Geleneksel masal anlatılarının çağdaş eğitim modellerine göre incelenmesi
Examining traditional folk tale narratives according to contemporary education models
- Tez No: 714426
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İBRAHİM SEÇKİN AYDIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Çocuk edebiyatı, masal, 21. yüzyıl becerileri, Children's literature, tale, 21st century skills
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkçe Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 161
Özet
Günümüz eğitim sistemi, öğrencilerin 21. yüzyıl becerilerini kazanmış bireyler olmalarını beklemektedir. Bu becerilerin sistematik bir şekilde öğretilmeye çalışıldığı ortam okullardır. Bu bağlamda özellikle bir beceri dersi olmasından dolayı Türkçe dersi önem taşımaktadır. Başta sözlü kültür ürünü olan ve ardından yazıya geçirilen geleneksel masal anlatıları, geçmişten günümüze eğitimsel işlevlerinden yararlanılan ve Türkçe dersinde kullanılan önemli bir metin türü olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu araştırmada, geleneksel masal anlatılarının çağdaş eğitim modellerinin gereklerini karşılama durumları ve bu anlatıların çocuk edebiyatı ilkeleri ile uyumunun incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada doküman analizi yöntemi kullanılmış ve verilerin çözümlenmesinde belgesel tarama yöntemleri kapsamında değerlendirilen içerik çözümlemesinden yararlanılmıştır. Eğitsel bir işlevi bulunan geleneksel masal anlatılarının çağdaş eğitim modellerinin gereklerini karşılama durumları alanyazından hareketle 21. yüzyıl becerileri ve çocuk edebiyatı ilkeleri kapsamında değerlendirilmiştir. Araştırmaya konu olan masallar Eflatun Cem Güney'in“Masallar”kitabından seçilmiş ve bu masalların 100 Temel Eser Listesinde yer alması göz önünde bulundurulmuştur. Seçilen masallar konu, değerler, ileti, karakterler, dil anlatım ve 21. yüzyıl becerileri olmak üzere altı başlıkta incelenmiştir. Kuramsal çerçeveden hareketle araştırmayla ilgili kaynaklar temel alınarak araştırmacı tarafından bir kontrol listesi hazırlanmış ve veriler bu doğrultuda çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda incelenen geleneksel masal anlatılarının konu yapılandırılmasını zayıflatan rastlantısallık, abartılmış merak ve duygusallık unsurlarını barındırdığı, masal anlatılarında işlenen konuların çocuk dünyasıyla örtüşmediği, korku ve şiddet ögelerinin örneklerine rastlanıldığı, değerlerin dengeli dağılmadığı ve 21. yüzyıl becerileri ile paralellik gösteren özyönelim, girişimcilik gibi değerlerin çok az yer aldığı, iletilerin doğrudan verildiği ve öğretici bir nitelik taşıdığı, karakterlerin gelişiminin aniden ve yüzeysel ele alındığı, kadın ve erkek karakterlerin geleneksel bir bakış açısıyla oluşturulduğu, 21. yüzyıl becerileri bağlamında geleneksel masal anlatılarının yetersiz kaldığı bunun yanı sıra masallar aracılığıyla dil becerilerinin geliştirilebileceği ancak günümüzde sık kullanılmayan ve bağlamdan hareketle de anlamı tahmin edilemeyen sözcüklerin geleneksel masal anlatılarında yer aldığı sonuçlarına ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
Today's education system expects students to become individuals who have gained 21st century skills. Schools are the environment where these skills are tried to be taught in a systematic way. In this context, the Turkish lesson is especially important because it is a skills needed lesson. Traditional tale narratives, which are primarily products of oral culture and then put into writing, emerge as an important text type that is used in Turkish lessons and whose educational functions are used from the past to the present. In this research, it is aimed to examine the situation of traditional tale narratives meeting the requirements of contemporary education models and the compatibility of these narratives with the principles of children's literature. Document analysis method and content analysis, which was evaluated within the scope of documentary scanning methods used in the analysis of the data, was used in the research. The state of meeting the requirements of contemporary educational models of traditional tale narratives, which have an educational function, has been evaluated within the scope of 21st century skills and children's literature principles. The tales that are the subject of the research were selected from the Tales book of Eflatun Cem Güney and it was taken into account that these tales are included in the List of 100 Basic Works. The selected tales were examined under six headings: subject, values, message, characters, language-expression and 21st century skills. Based on the theoretical framework, a checklist was prepared by the researcher based on the resources related to the research and the data were analyzed accordingly. As a result of the research, traditional tale narratives that have been examined contain elements of randomness, exaggerated curiosity and emotionality that weaken the subject structuring, the subjects covered in traditional tale narratives do not overlap with the children's world, examples of fear and violence elements are encountered, values are not evenly distributed and values such as self-direction and entrepreneurship are very much in line with 21st century skills. There is little in it, the messages are given directly and have an instructive quality, the development of the characters is handled suddenly and superficially, the male and female characters are created with a traditional point of view, the traditional tale narratives are insufficient in the context of 21st century skills. It has been concluded that the words that are not used frequently and whose meaning cannot be guessed from the context are included in the traditional tale narratives.
Benzer Tezler
- Faruk Duman'ın öykü ve romanlarında yapı ve izlek
Structure and theme in Faruk Duman's stories and novels
BİLGİNÇ EYAN
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıArdahan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TAYLAN ABİÇ
- Sözlü gelenekten modern masala: Çocuk edebiyatinda masal üzerine halkbilimsel bir inceleme
From oral traditions to modern tale: A folkloric research on tale in children's literature
BERİVAN CAN EMMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Halk Bilimi (Folklor)Ankara ÜniversitesiHalk Bilimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHTAR KUTLU
- Çetin Yiğenoğlu'nun Haydar'ı öldürmek romanında halkbilimsel öğeler
Çetin Yiğenoğlu the folkloric elements in his novel 'Haydar'i öldürmek (Killing Haydar)
SEVİM SEZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Halk Bilimi (Folklor)Çukurova ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. REFİYE ŞENESEN
- Türk sinemasında toplumsal gerçekçi filmlerde kadın temsilleri: Gelin, Düğün, Diyet üçlemesi
Women's representations in social realistic films in Turkish cinema: Bride, Wedding, Diyet trilogy
TUĞBA KOZAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Radyo-TelevizyonMarmara ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YUSUF ZİYA GÖKÇEK
- Hikaye anlatıcılığında oyuncu
Storyteller performer
KÜBRA ALBAYRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sahne ve Görüntü SanatlarıAtatürk ÜniversitesiSahne Sanatları Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. BÜNYAMİN AYDEMİR