Geri Dön

İslâm sorumluluk hukuku açısından trafik kazalarının sonuçları

Conclusions of traffic accidents in terms of Islamic liability law

  1. Tez No: 705030
  2. Yazar: HASAN YAKUT
  3. Danışmanlar: PROF. DR. RECEP CİCİ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: İslâm Sorumluluk Hukuku, Trafik Kazaları, Tazminat, Diyet, Erş, Hükûmet'i-adl, Kefâret, İslamic Liability Law, Traffic Accidents, Criminal Liability, Diet, Legal and Religious Atonement, Hükûmet'i-adl (Arbitration) And Atonement
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 238

Özet

İslâm'ın asırlar öncesinden yol hakkı, yol adabı ve kurallarına ilişkin koyduğu kaideler günümüzde yaşanan ve gelecekte yaşanması muhtemel pek çok problemlerin çözümüne ışık tuttuğu görülmektedir. Kara yollarının araç yol tutuşlarına uygun yeni teknolojilerle inşa edilmelerine, araçların güvenlik donanımlarının artmasına, kara yollarında daha fazla güvenlik önlemleri alınarak trafik işaretleri ile donatılmasına ve trafik eğitimim temel eğitim çağından itibaren müfredatlara konulmasına rağmen gün geçtikçe trafik kazaların artışın devam ettiği ayrı bir gerçektir. Trafik kazalarında sorumluluğun birincil derecede insan, ardından da yol ve araç faktöründen kaynaklandığı görülmektedir. Trafik kazaları, neticeleri itibarı ile dini, hukuki ve ahlaki sorumlukları da beraberinde getirmektedir. Araştırma ile trafik kazalarına sebep olan faktörler, İslâm hukuku açısından trafik kazalarında zarar ve tazminatın altyapısı, trafik kazalarında kusur ve itlaf konuları ele alınmıştır. Bu bağlamda trafik kazalarından kaynaklı ölümler, sakatlanmalar, maddi ve manevi zararlarının tazmini ile diyet, erş ve kefâret ile ilgili hususlar İslâm hukuku açısından ele alınarak ortaya konulmaya çalışılmıştır. Araştırma; dört ana bölüm ve kaynakçadan oluşmaktadır. Birinci bölümde; Giriş, araştırmanın konusu ve önemi, yöntemi ile kapsamı ve araştırma düzenine değinilmiştir. İkinci bölümde;“İslâm Sorumluluk Hukuku Açısından Trafik Kazaları Sebeblerinin Değerlendirilmesi”başlığı altında trafik kazaları ile ilgili kavramlar, trafik kazalarına neden olan faktörler TÜİK'den alınan istatistiksel veriler ışığında ele alınarak İslâm sorumluluk hukukuna göre hükümleri ortaya konulmuştur. Üçüncü bölümde;“Trafik Kazalarında Tazmin Sorumluluğu Unsurları Fiil-İlliyet Bağı-Teaddî ve Zarar”başlığı altında fiil, illiyet bağı, teaddî (hukuka aykırılık) ve zarar kavramları ele alınmıştır. Dördüncü bölümde;“İslâm Sorumluluk Hukukuna Göre Trafik Kazalarında Tazminat ve Kefâret”başlığı altında tazminat, diyet, erş, hükümetü'l-adl ve kefâret kavramları ele alınarak İslâm sorumluluk hukuku açısından trafik kazalarında tazminat, kefâret ve diyet gerektiren durumlar kurgu olaylar ve örneklerle ortaya konulmaya çalışılmıştır. Trafik kusurları, ihlalleri ve hataları gibi nedenlerden meydana gelen kazalarda yaşanan zararlar, mağduriyetler ve cinayetler İslâm sorumluluk hukuku açısından dünyevi ve uhrevi birtakım yaptırımları beraberinde getirmiştir. İslâm'da zarar vermemek esas olduğundan trafikte başkasına zarar verilmesi, başkasının zararına sebep olunması ve hem kendini hem de başkasını tehlikeye atması da yasaklanmıştır. İslâm hukukunda zararın tazmini esas olduğundan canda ve malda meydana gelen zararlardan doğan sorumluluk cezaî ve hukuki olmak üzere iki açıdan ele alınmaktadır. Bundan dolayı toplumun maslahatı ve def-i mefsedet için konulan kurallara İslâmi esaslara muhâlif olmamak şartıyla herkesin uyması vâcip görülmüştür. Toplum düzeninin sağlanması ve zararın giderilmesi için konulan kurallara uymayarak zarara sebep olanların haksız fiil türlerine göre diyet, kefâret ile sorumlu tutulmaları ve fiilleri suç unsurunu barındırıdğı taktirde ta'zir ile cezalandırılmaları meşru görülmüştür. Böylece alınacak önleyici tedbirlerle zararların en aza indirildiği, mağduriyetlerin giderildiği, adaletin de gerçekleştirildiği huzurlu bir toplumun inşa edilmesi sağlanmış olmaktadır.

