İstanbul Belediye Başkanlığı seçimleri (1963-1977)
İstanbul Municipial elections (1963-1977)
- Tez No: 713539
- Danışmanlar: PROF. DR. VAHDETTİN ENGİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Siyasal Bilimler, Tarih, Political Science, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 327
Özet
İstanbul'da belediye teşkilatı ilk olarak 1855 yılında Şehremaneti adıyla kuruldu. Şehremanetinin başında bulunan kişiye ise şehremini adı veriliyordu. Şehremini padişah tarafından belirleniyordu. Cumhuriyet döneminde de bu uygulama devam ettirildi. 1930 yılında çıkarılan Belediye Yasası ile belediye başkanının belediye meclisi üyelerinden seçilmesi hüküm altına alınsa da İstanbul Belediyesi'nin bu uygulamadan muaf olduğuna ilişkin madde sebebiyle, İstanbul Valisi aynı zamanda belediye başkanı olarak görev yapmaya başladı. 1963 yılında ilk defa belediye başkanlarının halkın doğrudan oylarıyla seçileceği bir seçim yapıldı. İstanbul Belediyesi için yapılan seçimi AP adayı Nuri Eroğan kazandı. CHP adayı Haşim İşcan ikinci oldu. Eroğan'ın devlet memuru olduğu ve kanunda belirtilen süre içinde istifa etmediği anlaşılınca adaylığının iptaline karar verildi. Bu durumda CHP adayı Haşim İşcan belediye başkanlığı seçimini kazanmış sayıldı. Karar tartışmalara sebep oldu. Milletin iradesinin hiçe sayıldığı savunuldu. Haşim İşcan ise belediye meclisinde AP'li çoğunlukla çalışmak zorunda kaldı. 1968 yılında yapılan seçimden önce Haşim İşcan vefat ettiğinden, CHP'nin adayı Orhan Eyüboğlu oldu. AP, adaylarını önseçimle belirledi. En büyük rakibi Faruk Ilgaz önünde önseçimi kazanan Fahri Atabey, belediye başkanlığı seçimini de kazandı. Seçimin ardından CHP yeniden itirazda bulundu. AP'nin sunduğu İl Genel Meclisi ve Belediye Meclisi aday listelerinin yetkisiz kurullar tarafından belirlendiği iddiasını inceleyen seçim kurulu, AP'nin kazandığı üyeliklerin iptaline karar verdi. Böylece İl Genel Meclisi ve Belediye Meclisi'nde çoğunluk muhalefete geçmiş oldu. Bülent Ecevit'in genel başkan olmasıyla oylarında ülke çapında bir artış olan CHP, 1973 yılındaki seçimlerde Ahmet İsvan'ı aday gösterdi. AP, geçen seçim döneminde olduğu gibi adayını önseçimle belirledi. Mevcut Başkan Atabey yeniden AP adayı oldu. Geçen seçimlerin aksine bu kez seçimleri büyük bir farkla CHP'li Ahmet İsvan kazandı. Böylece ilk defa seçilmiş başkan kendi partisinin çoğunlukta olduğu belediye meclisi ile çalışma şansına kavuşmuş oldu. Bülent Ecevit ve İstanbul İl Örgütü ile ters düşen Ahmet İsvan, önseçimde Aytekin Kotil'e yenildi. İsvan seçimde hile yapıldığını iddia etti. İtirazlara rağmen, Aytekin Kotil CHP'nin belediye başkan adayı oldu. Seçilme şansı oldukça az olan AP'nin adayı ise Aziz Gümüş'tü. Kotil, İsvan kadar oy alamasa da ezici bir sonuçla birinci oldu. 12 Eylül Darbesi'ne kadar görevini sürdürdü. Darbe ile birlikte görevden alındı.
