Türk sinemasında kadın: Kadın yönetmenlerin gözünde kadının konumlandırılışı
Түрк киносунда аял: аял режиссерлөрдун көзүменен аялдардын позициясы
- Tez No: 711422
- Danışmanlar: DOÇ. DR. UĞUR ÜNAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sahne ve Görüntü Sanatları, Sosyoloji, İletişim Bilimleri, Performing and Visual Arts, Sociology, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 220
Özet
Sinema bir sanat formu olarak çok yakından ilişkili gerçeklik, kitlesel ruh ve doğrudan insanlar arasında bir dil, ortak kültür ve ilgili zihniyettir. Sinema 19.Yüzyılda icat edilmiş, 20.Yüzyılda son derece popüler hale gelmiş, sanatsal ve ekonomiksel kimliğini kazanıp eğlence aracı olmuştur. Sinema keşfinden sonra perdenin arkasındaki görüntünün egemenliği erkek üzerine kurulmuştur. Dünya sinemasının gerçeği Türk sinemasına yansımış, Türk sineması ataerkil sistem üzerine inşa edilmiştir. Erkek yönetmenlerin hakim geldiği Türk sinemasında toplum tarafından irdelenen erkek imgeleri beyaz perdeye yansıtılmıştır. Bu doğrultuda, Türk sinemasında kadın yönetmenlerin kadına olan bakış açısı önem taşımaktadır. Buna karşılık kadın yönetmenlerin 1990'lı yıllardan sonra Bağımsız sinema akımını öngörmesiyle beraber toplum tarafından irdelenen erkek imgelerine olan bakış açıları değişmiş, 2000'li yıllardan sonra sinemaya hakim gelen erkek yapısı yapıbozuma uğratılmıştır. 2000 yılı ve sonrası dönemde, kadın yönetmen sayısında artış yaşanmış ve geleneksel anlatıdan uzak duran kadın yönetmenler, sinemadaki erkek egemen yapılanmaya karşı gelmişlerdir. Kadın yönetmenlerin gözünde kadın, feminist ideolojiyi yansıtmıştır. Kadın sorunlarına yoğunlaşan kadın yönetmenler, kadını sınıfsal, farklı meslek gruplarında ve gündelik hayatlarını temsil etmiştir. Kadınların gündelik sorunları ön plana konulmuştur. Sinema toplumdur ve bu toplumun bir üyesi de kadındır. Kadının konumunu anlamak adına kadın yönetmenlerin bakış açısı önem arz etmektedir. Erkek yönetmenlerin kadına olan bakış açısı farklı olduğundan kadını ancak bir kadın anlayabilir sözüyle kadının sinemadaki temsili kadının gözünden değerlendirilebilir. Bu çalışmada, Türk sinemasında erkek yönetmenlerin kadını güçsüz ve pasif olarak değerlendirmesi üzerine 2000 yılı sonrası dönemde kadın yönetmenler tarafından kadının nasıl değerlendirildiğini araştırmak araştırmanın amacını oluşturmuştur. Çalışmanın yöntem kısmında, Türk sinemasındaki kadın yönetmenlerden beş tanesi seçilerek, her yönetmenin birer filmi sosyolojik film eleştirisi temel alınarak incelenmiştir. Araştırma sosyolojik film eleştirisi temel alınarak oluşturulan analiz sorularına bağlı olarak yapılmıştır. Analiz sorularını, filmde kadın karakterlerin sosyal yapısı, filmde kadınların fiziksel analizleri ve filmdeki kadın karakterlerin erkek karakterlerle ilişkileri oluştururken, çalışmanın evreni Türk sinemasında kadın yönetmenlerin filmlerinde kadın karakterlerinin sunumları olmuştur. Fakat zaman, maliyet ve ulaşılabilirlik bakımından bütün kadın yönetmenlerin bütün filmlerinin incelenmesi mümkün değildir. Bu yüzden araştırmada örneklem olarak beş kadın yönetmenin beş filmi alınmıştır. Bu beş film, toplumsal olarak kadın konusunu işlediği için seçilmiştir. 2000 yılı sonrası dönemde kadın yönetmenlerin kadını nasıl konumlandırdığı incelenen çalışmada, sosyolojik film eleştirisi yapılarak, Başka Dilde Aşk(2009), Çınar Ağacı(2011), Fakat Müzeyyen Bu Derin Bir Tutku(2014), Ana Yurdu(2016) ve İşe Yarar Bir Şey(2017) adlı filmlerde, kadın yönetmenlerin kadını nasıl konumlandırdığı ortaya konulmuştur.