Özet (Çeviri)

It is seen that the rules put forward by İslâm about road rights, road manners and road rules centruies ago shed light on the solutions of many problems that are experienced today and likely to occur in the future. It is a fact that traffic accidents continue to increase day by day despite the roads were built with new technologies suitable for vehicle handling, the safety equipment of the vehicles was increased, the roads were equipped with traffic signs by taking more security measures, and traffic education was put into curricula since the basic education age. In traffic accidents, it is seen that the responsibility stems primarily from the human factor and then from the road and vehicle factor. Traffic accidents bring religious, legal and moral responsibilities as well. With this research the factors that cause traffic accidents, the infrastructure of damage and compensation in traffic accidents in terms of İslâmic law, defect and culling in traffic accidents were discussed. In this context, the issues related to deaths, injuries, compensation of material and moral damages, diet (blood money), erş and penance are discussed in terms of İslâmic law. This research consists of five main sections: introduction, development, conclusion, and bibliography. In the first part; Introduction, subject of the research, research method, importance and original value, questions, scope and content and research order are mentioned. In the second part; under the title of“Evaluation of the Causes of Traffic Accidents in Terms of Islamic Liability Law”, the concepts related to traffic accidents and the factors causing traffic accidents were discussed in the light of statistical data obtained from TÜİK and provisions according to Islamic liability law were put forward. In the third part; under the title of“Compensation Liability Elements in Traffic Accidents; Action, Causal Relation, Illegality and Damage ”the concepts of action, causal relation, contrariety (illegality) and damage were discussed. In the fourth part; under the title of“Compensation and Atonement in Traffic Accidents According to the Islamic Liability Law”, the concepts of compensation, diet, legal and religious atonement, hükûmet-i adl (arbitration) and atonement were discussed and the situations requiring compensation, penance and diet in terms of Islamic liability law were tried to be presented with fictional events and examples. Damages, grievances and murders in traffic accidents caused by traffic defects, violations and errors brought worldly and ethereally sanctions in terms of İslâmic law. Since it is essential not to harm in İslâm, it is also forbidden to harm someone else in traffic, cause harm to someone else and endanger both themselves and others. Compensation of damage is essential in İslâmic law liability arising from damage to life and property is handled in two ways, criminal and legal. It was considered legitimate that those who caused harm by not obeying the rules set for ensuring social order and eliminating harm were punished with diet, penance, ta'zir according to their crime types. Thus, with the preventive measures to be taken, it is ensured that a peaceful society is built, where the damages are minimized, the grievances are eliminated, and justice is also realized.

Benzer Tezler

  1. İslam Borçlar ve Ceza Hukuku Açısından trafik kazalarından doğan sorumluluk

    Responsibility resulted from traffic accidents in terms of Islamic Law of Obligations and Criminal Law

    İBRAHİM ATALAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    HukukSelçuk Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SAFFET KÖSE

  2. İslâm Hukuk ilminde cevâz kavramı

    Permissibility in İslamic Law science

    EKREM KOÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    DinMarmara Üniversitesi

    İlahiyat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BİLAL AYBAKAN

  3. İslam hukuku açısından sorumluluk oluşturacak soru meselesi

    The question that will create responsibility in accordance with Islamic law

    MUHAMMED MUSTAFA TAŞTEKİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YUNUS ARAZ

  4. İslam hukuku açısından boşanan eşlerin sorumlulukları

    Responsibilities of divorced spouses in terms of Islamic law

    MAKBULE BAYIR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NURİ KAHVECİ

  5. İslâm hukuku açısından tüzel kişilik ve sınırlı sorumluluk

    Islamic law perspective on legal personality and limited liability

    YUNUS AKYÜZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinMarmara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HASAN HACAK