Geri Dön

İslam hukukuna göre yapay zekânın hukuki mahiyeti

The legal nature of artifical intelligence in terms of Islamic law

  1. Tez No: 709718
  2. Yazar: İBRAHİM GEZER
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ABDULLAH ACAR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Hukuk, Religion, Law
  6. Anahtar Kelimeler: İslam Hukuku, Yapay Zekâ, Ehliyet, Sorumluluk, Zarar, Islamic Law, Artificial Intelligence, Driving License, Liability, Damage
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İslam Hukuku Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 181

Özet

Bilişim bilimlerinin bir alt kategorisi olarak“yapay zekâ”ile çalışan sistemeler uzun zamandır kendi alanı dışında farklı alanlara da etki etmektedir. Bu alanlardan bir tanesi de İslam Hukuku bilim dalıdır. Bu çalışmamızda, yapay zekânın bilimsel mahiyetini, hangi bakış açısıyla değerlendirilmesi gerektiğini, pozitif hukukun konuyla ilgili kısa çözüm önerilerini ve İslam Hukuku bilim dalının konu ile ilgili ne gibi tekliflerde bulunabileceği ele alınmıştır. Giriş kısmında konunun önemine, etki alanına ve fıkhi açıdan neden ele alınması gerektiğine değinilmiştir. Birinci bölümde yapay zekânın anlaşılması için, detaylı bir şekilde ne ile karşı karşıya olduğumuz, yapay zekâ ile ilgili temel kavramlar ve yapay zekânın nasıl çalıştığı ele alınmıştır. İkinci bölümde, konunun hukuk bilimi tarafından nasıl ele alındığına örneklik teşkil etmesi için pozitif hukukta bu konunun nasıl ele alındığı gösterilmiştir. Bu bölümde yapay zekânın nasıl değerlendirildiği, hangi kanuni düzenlemeler altında ele alındığı, nesne olarak kendisine nasıl bakıldığı ve mahiyet itibariyle hangi başlık altında tartışıldığı tartışılmıştır. Çalışmamızın son bölümünde ise, yapay zekâ meselesinin İslam Hukuk Usulü ve İslam Hukuku açısından nasıl değerlendirilebileceği ele alınmıştır. Bu bölümde öncelikle konu için üst düzey öneme sahip olan ruh, bilinç ve akıl konuları, bilimsel tartışmaların ışığında açıklanmaya çalışılmıştır. Daha sonra hukuki ehliyet için temel rol oynayan akıl hakkında İslam Hukuk Usulü üzerinden bazı değerlendirmeler yapılmıştır. Metodolojik temeller atıldıktan sonra, yapay zekânın İslam Hukuku bakımından hangi başlık altında ele alınabileceğine değinilmiş ve yapay zekâdan doğacak zararların kimler tarafından giderilmesi gerektiği tartışılmıştır. Son olarak ise yapay zekânın ahlaki boyutuna değinilmiştir.

Özet (Çeviri)

Artificial Intelligence, as a sub-category of information sciences, has had an impact on different fields outside of its field for a long time, and one of these fields is the science of Islamic Law. In our thesis, we discussed the scientific character of Artificial Intelligence, from which point of view it should be evaluated, short solution proposals of positive law and what kind of proposals Islamic Law can make on the subject. Our study consists of an introduction and three parts. In the introduction part, the importance of the subject, its scope and why it should be discussed in terms of fiqh are mentioned. In the first chapter, in order to understand Artificial Intelligence, what we are faced with in detail, the basic concepts of Artificial Intelligence and how Artificial Intelligence works are discussed. In the Second Chapter, it is shown how this issue is handled in positive law to serve as an example of how the issue is handled by legal science. In this section, it has been discussed how Artificial Intelligence is evaluated, under which legal regulations it is handled, how it is viewed as an object and under which title it is discussed in terms of nature. In the last part of our study, how the issue of Artificial Intelligence can be evaluated in terms of Islamic Law and Islamic Law is discussed.

Benzer Tezler

  1. Hukukî işlem ehliyeti açısından İslam borçlar hukukunda yapay zekâ

    Artificial intelligence in Islamic law of obligations in terms of contractual capacity

    YAHYA GÜDENDEDE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Dinİstanbul 29 Mayıs Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ BARDAKOĞLU

  2. Türk hukukunda makine öğrenmesine dayalı yapay zekada verinin hukuka uygun şekilde kullanılması

    Lawful use of data in machine learning-based artificial intelligence under the Turkish law

    OSMAN GAZİ GÜÇLÜTÜRK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FÜLÜRYA YUSUFOĞLU BİLGİN

  3. Directors' duty of care in corporate governance: Legal, technological, and sustainability perspectives

    Kurumsal yönetimde yöneticilerin özen yükümlülüğünün hukuk, teknoloji ve sürdürülebilirlik perspektifinden değerlendirilmesi

    BARAN CAN KAYA

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Hukukİstanbul Medeniyet Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MELTEM KARATEPE KAYA

  4. Cenine yönelik tıbbî müdahalelerin İslam Hukuku açısından değerlendirilmesi

    The evaluation of medical interventions for fetus in terms of Islamic Law

    NAİL ÇAM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    DinDokuz Eylül Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜSEYİN ESEN

  5. İslam Hukukunda çevre

    Başlık çevirisi yok

    MECİT KARAASLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    DinSakarya Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. OSMAN ŞEKERCİ