Halojenli kinon bileşiklerinin yeni N-sübstitüe, S-sübstitüe ve N,S-sübstitüe türevlerinin sentezi, karakterizasyonu ve antioksidan özelliklerinin incelenmesi
Synthesis, characterization and antioxidant properties of new N-substituted, S-substituted and N,S-substituted derivatives of halogenated quinone compounds
- Tez No: 708531
- Danışmanlar: PROF. DR. NİHAL ONUL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Kimya, Chemistry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kimya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Organik Kimya Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 160
Özet
Bu tez çalışmasında, 2,3-dikloro-1,4-naftakinon (1), 1,8-dikloroantrakinon (13) ve 1,5-diklorantrakinon (20) bileşikleri başlangıç maddesi olarak kullanılmıştır. 1, 13 ve 20 bileşiklerinin çeşitli azot, kükürt ve oksijen içeren nükleofiller ile reaksiyonları yapılmıştır. Nükleofilik sübstitüsyon reaksiyonları sonucunda tiyo sübstitüe, amino sübstitüe ve oksi sübstitüe kinon türevleri sentezlenmiştir. (1) bileşiğinin allilamin ile kloroform içerisinde 40-50 0C sıcaklığındaki reaksiyonundan 2-allilamin-3-kloronaftalen-1,4-dion (2) bileşiği elde edildi. (2) bileşiğinden başlayarak yeni S- ve N-sübstitüe naftakinon türevleri sentezlendi. (2) bileşiğinin nükleofil olarak kullandığımız 2,2,2-trifloroetantiyol, bütil-3-merkaptopropanoat, metiltiyoglikolat, 1-(2-aminoetil)piperazin, 2-aminotiyofenol, etil-4-aminobenzoat ve p-aminobenzensülfonamid ile reaksiyonlarından sırasıyla yeni 2-(allilamino)-3-(2,2,2-trifloroetiltiyo)naftalen-1,4-dion (3), yeni bütil 3-(2-allilamino)-1,4-dihidro-1,4-dioksonaftalen-3-il)tio)propanoat (4), yeni metil-2-((3-(allilamino)-1,4-diokso-1,4-dihidronaftalen-2-il)tio)asetat (5), yeni 2-(allilamino)-3-(4-(2-aminoetil)piperazin-1-il)naftalen-1,4-dion (6), yeni 2-(allilamino)-3-((2-aminofenil)tiyo)naftalen-1,4-dione (7), yeni etil-4-((3-(allilamino)-1,4-diokso-1,4-dihidronaftalen-2-il)amino)benzoat (8) ve yeni 4-((3-(allilamino)-1,4-diokso-1,4-dihidronaftalen-2-il)amino)benzensülfonamid (9) bileşikleri sentezlenmiştir. (1) bileşiğinin 3,3'-diaminodifenilsülfon ile kloroform içerisinde 40-50 0C sıcaklığındaki reaksiyonundan yeni 2-((3-((3-aminofenil)sülfonil)fenil)amino)-3-kloronaftalen-1,4-dion (12) bileşiği elde edildi. Çalışmamızın bir diğer bölümünde 1,8-dikloroantrakinon (13) bileşiğinin çeşitli nükleofiller ile reaksiyonları yapılmıştır. (13) bileşiği ile p-aminobenzensülfonamidin etilen glikol içerisinde potasyum hidroksit varlığında 120-130 0C sıcaklığındaki reaksiyonundan yeni 4-((8-kloro-9,10-diokso-9,10-dihidroantrasen-1-il)amino)benzensülfonamid (14) ve 4,4'-((9,10-diokso-9,10-dihidroantrasen-1,8-diyl)bis(azanediyl))dibenzensülfonamid (15) bileşikleri elde edildi. Aynı sentez metodu ile (13) bileşiği ile 3,3'-diaminodifenilsülfon reaksiyonundan yeni 1-((3-((3-aminofenil)sülfonil)¬fenil)¬amino)¬-8-kloroantrasen-9,10-dion (16) ve yeni 1,8-bis((3-((3-aminofenil)sülfonil)¬fenil)amino)antrasen-9,10-dion (17) bileşikleri elde edildi. (13) bileşiği ile allilaminin etilen glikol içerisinde potasyum hidroksit varlığında 120-130 0C sıcaklığındaki reaksiyonundan yeni 1-(allilamino)-8-kloroantrasen-9,10-dion (18) ve 1,8-bis(allilamino)antrasen-9,10-dion (19) bileşikleri elde edildi. Çalışmamıza (20) bileşiğinin çeşitli nükleofiller ile reaksiyonları ile devam edilmiştir. (20) bileşiğinin 3,3'-diaminodifenilsülfon ile etilen glikol içerisinde 120-130 0C sıcaklığındaki reaksiyonundan yeni 1-((3-((3-aminofenil)sülfonil)fenil)amino)-5-kloroantrasen-9,10-dion (21) ve yeni 1,5-bis((3-((3-aminofenil)sülfonil)fenil)amino)antrasen-9,10-dion (22) bileşikleri elde edildi. (20) bileşiğinin etilen glikol içerisinde potasyum hidroksit varlığında 120-130 0C sıcaklığında p-aminobenzensülfonamid, 2-(etilmerkapto)etanol ve