Özet (Çeviri)
The municipal organization in Istanbul was first established in 1855 under the name of Şehremaneti. The person who was at the head of the Şehremanet was called the Şehremini. Şehremini was appointed by the sultan. This practice was continued in the Republican period as well. Although the Municipality Law enacted in 1930 stipulated that the mayor be elected from among the members of the municipal council, the Governor of Istanbul also started to serve as the mayor due to the article stating that the Istanbul Municipality was exempt from this practice. In 1963, an election was held for the first time in which mayors would be elected by direct popular vote. AP candidate Nuri Eroğan won the election for Istanbul Municipality. CHP candidate Haşim İşcan came in second. When it was understood that Eroğan was a civil servant and did not resign within the period specified in the law, it was decided to cancel his candidacy. In this case, CHP candidate Haşim İşcan was deemed to have won the mayoral election. The decision caused controversy. It was argued that the will of the people was disregarded. Haşim İşcan, on the other hand, had to work in the municipal council with the majority of the EP. Since Haşim İşcan passed away before the 1968 election, Orhan Eyüboğlu became the candidate of the CHP. The AP selected its candidates through primary elections. Fahri Atabey, who won the election in front of his biggest rival Faruk Ilgaz, also won the mayoral election. After the election, the CHP appealed again. Examining the allegation that the Provincial Assembly and Municipal Assembly candidate lists presented by the AP were determined by unauthorized committees, the election board decided to cancel the memberships won by the EP. Thus, the majority in the Provincial Assembly and the Municipal Assembly passed to the opposition. CHP, which had a nationwide increase in its votes after Bülent Ecevit became chairman, nominated Ahmet İsvan in the 1973 elections. As in the previous election period, the AP determined its candidate through primary elections. The current mayor Atabey became an AP candidate again. Unlike the previous elections, this time CHP's Ahmet İsvan won the elections by a large margin. Thus, for the first time, the elected mayor had the chance to work with the city council, where his own party is in the majority. Ahmet İsvan, who clashed with Bülent Ecevit and the Istanbul Provincial Organization, lost to Aytekin Kotil in the primary elections. İsvan claimed that the election was fraudulent. Despite objections, Aytekin Kotil became the CHP's mayoral candidate. The candidate of the AP, which had a very low chance of being elected, was Aziz Gümüş. Although Kotil did not get as many votes as İsvan, he came first with an overwhelming result. He continued his duty until the September 12 Coup. He was dismissed after the coup.
Benzer Tezler
- Siyasal iletişimde Twitter kullanımı: 23 Haziran 2019 İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimleri örneği
Use of Twitter in political communication: June 23, 2019 İstanbul Metropolitan Municipal Presidency elections example
DOĞUKAN UÇAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
GazetecilikAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEM YAŞIN
- Siyasal pazarlama bağlamında sosyal medyanın yerel seçimlerde kullanımı: İstanbul seçimleri örneği
Use of social media in local elections in the context of political marketing: The example of Istanbul elections
DUYGU BARBAROS AKCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
İşletmeManisa Celal Bayar Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURAK KARTAL
- Toplumsal değişimin medya temsili üzerine postyapısalcı bir söylem çözümlemesi: Türkiye ve Hollanda basınında Avrupa değerleri
A poststructuralist discourse analysis on the media representation of societal change: The European values in the press of the Netherlands and Turkey
DAMLA ASLI ALTAN
Doktora
Türkçe
2022
Siyasal Bilimlerİstanbul ÜniversitesiAvrupa Birliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARZU KİHTİR
- Sosyal medyada siyasal iletişim ve politainment: 2019 yerel seçimlerinde sosyal medya paylaşımlarının politainment bağlamında tematik analizi
Political communication and politainment in social media: Thematic analysis of social media posts in 2019 local elections in the context of politainment
EDA SÖNMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Siyasal BilimlerArdahan ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞAKİR EŞİTTİ
- Bedrettin Dalan ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı
Bedrettin Dalan and Istanbul Metropolitan Municipality
YUNUS KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Kamu Yönetimiİstanbul ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖKKEŞ KÜRŞAD KARACAGİL