Biyoloji öğretmen adaylarının biyoçeşitliliğin kültürel değerlerine ilişkin görüşleri
Views of biology teacher candidates on the cultural values of biodiversity
- Tez No: 710993
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ GÜL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyoloji, Eğitim ve Öğretim, Biology, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Biyoloji Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 97
Özet
Toplumların hayatında önemli bir yere sahip olan sözlü anlatım türlerinden mit, destan ve efsanelerin kültürler arası etkileşimde ve üretildiği bölgenin geçmişine ait bilgileri gelecek nesillere aktarmasının önemi bilinmektedir. Mitoloji ve biyoloji arasındaki anlamlı ilişkinin varlığı yaşamın doğasını anlama, algılama ve anlamlandırma çabalarına önemli katkı sağlamaktadır. Bu çalışmada biyoloji öğretmen adaylarının bazı tarihsel metinlere, mitlere ve efsanelere göre biyoçeşitliliğin kültürel değerlerine ilişkin görüşleri açısından değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması yöntemi kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından oluşturulan“Biyoçeşitliliğin Kültürel Değerlerine İlişkin Değerlendirme Formu”ve“Yarı yapılandırılmış görüşme formu”kullanılmıştır. Çalışma, 2020-2021 eğitim-öğretim yılında Ankara'da bulunan bir üniversitenin eğitim fakültesinin 1., 2., 3. ve 4. sınıfında öğrenim görmekte olan 46 biyoloji öğretmen adayı ile yürütülmüştür. Tarihsel metinlerde, mitlerde ve efsanelerde biyoçeşitliliğin kültürel değerlerine ilişkin biyoloji öğretmeni adaylarının görüşleri alınmış ve değerlendirilmiştir. Bu çalışmada kullanılan mitlerden öğretmen adayları tarafından en çok bilinenin“Şanlıurfa Balıklı Göl”(%54,34), en az bilinenin ise“Cibilli Dede Türbesi”(%4,35) olduğu görülmüştür. Katılımcılar, kutsal özellik yüklenen canlıların korunduğuna dair çıkarımlarda bulunmuşlardır. Öğretmen adayları, içerisinde canlılık unsurları bulunduran efsane, mit, destan gibi anlatıların biyoçeşitliliğin korunmasında etkili olabileceği ve farkındalık oluşturarak bireylerde koruma içgüdüsü oluşturacağına ilişkin değerlendirmeler yapmışlardır. Farklı bölgelerde ve kültürlerde kullanılan bazı anlatıların canlı türlerinin korunabilmesinde önemli katkılar sağladığı ifade edilmiştir. Katılımcılar, anlatılarda ön plana çıkan ve halk tarafından sevilen ve saygı duyulan kişilerin canlılara karşı davranışlarının toplum tarafından örnek alınacağı ve bunun canlıların korunması konusunda etkili olabileceğini belirtilmişlerdir. Halk tarafından canlılara yüklenen değerlerin ve anlamların da o canlıların korunması konusunda etkili olabileceği ve nesilden nesle aktarılarak devamlılığının sağlanmış olabileceği sonucuna ulaşılmıştır. İçinde canlılara yönelik bir anlatım mevcut olan bu tarz anlatılar sayesinde toplumda çevre ve doğaya karşı bir koruma içgüdüsü oluşabileceği sonucu elde edilmiştir. Ayrıca bu anlatıların da etkisiyle toplumun bilinçli ya da bilinçsiz bir şekilde biyoçeşitliliğe karşı farkındalıklarında bir artış meydana gelebileceği anlaşılmıştır. Bu çalışmadan elde edilen sonuçlar göz önüne alınarak, öğretmenler tarafından içinde canlıların bulunduğu mitolojik anlatıların biyoloji bilgileri dâhilinde ders işleme süreçlerinde tercih edilmesinin, MEB kitaplarında bu tarz anlatıların yer almasının önemi ve gerekliliği önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
It is known that myths, epics and legends, which have an important place in the lives of societies, are important in intercultural interaction and in transmitting the information about the past of the region where they were produced to future generations. The existence of a meaningful relationship between mythology and biology makes a significant contribution to the efforts to understand, perceive and make sense of the nature of life. In this study, it is aimed to evaluate pre-service biology teachers in terms of their views on the cultural values of biodiversity according to some historical texts, myths and legends. The case study method, one of the qualitative research approaches, was used in the study.“Assessment Form on Cultural Values of Biodiversity”and“Semi-structured interview form”created by the researcher were used as data collection tools. The study was conducted with 46 biology teacher candidates studying in the 1st, 2nd, 3rd and 4th grades of the education faculty of a university in Ankara in the 2020-2021 academic year. Among the myths used in this study, it was seen that the most known one by the teacher candidates was“Şanlıurfa Balıklı Göl”(54.34%), and the least known one was the“Cibilli Dede Türbesi”(4.35%). The participants made inferences that the living things that are loaded with sacred characteristics are protected. Preservice teachers made evaluations that narratives such as legends, myths and epics, which contain vitality elements, can be effective in the protection of biodiversity and that they will create a protection instinct in individuals by creating awareness. It has been stated that some narratives used in different regions and cultures make important contributions to the preservation of living species. The participants stated that the behavior of the people who are prominent in the narratives and who are loved and respected by the public, towards living things will be taken as an example by the society and this can be effective in the protection of living things. It has been concluded that the values and meanings attributed to living things by the public can also be effective in the protection of those living things and their continuity can be ensured by transferring them from generation to generation. Thanks to such narratives, in which there is a narrative about living things, it has been concluded that a protection instinct can be formed in the society against the environment and nature. In addition, it has been understood that with the effect of these narratives, an increase in the awareness of the society towards biodiversity, consciously or unconsciously, may occur. Considering the results obtained from this study, it is suggested that it is important and necessary for teachers to prefer mythological narratives containing living things in teaching processes within the context of biology knowledge, and to include such narratives in Ministry of Education books.
Benzer Tezler
- Biyoloji öğretmen adaylarının canlı çeşitliliği ve orijini hakkındaki görüşlerinin saptanması
Determining the opinions of biology teacher candidates on live diversity and origin
TÜRKAN DOĞANAY ZORBA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYDAR ÖZTAŞ
- Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının biyolojik çeşitliliğe ilişkin görüşleri
Pre-service science teachers' views about biodiversity
MEHMET KARABAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Eğitim ve ÖğretimMehmet Akif Ersoy Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HASAN GENÇ
- Fen bilgisi öğretmen adaylarının biyolojik çeşitlilik konusundaki farkındalık ve davranış düzeylerinin belirlenmesi
Determination of awareness and behavior levels of biological diversity of science teacher candidates
ZEYNEP ÖZYURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimFırat ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMAİL TÜRKOĞLU
- Biyoloji öğretmen adaylarının lisansüstü eğitime yönelik görüşlerinin incelenmesi
Examination of opinion of biology teacher candidates towards graduate education
ÇİĞDEM KABASAKAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
BiyolojiGazi ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA YEL
- Biyoloji öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik etik yaklaşımlarının ve çevre bilinci ile ilgili düşüncelerinin belirlenmesi
Determination of ethical approaches of biology teacher candidates towards environmental problems and their thoughts about environmental awareness
İZEL ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
BiyolojiGazi ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET YILMAZ