allilamin ile reaksiyonlarından sırasıyla yeni 4-((5-kloro-9,10-diokso-9,10-dihidroantrasen-1-il)amino)benzensülfonamid (23) yeni 1-kloro-5-(2-(etiltio)etoksi)antrasen-9,10-dion (24) ve yeni 1-(allilamino)-5-kloroantrasen-9,10-dion (25) ve 1,5-bis(allilamino)antrasen-9,10-dion (26) bileşikleri sentezlendi. Çalışmamızda tek kap içinde yapılan iki ardışık reaksiyon sentezi de yapılmıştır. Buna göre 1,5-dikloroantrakinon (20) bileşiğinin allilamin ve metilamin ile etilen glikol içerisinde potasyum hidroksit varlığında 120-130 0C sıcaklığındaki reaksiyonundan 1,5-bis(metilamino)antrasen-9,10-dion (27) ve 1-(allilamino)-5(metilamino)antrasen-9,10-dion (28) bileşikleri elde edildi. Çalışmanın bir diğer kısmında başlangıç maddesi olarak kullanılmak üzere ftalik anhidrit ile etilendiamin bileşiklerinin asetik asit içinde 100 0C'deki reaksiyonu yapılmıştır. Reaksiyon sonucunda 2-(2-aminoetil)izoindolin-1,3-dion (10) bileşiği elde edildi. (10) bileşiği ve (1) bileşiklerinin kloroform içerisinde 40-50 0C sıcaklığındaki reaksiyonundan 2-kloro-3-((2-(1-oksoizoindolin-2-il)etil)amino)naftalen-1,4-dion (11) bileşiği sentezlendi. Çalışmamızın son aşamasında (20) ve türevlerinden (23), (21), (24), (25) ve (27) bileşikleri için CERAC yöntemine göre antioksidan kapasite çalışması yapılmıştır. Sentezlenen bütün bileşikler, güncel kimyanın çeşitli alanlarında uygulama potansiyeli yüksek bileşiklerdir. Bu sebeple sentezlenen ve yapısı aydınlatılan bu bileşiklerin kimya literatürüne önemli bir katkısı olacaktır.
Özet (Çeviri)
In this thesis study, 2,3-dichloro-1,4-naphthaquinone (1), 1,8-dichloroanthraquinone (13) and 1,5-dichloroanthraquinone (20) compounds were used as starting material. The reactions of compounds 1, 13 and 20 with various nitrogen, sulfur and oxygen containing nucleophiles were performed. As a result of nucleophilic substitution reactions, thio substituted, amino substituted and oxy substituted quinone derivatives were synthesized. The compound 2-allylamine-3-chloronaphthalene-1,4-dione (2) was formed from the reaction of (1) with allylamine in chloroform at a temperature of 40-50 0C. New S- and N-substituted naphthoquinone derivatives were synthesized from the (2) compound. From the reactions of compound (2) with 2,2,2-trifluoroethanethiol, butyl-3-mercaptopropanoate, methylthioglycolate, 1-(2-aminoethyl)piperazine, 2-aminothiophenol, ethyl-4-aminobenzoate and p-aminobenzenesulfonamide, which we used as nucleophiles, new 2-(allyl amino)-3-(2,2,2-trifluoroethylthio)naphthalene-1,4-dione (3), new butyl 3-(2-allylamino)-1,4-dihydro-1,4-dioxonaphthalene-3-yl)thio)propanoate (4), new methyl-2-((3-(allylamino)-1,4-dioxo-1,4-dihydronaphthalen-2-yl)thio)acetate (5), new 2- (allylamino)-3-(4-(2-aminoethyl)piperazin-1-yl)naphthalene-1,4-dione (6), 2-(allylamino)-3-((2-aminophenyl)thio)naphthalene-1,4-dione (7), new ethyl-4-((3-(allylamino)-1,4-dioxo-1,4-dihydronaphthalene- 2-yl)amino)benzoate (8), new 4-((3-(allylamino)-1,4-dioxo-1,4-dihydronaphthalen-2-yl)amino)benzenesulfonamide (9) compounds were synthesized. New (12) was obtained from the reaction of (1) with 3,3'-diaminodiphenylsulfone in chloroform at a temperature of 40-50 0C. In another part of our study, reactions of (13) with various nucleophiles were performed. New 4-((8-chloro-9,10-dioxo-9,10-dihydroanthracen-1-yl) amino)benzenesulfonamide (14) and a new 4,4'-((9,10-dioxo-9,10-dihydroanthracene-1,8-diyl)bis(azanediyl))dibenzenesulfonamide (15) were obtained from the reaction of (13) and p-aminobenzenesulfonamide in ethylene glycol in the presence of potassium hydroxide at 120-1300C. With the same synthesis method, new 1-((3-((3-Aminophenyl)sulfonyl)phenyl)amino)-8-chloroanthracene-9,10-dione (16) and new 1,8-bis((3-((3-aminophenyl)sulfonyl)phenyl)amino)anthracene-9,10-dione (17) compounds