الشواهد الشعرية في ' غاية الأماني في تفسير الكلام الرباني ' لملا كوراني ( دراسة تحليلية )
Mollâ Gürânî'nin 'Gâyet'ül Emân'i Fî Tefsîri'l Kelâmi'r Rabbânî' isimli tefsirinde şiirle istişhad (Analitik bir inceleme) / Poetry evidences in Mulla Gürânî's tafseer (exegesis) 'Gâyetu'l-Emânî Fî Tefsîri'l-Kelâmi'r-Rabbânî' (Analytical study)
- Tez No: 707418
- Danışmanlar: PROF. DR. HALİL İBRAHİM KAÇAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Din, Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Linguistics, Religion, Eastern Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Arapça
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Arap Dili ve Belagatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 223
Özet
Bu çalışma, Osmanlı âlimlerinden Mollâ Gürânî'nin 'Gâyet'ül Emân'i fî Tefsîri'l Kelâmi'r Rabbânî' isimli tefsirinde şiirsel delilleri öne çıkarmayı ve dil seviyelerine göre; nahvi, lüğavi, sarf ilmine dayalı ve belaği bağlamda bu delilleri incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmanın önemi, Osmanlı devrinin en önemli âlimlerinden birinin kitabından bahsetmesidir ki bu âlim hem tefsir, kıraat ve hadis gibi alanlarda eserleri olan bir âlim, hem de Fatih Sultan Mehmed'in hocası idi. Ayrıca tefsirinin tahkikinin yakın zamanda tamamlanmış olması da yine bu eser üzerinde çalışmanın önemini ve gerekliliğini göstermektedir. Türk ve Arap kütüphanesinin genel olarak bu tefsir hakkında ve özelde de bu tefsirdeki şiirle iştişhad konusu hakkında detaylı çalışmalara ihtiyacı olduğunu düşünüyorum. Şiirle istişhad, Kuran tefsirinde oldukça önemli bir yere sahiptir. Müfessirler tefsirlerinde şiirsel kanıtlara itimat etmiş ve buna özen göstermişlerdir. Bu çalışmamda Mollâ Gürânî'nin Kur'an-ı Kerim'i tefsir ederken kullandığı şiirsel delilleri ayrıntılı olarak inceleyip, tefsirindeki bu şiirsel delillerin bir kısmını açıklamaya çalışacağım. Çalışmanın ele aldığı problem, şiirsel delilleri dilbilgisel, morfolojik, bağlamsal ve retorik anlamda dil seviyelerinin sınıflandırılması ve kullanılmasına göre incelemektir. Çalışmamın genel hatlarından bahsedecek olursak; giriş bölümü ve iki bölümle Mollâ Gürânî'nin adı, künyesi, nesebi, doğumu ve yetişmesi, akidesi ve mezhebi, ilmi kişiliği, eserleri, hocaları ve tefsirdeki metodundan bahsettim ve bu istişhadların belli bir kısmını örnek olarak ayrıntılı bir şekilde incelemeye çalıştım ve ulaştığım önemli sonuçları belirttiğim sonuç kısmıyla tezi sonlandırdım. Bu çalışmayı hazırlarken izlediğim yöntem ise, şiirsel delilleri, kaynaklarına atıfta bulunarak belgelediğim, şiirsel delillerin hangi münasebetle tefsirde yer aldıklarını belirttiğim, anlamı açık olmayan kelimeleri izah etmeye çalıştığım, ayrıca tefsir ve nahiv âlimlerinin de konuyla ilgili görüşlerinden bahsetmiş olduğum, betimsel analitik yöntemdir. Bu çalışmanın Mollâ Gürânî'nin 'Gâyet'ül Emân'i fî Tefsîri'l Kelâmi'r Rabbânî' adlı tefsirinde yer alan şiirsel delilleri ele alan yeni bir çalışma olarak Türk ve Arap kütüphanesini zenginleştirilmesine katkıda bulunmasını umut ediyorum.
