Osmanlı hareminde öne çıkan vâkıflar 'Rabia Gülnûş Sultan' örneği ve bu bağlamda kıyaslanmaları
Prominent foundations in the Ottoman harem the example of 'Rabia Gülnûş Sultan' and their comparison in this context
- Tez No: 704726
- Danışmanlar: PROF. DR. DÜNDAR ALİKILIÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeniçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 122
Özet
“Osmanlı Hareminde Öne Çıkan Vâkıflar ”Gülnûş Sultan“ Örneği ve Bu Bağlamda Kıyaslanmaları”adlı yüksek lisans tezimizin esas hedefi Osmanlı Devleti'nin sosyal ve kültürel hayatına adeta yöne vermiş olan vakıf müessesesine Valide Sultanların yaklaşımı ve katkısını ortaya koymaktır. İçerikte seçilen Valide Sultanların belirlenmesindeki en temel etken ise farklı dönemlere hitap ediyor olmalarıdır. Aralarındaki zaman farkı dolayısıyla elde edilen veriler ekonomik, sosyal, kültürel gibi pek çok başlık açısından çıkarım yapmamızı mümkün kılmakla birlikte kıyaslamamıza da imkân sağlamaktadır. Tezde ele alınan vâkıflar hakkında adına arşiv belgelerinden elde edilen veriler ve vakfiyeler temel kaynak olmuştur. Bu kaynaklara ek olarak yapılan çalışmaların incelenip karşılaştırılması ile elde edilen bilgilerin de desteğiyle birlikte konuya farklı bir perspektif kazandırdığımızı düşünmekteyiz. Çalışmamız giriş kısmına ek olarak üç ana bölüm ve bir sonuçtan vücuda getirilmiştir. Giriş kısmında vakıf hakkında bilgiler aktarılmakla birlikte daha önceden yapılmış olan pek çok çalışmada ele alındığından dolayı detaya inilmeden sonraki bölümlere altyapı oluşturacak bir biçimde düzenlenmiştir. Birinci bölümde Osmanlı Devleti'nde Vakıflar ve Valide Sultanlar başlığı altında öncelikle Osmanlı Devleti'nde vakıf müessesesinin tarihsel gelişimi ele alınmıştır. Bu kısımda kadınlar üzerinde ehemmiyetle durulmasının nedeni ise Osmanlı toplumunda kadınların ekonomik ve yönetim olarak en aktif oldukları alanların vakıf olmasından kaynaklıdır. Kadınların önemini takiben tespit edilen Valide Sultanların hayatları, hayır faaliyetleri ve vakıf müessesesine katkıları incelenmiştir. İkinci bölümde kıyas yapılması hususunda ana eksende yer verdiğimiz Gülnûş Sultan'ın hayatı, eserleri ve faaliyetleri hakkında detaylı bilgiler aktarılmıştır. Üçüncü ve son bölümde ise ilk bölümde ele alınan Valide Sultanlar ile ikinci bölümde ele alınan Gülnûş Sultan yaptıkları faaliyetler, nicelik olarak yaptırdıkları vakıflar ve çalışanlara verilen ücretler açısından kıyaslanmıştır. Çalışmanın bu şekilde sürdürülmesi sonucunda elde edilen veriler ışığında ise sonuç bölümünde dönemsel farklılıkların analizi yapılarak etken olabilecek durumlar üzerinde durulmuş çalışmanın amacına ne derece ulaştığı irdelenmiştir.
Özet (Çeviri)
The main purpose of our master's thesis, titled“Recognized Foundations in the Ottoman Harem, The Example of ”Gülnûş Sultan" and Their Comparison in This Context, is to reveal the approaches and contributions of the Valide Sultans to the foundation institution. It shaped the social and cultural life of the Ottoman Empire. It is effective that it appeals to different periods. The data obtained from the archive documents of many subjects such as economic, social and cultural, and the foundations related to the foundations discussed in the thesis have been the main source. information provided. In addition to the introduction part, our study is composed of three main sections and a conclusion. Although information about the foundation is given in the introduction, since it has been dealt with in many previous studies, it has been arranged in a way that will create an infrastructure for the next sections without going into detail. In the first chapter, under the title of Foundations and Valide Sultans in the Ottoman Empire, the historical development of the foundation institution in the Ottoman Empire is discussed. The reason why women are emphasized in this section is due to the fact that the fields in which women were most active economically and administratively in Ottoman society were foundations. Following the importance of women, the lives of the Valide Sultans, their charitable activities and their contributions to the foundation were examined. In the second part, detailed information about the life, works and activities of Gülnûş Sultan, which we have included in the main axis, is given. In the third and last part, the Valide Sultans discussed in the first part and Gülnûş Sultan discussed in the second part are compared in terms of their activities, the foundations they have built and the wages given to the employees. In the light of the data obtained as a result of the continuation of the study in this way, in the conclusion part, periodic differences were analyzed and the situations that could be factors were emphasized and the extent to which the study reached its purpose was examined.
Benzer Tezler
- Gülnuş Emetullah Sultan'ın imar faaliyetleri
Building activities of Gülnuş Emetullah Sultan
MUZAFFER ÖZGÜLEŞ
- An urban node in the ritual landscape of byzantine constantinople: The church of St John the Baptist of the Stoudios Monastery
Bizans Konstantinopolis'inin ritüelistik peyzajinda kentsel bir düğüm noktası: Stoudios Manastırı Vaftizci Yahya Kilisesi
DİLARA BURCU GİRİTLİOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PELİN YONCACI ARSLAN
- Osmanlı Vîlâyet-i Rûm'unun inşası (baniler-vakıflar-mimari aktörler): Yörgüç Paşa ailesinin mimari etkinliği (1429-1494)
Construction of Ottoman Vîlāyet-i Rûm (patrons-vaqfs-actors of architecture): Yorguc Pasha family's patronage (1429-1494)
MUSTAFA ÇAĞHAN KESKİN
Doktora
Türkçe
2017
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA İLKNUR KOLAY
- The idea of self-reliant individuals: Imagining diligent heroes in Late Ottoman fiction
Kendi ayakları üzerinde duran bireyler fikri: Geç Dönem Osmanlı kurgu metinlerinde gayretli kahramanları hayal etmek
ALİ ATAKAN EROL
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Tarihİstanbul Medeniyet ÜniversitesiUluslararası Osmanlı Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL HAKKI KADI
- Garnizon kent Sarıkamış'ta Rus mimarisi
Garrison city Russian architecture in Sarıkamış
TEKİN DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sanat TarihiSakarya ÜniversitesiSanat Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAMZA GÜNDOĞDU