were obtained from the reaction of (13) with 3,3'-diaminodiphenylsulfone. Anew 1-(allylamino)-8-chloroanthracene-9,10-dione (18) and 1,8-bis(allylamino)anthracene-9,10-dione (19) compounds were obtained from the reaction of (13) and allylamine in ethylene glycol at 120-130 0C. Our study was continued with the reactions of (20) compound with various nucleophiles. A new 1-((3-((3-aminophenyl)sulfonyl)phenyl)amino)-5- chloroanthracene-9,10-dione (21) and new 1,5-bis((3-((3-aminophenyl)sulfonyl)phenyl)amino)anthracene-9,10-dione (22) compounds were obtained from the reaction of (20) with 3,3'-diaminodiphenylsulfone in ethylene glycol at 120-1300C. A new 4-((5-chloro-9,10-dioxo-9,10-dihydroanthracen-1-yl)amino)benzenesulfonamide(23), new 1-chloro-5-(2-(ethylthio)ethoxy)anthracene-9,10-dione (24) and new 1-(allylamino)- 5-chloroanthracene-9,10-dione (25) and 1,5-bis(allylamino)anthracene-9,10-dione (26) compounds were synthesized from the reaction of (20) with p-aminobenzenesulfonamide, 2-(ethylmercapto)ethanol and allylamine in the presence of potassium hydroxide in ethylene glycol at 120-130 0C respectively. In our study, one-pot synthesis was also performed. According to this reaction, 1,5-bis(methylamino)anthracene-9,10-dione (27) and 1-(allylamino)-5(methylamino)anthracene-9,10-dione (28) compounds were synthesised from the reaction of (20) with allyl and methylamine in ethylene glycol in the presence of KOH at a temperature of 120-130 0C. In another part of the study, the reaction of phthalic anhydride and ethylenediamine compounds in acetic acid at 100 0C was carried out. As a result of the reaction, the compound 2-(2-aminoethyl)isoindoline-1,3-dione (10) was obtained. The compound 2-chloro-3-((2-(1-oxoisoindolin-2-yl)ethyl)amino)naphthalene-1,4-dione (11) was synthesized from the reaction of (10) and (1) in chloroform at 40-50 0C. In the last part of our study, antioxidant capacity studies were performed for (20) and its derivatives 23, 21, 24, 25, 27 compounds according to the CERAC method. All synthesized compounds have very good application potential in various fields of current chemistry. For this reason, these compounds, which have been synthesized and characterized, will make an important contribution to the chemistry literature.
Benzer Tezler
- Sodyum ditiyonit - iyonik likit kombinasyonuna dayanan çok amaçlı, çevre dostu nitro ve karbonil gruplarının indirgenme reaksiyonları
A new, multifunctional and environmentally friendly approach to reduction of nitro and carbonyl groups via sodium dithionite, ionic liquid combination
HÜSEYİN CEM KILIÇLAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Kimyaİstanbul Teknik ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OKAN SİRKECİOĞLU
- LED and visible light-induced metal free ATRP using reducible dyes in the presence of amines
İndirgenebilir boyar madde/amin sistemi ile LED ve görünür bölge ışığıyla başlatılmış metal içeriksiz ATRP
CEREN KÜTAHYA
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Kimyaİstanbul Teknik ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUSUF YAĞCI
- Visible light-induced atom transfer radical polymerization
Görünür bölge atom transfer radikal polimerizasyonu
MUSTAFA ÇİFTÇİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
Kimyaİstanbul Teknik ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUSUF YAĞCI
- Bor içeren donör-akseptör (D-A) organik materyallerin sentezi ve özelliklerinin incelenmesi
Syntheses of boron containing donor-acceptor (D-A) organic materials and investigation of their properties
ONUR ŞAHİN
- Halojenli sumanen ve trigermasumanen bileşiklerinin çeşitli hesapsal yöntemlerle teorik incelenmesi
The theoretical investigation of halogenated sumanenes and trigermasumanene compounds by various computational methods
DUYGU EMİR