Özet (Çeviri)
This thesis aims to highlight the poetry evidence in 'Gâyet'ül Emân'i fî Tefsîri'l Kelâmi'r-Rabbânî' by Mullâ Gürânî who is one of the most important Ottoman scholars, and examine the content of this evidence according to language levels of grammatical, morphological, linguistic, and rhetorical richness. The significance of this study is that it talks about Tafseer by one of the most important scholars in the Ottoman era. He, May Allah mercy his soul, was a scholar of Qıraat, exegete, a Faqih (jurist), a scholar of Hadith and Sheikh for Sultan Muhammad Al-Fateh and moreover, his exegesis (Tafseer) has annotated recently. In my opinion, the Turkish and Arabic libraries need detailed studies on this exegesis and on its poetry evidence in particular. Poetry evidence is vital in interpreting Quran thus most exegetes rely on poetry evidence and emphasize it in their exegesis. This study focuses on examining the poetry verses referenced by Mullâ Gürânî in interpreting the Noble Qur'an and clarifying the vocabulary and its connotations. Main issue of this study deals with poetry evidence in term of the classification and display of language levels, such as grammatical evidence, morphological evidence, lexical or linguistic evidence, contextual evidence, and rhetorical evidence. In the introduction of the study, Mullâ Gürânî, his name, nickname, surname, lineage, birth, upbringing, creed, doctrine, moral personality, culture, books, and his sheikhs and his approach to exegesis and poetry evidence is mentioned. Afterwards, poetry evidence in interpreting The Qoran according to the classification of language levels are indicated. At the end, study states the results of the research. The method that I followed in preparing this study is the descriptive-analytical approach as I have extracted the poetry evidence, referred to the books in which it was mentioned, mentioned the poetry evidence and its situation, elaborated the ambiguous vocabulary, and mentioned the opinions of scholars and grammarians about it. In conclusion, I hope that this study will contribute to enriching the Arabic and Turkish library with a new source that tackles poetry evidence from in Tafseer 'Gâyet'ül Emân'i fî Tefsîri'l Kelâmi'r-Rabbânî' by Sheikh Mullâ Gürânî.
Benzer Tezler
- الشواهد الشعرية في شرح شذور الذهب لابن هشام (دراسة أدبية)
İbn Hişam'ın 'Şerhu Şüzûri'z-Zeheb' adlı kitabındaki şiirsel şevâhidler (Edebi araştırma)
MOHAMAD ALREFAAI
Yüksek Lisans
Arapça
2023
DinFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RAGB RAMADAN ELSAYED ABDELWHAB
- الشواهد الشعرية في تفسير ابن عرفة جمعا ودراسة
Şiirlerle istişhad: İbn Arafa tefsiri örneği / Istishhad with poems: Example of Ibn Arafa commentary
MOHAMMED BAHRAM RAMADHAN
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SÜLEYMAN MAHMUT KAYAGİL
- الشواهد الشعرية في حاشية السيوطي على تفسير البيضاوي دراسة تحليلية
Süyûtî'nin Beyzâvî tefsiri üzerine yazdığı Hâşiyede şiirsel delillerin incelenmesi - Analitik bir araştırma
ZAKARIA KHALAF
Yüksek Lisans
Arapça
2021
DinKarabük ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEHİL DERŞEVİ
- الشواهد الشعرية للقضايا النحوية في كتاب المحرر 'للهرمي' دراسة تحليلية
Al-Harami'nin 'Al-Muharrir' kitabında dilbilgisi sorunlarının şiirsel kanıtı, analitik bir çalışma
MOHAMMED KHALAF ZAIDAN
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinKarabük ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MOHAMMAD NADER ALİ
- الشواهد الشعرية التي حكم عليها ابن هشام بالضرورة في كتابه أوضح المسالك (دراسة وصفية وتحليلية)
İbn Hişâm'ın Evdahu'l-mesâlik isimli eserinde şiir zarureti (Sistematik ve analitik bir çalışma)
HİND ŞEYH SÜLEYMAN
Yüksek Lisans
Arapça
2024
DilbilimBingöl ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM USTA