Türkiye'de nüfusu 500.000 ve üzeri kentlerin ısı adası etüdü
Urban heat island study of cities with 500.000 population and over in Turkey
- Tez No: 705626
- Danışmanlar: PROF. DR. BARBAROS GÖNENÇGİL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Coğrafya, Meteoroloji, Geography, Meteorology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 312
Özet
İklim değişikliği konusunda çalışma yapılırken özellikle sıcaklık verileri üzerinde yapılan istatistik eğilimler önemli bir yer tutar. Uzun zaman içerisinde pek çok faktöre göre değişkenlik gösteren bu verilerin trendlerini saptama aşamasında güvenilir yöntemler kullanılmalıdır. Çalışmada kullanılacak istasyonların seçiminde 2013 yılı itibariyle nüfusu 500.000 ve üzeri olan 17 adet şehir merkezi istasyonu ile kırsal çevreleri konu alınmıştır. Bu bağlamda TÜİK verilerine göre, sayısı çok daha fazla olan kentsel istasyonlar, veri setlerindeki düzensizlikler ve eksiklikler nedeniyle yukarıda belirtilen sayıya düşürülmüştür. Şehirsel istasyonlar ile coğrafî açıdan en az farklılık gösteren ve aynı meteorolojik kütlelerin etkisinde kalan kırsal istasyonların uzun vadeli sıcaklık verileri (en az 41 yıl ile 66 yıl arası) öncelikle parametrik olmayan Mann-Kendall testi uygulanmıştır. İstasyonlara ait trendlerin başlama yılını belirleyebilmek amacıyla ise Sen'in Trend Eğim Metodu tercih edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre 17 istasyon çifti arasından Afyon-Bolvadin, Muğla-Yatağan, Tekirdağ-Çorlu, Aydın-Sultanhisar, Mersin-Silifke, Şanlıurfa-Bozova, Konya-Karapınar, Bursa-M.Kemalpaşa, Ankara-Akyurt ve İstanbul-Şile kentsel istasyonlarında çevresindeki kırsal istasyon verilerine göre şehir ısı varlığı tespit edilmiştir. Buna karşın Trabzon-Akçaabat, Erzurum-Tortum, Samsun-Bafra, Diyarbakır-Ergani, Adana-Yumurtalık ile Antalya-Manavgat istasyon çiftlerinde ise kırsal istasyonların kent merkezinden aylık minimum sıcaklıklarda daha fazla ısındığı ortaya konmuştur. Bu durumun nedenleri çalışma bitiminden sonra detaylı olarak araştırılacaktır. Çalışmada atmosfer olayları kendine özgü yöntemler ile ele alınmış, iklimbiliminin sürdürülebilir yaşama olan katkısı açısından değerlendirilmiştir. Gerçekleştirilmeye çalışılan bu iklimbilimi araştırması, genel hatları ile ifade edilen gelişmeyi yakalama ve süreç içinde elde edilen bulgulardan hareketle daha sağlıklıya doğru gelişmede katkıda bulunma çabalarının bir ürünüdür. Alınan sonuçlara göre, ülkemizde büyük şehirlerimizde ve çok yakın bir zamanda nüfusu artarak büyük şehir statüsüne kavuşacak olan şehirlerimizde de şehir ısı adaları meydana gelecektir. Bu konuda alınması gereken önlemlerin zaman kaybetmeden belirlenmesi ve bu doğrultuda harekete geçilmesi gerekmektedir.
Özet (Çeviri)
Statistical trends, especially on temperature data, have an important place when working on climate change. Reliable methods should be used in determining the trends of these data, which vary according to many factors over a long period of time. In the selection of the stations to be used in the study, 17 city center stations with a population of 500.000 and over as of 2013 and their rural environments were taken into consideration. In this context, according to TUIK data, the number of urban stations, which are much more, has been reduced to the above-mentioned number due to irregularities and deficiencies in the data sets. First of all, the non-parametric Mann-Kendall test was applied to the long-term temperature data (at least 41 years to 66 years) of the urban stations and the rural stations that differ the least geographically. In order to determine the start year of the trends of the stations, Sen's Trend Slope Method was preferred. According to the findings, among 17 station pairs, at the stations of Afyon-Bolvadin, Muğla-Yatağan, Tekirdağ-Çorlu, Aydın-Sultanhisar, Mersin-Silifke, Şanlıurfa-Bozova, Konya-Karapınar, Bursa-M.Kemalpaşa, Ankara-Akyurt and İstanbul-Şile, the presence of city heat was determined according to the data of the surrounding rural stations. On the other hand, in the station pairs of Trabzon-Akçaabat, Erzurum-Tortum, Samsun-Bafra, Diyarbakır-Ergani, Adana-Yumurtalık and Antalya-Manavgat, it has been revealed that rural stations are warmer than the city center at monthly minimum temperatures. The reasons for this situation will be investigated in detail after the end of the study. In the study, atmospheric phenomena were handled with unique methods and evaluated in terms of the contribution of climatology to sustainable life. This climatology research, which is tried to be carried out, is the product of efforts to catch the development expressed in general terms and to contribute to the development towards a healthier one based on the findings obtained in the process. According to the results obtained, urban heat islands will occur in our big cities in our country and in our cities that will gain the status of big cities by increasing their population in a very short time. It is necessary to determine the measures to be taken in this regard without wasting time and take action in this direction.
Benzer Tezler
- Coğrafi bilgi sistem destekli bütünleşik bir kentsel dönüşüm modelinin geliştirilmesi ve uygulanması
Development and implementation of an integrated urban regeneration model supported by geographical information systems
ALİ TUNÇ
Doktora
Türkçe
2023
Mühendislik Bilimleriİstanbul Teknik ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAHSİN YOMRALIOĞLU
- Küçük ölçekli parkların etki alanlarına kattığı değerlerin ve kullanım potansiyellerinin irdelenmesi: İstanbul-Beşiktaş ilçesi örneği
Study of the value that small scale parks add to the service areas and their potential for use, the case of Besiktas district in Istanbul province
BAHAR DENİZ GÜRSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAN ZEREN GÜLERSOY
- Büyükşehir belediyelerinin kentsel dönüşüm projelerinde rant geliri elde etmesine yönelik alan araştırması Ankara Büyükşehir Belediyesi (Dikmen vadisi projesi rant paylaşımı değerlendirilmesi)
Field research for the metropolitan municipalities to obtain rent income in urban regeneration projects, key study of Ankara Metropolitan Municipality examining the role of successful urban regeneration projects in generating revenues: the case study of Dikmen valley project: Ankara metropolitan municipality
BERKANT GÖREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
İşletmeTürk Hava Kurumu Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RUHİ KILIÇ
- Marmara Bölgesi'nin kırsal ve kentsel alanlarında PM10, PM2.5 konsantrasyonlarının yersel ve zamansal değişimi
Spatial and temporal variation of PM10 and PM2.5 concentrations at urban and rural sites of Marmara Region
ECE ÖZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Meteorolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMeteoroloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALAHATTİN İNCECİK