5, 6, 7 ve 8. sınıf fen bilimleri ders kitaplarının ölçme ve değerlendirme yaklaşımları açısından incelenmesi
Analysis of the 5, 6, 7 and 8th grade of science textbooks in terms of the measurement, assessment and evaluation approach
- Tez No: 705587
- Danışmanlar: PROF. DR. HAVVA YAMAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fen Bilgisi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 283
Özet
Araştırmanın amacı Fen Bilimleri ders kitaplarında bulunan ölçme değerlendirme araçlarının 2018 Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı'nda yer alan ölçme ve değerlendirme anlayışına uygunluğunu ortaya koymaktır. Bu bağlamda ilk olarak 5, 6, 7 ve 8.sınıf Fen Bilimleri ders kitaplarında yer alan ünite değerlendirme sorularının Yenilenmiş Bloom Taksonomisinin bilişsel süreç basamaklarına göre analizini yapma hedeflenmiştir. Ders kitaplarının tamamında yer alan soru türlerinin dağılımı ortaya koyma bir diğer araştırma hedefi olmuştur. Ayrıca araştırmada öğretim programında bahsedilen alana özgü becerilerin tüm ders kitaplarına yansımasını inceleme amaçlanmıştır. Son olarak ölçme ve değerlendirme araçlarında yer alan her bir maddenin bilişsel, duyuşsal ve psikomotor alanı kapsama derecesini belirleme hedeflenmiştir. Araştırmanın amaçlarına uygun olarak nitel araştırma yöntemlerinden iç içe geçmiş çoklu durum deseni ile araştırma yürütülmüştür. Veriler doküman analizi yöntemi ile toplanmış ve betimsel analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırmanın örneklemini MEB tarafından hazırlanan 6. ve 7.sınıf Fen Bilimleri ders kitapları ile özel yayınevleri tarafından hazırlanan 5. ve 8.sınıf Fen Bilimleri ders kitaplarında bulunan ölçme ve değerlendirme araçları oluşturmuştur. Kitaplarda yer alan ünite sonu değerlendirme soruları araştırmacı tarafından alan yazında yer alan çeşitli kaynaklardan yararlanarak hazırlanmış olan Yenilenmiş Bloom Taksonomisi bilişsel süreç boyutuna ait tanım, hedef davranışlar, anahtar kelimeler ve örnek sorulardan oluşan“Bilişsel Süreç Basamakları Tablosu”yardımıyla analiz edilmiştir. Ders kitaplarında yer alan soru türleri ise araştırmacı tarafından belirlenen alan yazında en çok bahsedilen soru türlerinin yer aldığı tabloya uygun olacak şekilde gruplandırılmıştır. Ölçme ve değerlendirme araçlarında vurgulanan beceriler 2018 Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı'nda yer alan alana özgü becerilerin tanımı ve hedef davranışların yer aldığı“Alana Özgü Beceriler Tablosu”yardımıyla analiz edilmiştir. Ayrıca araştırmacı tarafından hazırlanan hedef alan davranışlarına ait tanım, alt boyut ve anahtar kelimelerin yer aldığı“Hedef Alanlar Tablosu”yardımıyla ise ölçme ve değerlendirme araçlarında yer alan her bir maddenin bilişsel, duyuşsal ve psikomotor alan düzeyleri incelenmiştir. Yapılan betimsel analizde verilere ait frekans ve yüzde değerleri kullanılmış, sonuçlar tablo ve grafikle gösterilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre tüm ders kitaplarının öğretim programında yer alan ölçme ve değerlendirme anlayışını tam olarak yansıtmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca tüm sınıf düzeylerinde yer alan araçların bilişsel düzey, tür, beceri ve hedef alan dağılımının benzerlik gösterdiği sonucu ortaya çıkmıştır. Bu sonuçlardan yola çıkarak araştırmacılara, kitap yazıcılara ve kitap değerlendiricilere öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The purpose of the research is to present the suitability of the measurement and assessment tools that take part in the science textbooks according to the sense of measurement, assessment and evaluation in the 2018 science curriculum. In this context first of all, it was aimed to make an analysis of the end of unit evaluation questions that take part in the 5, 6, 7 and 8th grade science textbooks according to the Revised Bloom Taxonomy cognitive process steps. Another research subject was to present the all question types' distribution in the whole textbooks. In addition, it was targeted to examine the reflection of the domain-specific skills which was mentioned in the curriculum in the all textbooks. Finally, it was aimed to determine the each item's extent degree of the cognitive, affective and psychomotor domain in the measurement and assessment tools. In accordance with the aim of the research, the research was conducted with the embedded multiple case study. All data was collected with the document analysis method and analysed with the descriptive analysis method. The measurement and assessment tools in the 5 and 8th grade science textbooks prepared by the Ministry of National Education and 6 and 7th grade science textbooks prepared by the private publishing houses constitute the sample of the research. The end of unit evaluation questions in the books were analysed with the help of“The Cognitive Process Steps Table”consisting of the definition, target behaviors, keywords and sample questions of the Renewed Bloom Taxonomy cognitive process dimension that table was prepared by the researcher using various sources in the literature. The question types in the textbooks were grouped in accordance with the table of the most mentioned question types in the literature determined by the researcher. The skills emphasized in the measurement and evaluation tools were analysed with the help of“The Domain-Specific Skills Table”containing the definition and sub-dimensions of the domain-specific skills that take part in the 2018 science curriculum. Besides, cognitive, affective and psychomotor domain levels of the each item in the measurement and evaluation tools were examined with the help of“The Target Areas Table”containing the definitions, sub-dimensions and keywords related to the target area behaviors that is prepared by the researcher. At the descriptive analysis applied in the research, frequency and percentage values were used and the results were shown in the tables and graphics. According to the results obtained, it was found that all textbooks do not fully reflect the measurement, assessment and evaluation approach in the curriculum. It was also found that the cognitive level, type, skill and target area distribution of the tools in the all grade levels was similar. Based on this results, it was put forward a suggestions to the researchers, book authors, and book evaluators.
Benzer Tezler
- Ortaokul fen bilimleri ders kitaplarının değerler eğitimi bakımından incelenmesi
Examination of middle school science textbooks in terms of values education
ELİF YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DEKANT KIRAN
- Fenb bilimleri 5, 6, 7 ve 8. sınıf ders kitaplarının gösterim türleri ve gösterimler arası geçişler açısından incelenmesi
Examination of 5, 6, 7 ve 8 grade level science textbooks in terms of display types and transitions between displays
KADER GÜNAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimGiresun ÜniversitesiFen Bilgisi Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. FUNDA HASANÇEBİ
- Çoklu modsal betimlemelerin kullanımının 5, 6, 7 ve 8. sınıf fen bilimleri ders kitapları fizik ve biyoloji konuları için incelenmesi
The investigation of the use of multimodal respresentations in physics and biology topics for the 5, 6, 7 ve 8 th grades science texbooks
HAVVA KÜBRA ŞANTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYŞE GÜL NASIRCILAR
- Ortaokul fen bilimleri ders kitaplarının bilimsel okuryazarlık bakımından incelenmesi
An investigation of middle school science textbooks in terms of scientific literacy
ZEYNEP CANDAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN SERHAT İREZ
- 2020-2021 eğitim öğretim yılı fen bilimleri ders kitaplarının alternatif ölçme ve değerlendirme teknikleri açısından incelenmesi
Examining the science textbooks of the 2020-2021 academic year in terms of alternative measurement and evalution technique
MUHAMMET TURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimGiresun ÜniversitesiFen Bilgisi Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞERİF ALİ DEĞİRMENÇAY