Geri Dön

Kağızman ofiyoliti (Ağrı-Türkiye) ultramafik kayaçlarının petrografik ve jeokimyasal özelliklerinin belirlenmesi

Petrographic and geocemical properties of Kağizman ophiolite ultramafic rocks Ağri Turkey

  1. Tez No: 706136
  2. Yazar: LEVENT ASLAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. TİJEN ÜNER
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Ağrı, Alterasyon, Jeokimya, Kağızman Ofiyoliti, Kromit, Ultramafik, Ağrı, Alteration, Geochemistry, Kağızman Ophiolite, Chromite, Ultramafic
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 101

Özet

Tez çalışması kapsamında, Ağrı İlinin kuzeyinde yer alan Dumanlı ve Mollaali köyleri arasında geniş yüzlekler veren manto peridotitlerinin jeolojik, petrografik ve jeokimyasal özellikleri incelenmiştir. Yapılan tez çalışması kapsamında ultramafik peridotitlerde gözlenen alterasyonlar belirlenerek bu alterasyonların oluşum mekanizmaları da irdelenmiştir. Çalışma alanı, Doğu Anadolu tektonik birliği içerisinde, Üst Kretase yaşlı Kağızman ofiyolitine ait mafik ve ultramafik birimler ve bu birimlerin üzerinde yer alan örtü kayaçlarından oluşmaktadır. Ofiyolitik birimlerin hemen üzerinde, Üst Kretase ve Miyosen dönemine ait; genellikle kırmızı-pembe, alacalı renkli ince çakıltaşı- kumtaşı, çakıllı kumtaşı, kumlu kiltaşı, silttaşı ve Kağızman Karmaşığı'na ait kayaç parçalarından oluşan örtü birimleri bulunmaktadır. Manto peridotitlerinde gözlenen olivinler forsterit bileşiminde, ortopiroksen mineralleri ise enstatit bileşimine sahiptir. Manto peridotitleri içerisinde gözlenen kromitler podiform kromitler olup boninitik bir zenginleşme sunmaktadır. Peridotitler her ne kadar abisal peridotit izleri taşıyor gibi olsa da bu kayaçlar üzerinde yapılan detaylı jeokimyasal değerlendirmeler yitim zonunu işaret eden değerler sunmaktadır. Kondrite göre normalize edilen peridotitik kayaçlar yitim zonunu işaret eden, kondrite göre hafif nadir toprak elementleri bakımından tüketilmiş ve yaklaşık U şekilli bir desen sergilemektedir. Manto peridotitlerinde yaygın olarak gözlenen alterasyon türü serpantinleşmedir. Petrolojik olarak incelenen serpantinitlerde gözlenen krizotil ve antigorit minerallerinin varlığı bu kayaçların yeşilşist ve amfibolit fasiyesine uğradıklarını göstermektedir. Kayaç içerisinde gözlenen antigorit minerallerinin varlığı alterasyon sırasında sıcaklığın 550 °C ye kadar yükseldiğini göstermektedir. Peridotitlerde gözlenen bir diğer alterasyon ürünü olarak lisvenitleşme gözlenmektedir. Kayaç içerisinde gözlenen karbonatlı ve silisli minerallerin varlıkları hidrotermal alterasyon izleri taşımaktadır.

Özet (Çeviri)

Within the scope of the thesis study, the geological, petrographic and geochemical features of the mantle peridotites, which outcrops between Dumanlı and Mollaali villages in the north of Ağrı Province, were investigated. Within the scope of the thesis study, the alterations observed in ultramafic peridotites were determined and the formation mechanisms of these alterations were also examined. The study area consists of the mafic and ultramafic units of the Upper Cretaceous aged Kağızman ophiolite and the cover rocks overlying these units within the Eastern Anatolian tectonic unit. Just above the ophiolitic units, they belong to the Upper Cretaceous and Miocene periods; generally, there are cover units consisting of red-pink, mottled fine conglomerate-sandstone, pebbly sandstone, sandy claystone, siltstone and rock fragments belonging to the Kağızman Complex. Olivines observed in mantle peridotites have forsterite composition, and orthopyroxene minerals have enstatite composition. The chromites observed within the mantle peridotites are podiform chromites and present a boninitic enrichment. Although the peridotites seem to bear traces of abyssal peridotite, detailed geochemical evaluations on these rocks provide values indicating the subduction zone. Peridotitic rocks normalized to chondrite show a nearly U-shaped pattern, indicating a subduction zone, depleted in light rare earth elements relative to chondrite. The most common alteration type observed in mantle peridotites is serpentinization. Presence of chrysotile and antigorite minerals observed in serpentinites that were investigated petrologically indicates that these rocks have undergone greenschist and amphibolite facies. The presence of antigorite minerals observed in the rock indicates that the temperature increased up to 550 °C during alteration. Lisvenitization is observed as another alteration product observed in peridotites. The presence of carbonate and siliceous minerals observed in the rock bears traces of hydrothermal alteration.

Benzer Tezler

  1. Kağızman (Kars) kayatuzu tuzlası ve çevresindeki tuzlu ortamlardan halofilik bakterilerin izolasyonu ve teşhisi

    Isolation and identification of halophilic bacteria from rocksalt saltern of Kagizman (Kars) and its saline surroundings

    NİHAL ALTIN BAYRAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    BiyolojiYüzüncü Yıl Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ERDAL ÖĞÜN

  2. Kağızman ve Gaziler arasında Aras Nehri ve yakın çevresinin jeomorfolojisi

    The geomorphology of the Aras River and its surrondings between Kağızman and Gaziler

    METİN ARAS

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    CoğrafyaVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ NURCAN AVŞİN

  3. Kars- Kağızman kaya tuzunun mekanik özelliklerinin belirlenmesi ve topuk duraylılık analizi

    Determination of mechanical properties of Kars-Kagizman rock salt and pillar stability analysis

    ZAHİR KIZILTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Maden Mühendisliği ve MadencilikSelçuk Üniversitesi

    Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İHSAN ÖZKAN

  4. Kağızman yöresinde yetiştirilen 'uzun elma' yerel çeşidinde klon seleksiyonu

    Clonal selection on 'uzun apple' local variety grown in Kagizman province

    SERDAR BALIK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    ZiraatIğdır Üniversitesi

    Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. TUNCAY KAYA

    PROF. DR. RAFET ASLANTAŞ

  5. Kağızman'da tarihi ve arkeolojik araştırmalar

    Historical and archeological surveys in Kagizman

    NEZAHAT CEYLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    ArkeolojiKafkas Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. AKIN BİNGÖL