Çalışma verileri Dünya Bankası Dünya Kalkınma Göstergeleri Veritabanından elde edilmiştir. Çalışmada eğitim verisi olarak ilköğretim kayıt oranları kullanılmıştır. Ülkelerin ilköğretim kayıt oranları toplanarak bir ortalama elde edilmiş ve ortalamanın altında kalan ülkeler sıfır, ortalamanın üzerinde olan ülkeler bir olarak kodlanarak analize dahil edilmiştir. Teknoloji verisi olarak internet kullanıcıları ve mobil hücresel abonelik verileri kullanılmıştır. Bu göstergeler aynı zamanda telekomünikasyon altyapısını da göstermektedir. Ekonomik büyüme değişkeni ise kişi başına reel gayri safi yurt içi hasıla (KBGSYH) olarak hesaplanmıştır. Çalışma, 15 ülke için 1993-2018 dönemi yıllık verileri ile araç değişkenli genelleştirilmiş momentler metodu (IV-GMM) aracılığıyla test edilmiştir. Çalışma sonucunda ekonomik büyümenin bir dönem gecikmesi, eğitim, enflasyon, KBGSYH, mobil, (mobil*eğitim), internet ve (internet*eğitim) değişkenlerinin ekonomik büyüme üzerindeki etkilerinin istatistiksel olarak anlamlı; kamu harcamaları, yatırım ve ticaret değişkenlerinin ise istatistiksel olarak anlamsız olduğu görülmüştür. Aynı şekilde analizde eğitim, internet ve mobil değişkenlerinin ekonomik büyüme zerindeki etkisinin negatif yönlü ancak (internet*eğitim) ve (mobil*eğitim) değişkenlerinin pozitif yönlü etkiye sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmanın amacı MENA ülkelerinde teknoloji, eğitim ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkiyi açıklayarak, ekonomik büyümenin sağlanabilmesi için politika karar vericilerine öneriler sunmaktır. Çalışma ile elde edilen bulgular, literatürde yer alan MENA ülkeleri ile ilgili sınırlı sayıda çalışmaya katkıda bulunması açısından önem arz etmektedir.

Özet (Çeviri)

Nowadays, countries with advanced technologies state that educated people are the real power, rather than physical strength. In this context, countries pay attention to the fact that the education service they provide to their society is blended with technology and that it is compatible with the era they are in. It is believed that education based on socio-economic well-being is one of the cornerstones of economic growth, increases labor productivity and the well-being of societies. Education, which strengthens the competitive environment by making a difference in the technologies and production processes of the countries, is an important phenomenon for MENA (Middle East & North Africa) countries as it is for all countries. MENA; it draws attention as one of the mixed regions of the world with its country diversity, social, economic and political structure. It is in an important position for the world economy with its oil supply, expensive weapons demand and advanced technology demand. Any disruption of this position has the effect of causing instability and fluctuations in the world economy. With this position, investments in MENA countries, which are in the center of attention of developed and developing countries, are increasing. Technological developments are in an important position in the growth literature as well as in the education service. An important sub-topic of technological development in the literature is telecommunications infrastructure. In the study, the relationship between telecommunications, education and economic growth was first examined in a theoretical framework and the relationship between them dec revealed. Afterwards, the relationship between education, technology and economic growth was investigated in 15 MENA countries , including Turkey, where there was no problem in providing data between 1993 and 2018. The study data were obtained from the World Bank World Development Indicators Database. Primary school enrollment rates were used as educational data in the study. The primary education enrollment rates of the countries were collected and an average was obtained, and the countries that were below the average were coded as zero, and the countries that were above the average were coded as one and included in the analysis. Internet users and mobile cellular subscription data were used as technology data. These indicators also indicate the telecommunications infrastructure. The economic growth variable was calculated as the real gross domestic product (GDP) per capita. The study was tested by means of the instrumental-variable generalized moment method (IV-GMM) with annual data for the period 1993-2018 for 15 countries. As a result of the study, one period delay of economic growth, education, inflation, KBGSYH, mobile, (mobile*education), internet and (internet*education) variables the effect on economic growth are statistically significant; goverment expenditures, investment and trade variables were found to be statistically insignificant. In the same way, in the analysis, it was concluded that the effect of education, internet and mobile variables on economic growth is negative, but the variables (internet*education) and (mobile*education) have a positive effect. The aim of the study is to explain the relationship between technology, education and economic growth in MENA countries and to provide recommendations to policy makers in order to achieve economic growth. The findings obtained by the study are important in terms of contributing to a limited number of studies related to the MENA countries in the literature.

Benzer Tezler

  1. Vadeli işlem piyasalarının makro ekonomik göstergeler üzerinde etkisi; Türkiye ile MENA ülkelerinin karşılaştırılması

    Impact of futures markets on macroeconomic indicators: Comparison of Türkiye and MENA countries

    SOLEİMAN GHAREHGHOOL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    EkonomiMarmara Üniversitesi

    Sermaye Piyasası ve Borsa Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SERVER DEMİRCİ

  2. The Effect of Political Ambiguity on Economic Development: The Case of the MENA

    Siyasi Belirsizliğin Ekonomik Kalkınma Üzerindeki Etkisi: Orta Doğu ve Kuzey Afrika Örneği

    YUNUS SAVAŞ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    EkonomiKingston University

    İktisadi Gelişme ve Uluslararası İktisat Ana Bilim Dalı

    DR. WİLLEM SPANJERS

  3. The effect of foreign direct investment (FDI) on the economic growth performance of mena countries

    Doğrudan yabancı yatırımların orta doğu ve Kuzey Afrika ülkelerinin ekonomik büyüme performansları üzerindeki etkisi

    MUHAMMAD MUHSİN AWNAR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    Ekonomiİzmir Ekonomi Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. BURAK DİNDAROĞLU

  4. Where you export matters: Explications on the export sophistication of Turkey and its export destinations

    Ülkelerin nereye ihracat yaptığı önemlidir: Türkiye'nin ihracat sofistikasyonu ve ihracat partnerleri üzerine yorumlamalar

    MERT CAN DUMAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2014

    EkonomiTOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SERDAR SAYAN

  5. Kamu harcamaları ekonomik büyüme ve çevre kirliliği ilişkisinin analizi

    The analysis of the relationship among economic growth, environmental pollution and public expenditures

    BUŞRA KÖKEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    EkonometriNuh Naci Yazgan Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALPER ASLAN