Özet (Çeviri)
Cinema as an art form is a very closely related reality, a mass spirit and a language directly between people, a common culture and the dec mentality. Cinema 19.Invented in the XVIII century, the 20th.It has become extremely popular in the XVII century, has acquired its artistic and economic identity and has become a means of entertainment. After the discovery of cinema, the dominance of the image behind the curtain was established on the male. The reality of world cinema is reflected in Turkish cinema, Turkish cinema is built on a patriarchal system. In Turkish cinema, where male directors dominate, male images examined by society are reflected on the white screen. In this direction, the point of view of women directors towards women is important in Turkish cinema. In contrast, with the fact that female directors predicted the Independent cinema movement after the 1990s, their perspectives on male images examined by society have changed, and the male structure that dominated cinema after the 2000s has been deconstructed. in the year 2000 and after, there was an increase in the number of female directors, and female directors who stayed away from the traditional narrative opposed the male- dominated structure in cinema. In the eyes of women directors, women have reflected feminist ideology. Focusing on women's issues, female directors have represented women in class, in different professional groups and in their daily lives. Women's everyday problems are put at the forefront. Cinema is a society, and a member of this society is also a woman. In order to understand the position of women, the point of view of women directors is important. Since the point of view of male directors towards women is different, only a woman can understand a woman, according to her, a woman's representation in cinema can be evaluated through a woman's eyes. In this study, the aim of the research is to investigate how women are evaluated by female directors in the period after 2000 after male directors evaluate women as powerless and passive in Turkish cinema. In the methodical part of the study, five female directors in Turkish cinema were selected and one film of each director was examined based on sociological film criticism. The research was carried out depending on the analysis questions created on the basis of sociological film criticism. The social structure of female characters in the film, the physical analysis of women in the film and the relationships of female characters in the film with male characters formed the analysis questions, while the universe of the study was the presentations of female characters in the films of female directors in Turkish cinema. But it is impossible to study all the films of all women directors in terms of time, cost and accessibility. Therefore, five films of five female directors were taken as samples in the study. These five films were chosen because they deal with the issue of women socially. İn the study that examined how women directors positioned women in the post-2000 period, sociological film criticism was made and it was revealed how women directors positioned women in films called Love in Another Language“Başka Dilde Aşk”(2009),“Çınar Ağacı”(2011),“Fakat Müzeyyen Bu Derin Bir Tutku”(2014),“Ana Yurdu”(2016) and“İşe Yarar Bir Şey”(2017)
Benzer Tezler
- Sinemada dişil dilin imkânı: Yakın dönem Türk sinemasında kadın yönetmenlerin filmlerine sosyolojik bir bakış
Cinematic possibility of feminine language: A sociological approach to the films of women directors in the last decade of Turkish cinema
BERİL UĞUZ
Doktora
Türkçe
2022
Sahne ve Görüntü SanatlarıAnkara ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EROL DEMİR
- Türk sinemasında kadın yönetmenlerin perspektifinden toplumsal cinsiyet
Gender in Turkish cinema from the perspective of women directors
ŞERİFE MAHİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Güzel SanatlarNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiGörsel İletişim Tasarımı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELÇUK ULUTAŞ
- 1980 sonrasında Türk sinemasında kadın yönetmenlerin bakış açısından kadın
Women in Turkish cinema after 1980 from the point of view of Turkish women directors
GÜL YAŞARTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Sahne ve Görüntü SanatlarıDokuz Eylül ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OĞUZ MAKAL
- 2000 sonrası Türk sinemasında kadın yönetmenlerin filmlerinde kadın temsillerine feminist bakış: Yeşim Ustaoğlu ve Çiğdem Vitrinel sinemasından örnek incelemeler
A feminist view of women's representations of female directors in Turkish cinema after 2000: Case study of Yesim Ustaoglu and Cigdem Vitrinel
ELİF BAYDAR ŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Radyo-TelevizyonAnadolu ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CANAN ULUYAĞCI
- Türk sinemasında kadın yönetmenlerin ana akım dışı filmlerinde kadının mekanda temsili: Özne(s)neleştirilmiş kadınların feminist film kuramı çerçevesinde çözümlenmesi (2000-2012)
Başlık çevirisi yok
BERCESTE GÜLÇİN ÖZDEMİR
Doktora
Türkçe
2016
Sahne ve Görüntü Sanatlarıİstanbul ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT İRİ