'Kanıta dayalı uygulama tutum ölçeği-36'nın Türkçe'ye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması
Adaptation of 'Evidence-based practice attitude scale-36' into Turkish: A study of validity and reliability
- Tez No: 714609
- Danışmanlar: PROF. DR. MERYEM YAVUZ VAN GİERSBERGEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Cerrahi Hastalıklar Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 98
Özet
Amaç: Marte Rye ve arkadaşlarının (2017) geliştirdiği“Kanıta Dayalı Uygulama Tutum Ölçeği-36 (Evidence-Based Practice Attitude Scale-36)”yı Türkçe'ye uyarlamak üzere geçerlik ve güvenilirliğini incelemek amacıyla planlanmıştır. Yöntem: Araştırma verileri, İzmir ilindeki 2 hastanenin cerrahi kliniklerinde (yoğun bakım, servis, ameliyathane) çalışan toplam 205 hemşire ve hekimden Nisan 2020-Ekim 2021 tarihleri arasında toplanmıştır. Araştırmanın verileri yüz yüze görüşme yöntemiyle toplanmış olup formların doldurulması yaklaşık 5-10 dk sürmüştür. Araştırmadaki veri toplama aracında iki bölüm mevcuttur. İlk bölümde 18 sorudan oluşan tanımlayıcı özellikleri (yaş, cinsiyet, eğitim durumu, mesleği, ünvanı, çalıştığı klinik, meslekte çalışma yılı, kanıta dayalı uygulama bilgisi, kanıta dayalı uygulamalarla ilgili eğitim alma durumu, mesleki bir dergiyi/yayını takip etme durumu, kliniklerinde kanıta dayalı uygulamaları kullanma durumu, araştırma yapma durumu, mesleği ile ilgili bilimsel etkinliğe katılma durumu) içeren soru formu, ikinci bölümde ise“Kanıta Dayalı Uygulama Tutum Ölçeği-36”yer almaktadır. Ayrıca araştırmanın etik boyutu için kişilerden“Bilgilendirilmiş Gönüllü Olur Formu”ile onam alınmıştır. Verilerin istatistiksel analizleri için IBM SPSS (IBM SPSS Statistics for Windows SPSS 24.0, AMOS 24.0 ve Jamovi 2.2.2. kullanılmıştır. Çalışmada veriler ortalama, yüzdelik, standart sapma, medyan, frekans, minimum ve maksimum ile; 0,05 anlamlılık düzeylerinde değerlendirilmiştir. Ölçeğin geçerlilik değerlendirmesinde; dil geçerliliği, içerik geçerliliği, yapı geçerliliği, yüzey geçerliliği ve görünüm geçerliliği; güvenirlik değerlendirmesinde;“test-tekrar test güvenirliği”ve“iç tutarlılık (Cronbach Alpha Güvenirlik katsayısı)”analizleri yapılmıştır. Bulgular:“Kanıta Dayalı Uygulama Tutum Ölçeği-36”nın geçerlilik ve güvenirlik analizlerinde; ölçeğin Kapsam Geçerlilik İndeksi 0,68 olduğu, kapsam geçerliği ölçütünün (0,49) üzerinde bulunmuştur. Yapı geçerliliği analiz sonucunda KMO değerinin 0,80 olduğu olduğu, doğrulayıcı faktör analizinde ölçeğin Türkçe Formunda özgün ölçekten farklı olarak on faktörlü yapıyı doğruladığı ve on alt boyutun toplam varyansın %58.714'unu açıkladığı belirlenmiştir. On faktörlü modelin ki-kare değeri 1119,298,“serbestlik derecesi”546 ve p=0,000 olarak tespit edilmiştir. X2/SD bölümü ise 2,050 olarak bulunmuştur. Uyum indeksleri; RMSEA 0,072, GFI 0,78, CFI 0,84, NNFI 0,82, IFI 0,85 ve NFI 0,74 olarak belirlenmiştir. Ölçeğin cronbach alfa kat sayısı 0,828; McDonald Omega güvenirlik katsayısı ise 0,859 olarak belirlenmiştir. Sonuçlar: Yapılan analizler sonucunda, Kanıta Dayalı Uygulama Tutum Ölçeği-36'nın dil ve içerik geçerliliği, yapı ve yüzey/görünüm geçerliliği, Cronbach alfa iç tutarlılığı ve test-tekrar test güvenilirliği olduğu saptanmıştır. Bu sonuçlara göre, Kanıta Dayalı Uygulama Tutum Ölçeği-36'nın Türk kültüründe hekim ve hemşireler başta olmak üzere sağlık profesyonellerinde geçerli ve güvenilir bir ölçektir. Anahtar Kelimeler; Kanıta dayalı uygulama, tutum, hemşirelik, ölçek, geçerlilik ve güvenirlilik.
Özet (Çeviri)
Purpose: It was planned to adapt the“Evidence-Based Practice Attitude Scale-36 (Evidence-Based Practice Attitude Scale-36)”developed by Marte Rye et al. (2017) into Turkish to examine its validity and reliability. Method: Research data collected from a total of 205 nurses and physicians working in the surgical clinics (intensive care, service, operating room) of two hospitals in Izmir between April 2020 and October 2021. The data of the research collected by face-to-face interview method and it took about 5-10 minutes to fill out the forms. The data collection tool in the research has two parts. In the first part, the descriptive features consisting of 18 questions (age, gender, educational status, profession, title, clinic they work in, years of work in the profession, evidence-based practice knowledge, education about evidence-based practices, status of following a professional journal / publication, evidence in their clinics) status of using applications based on research, status of doing research, participation in scientific activities related to their profession) and in the second part,“Evidence-Based Practice Attitude Scale-36”is included. In addition, for the ethical dimension of the study, informed consent obtained from the individuals with the“Informed Consent Form”. For the statistical analysis of the data, IBM SPSS (IBM SPSS Statistics for Windows SPSS 24.0, AMOS 24.0 and Jamovi 2.2.2. was used. In the study, the data evaluated at the mean, percentile, standard deviation, median, frequency, minimum and maximum, and 0.05 significance levels. In the validity evaluation of the scale, language validity, content validity, construct validity, surface validity and face validity; in the reliability evaluation,“test-retest reliability”and“internal consistency (Cronbach Alpha reliability coefficient)”analyzes were made. Results: In the validity and reliability analyzes of the Evidence-Based Practice Attitude Scale-36; The Scope Validity Index of the scale was found to be 0.68, above the content validity criterion (0.49). As a result of the construct validity analysis, it was determined that the KMO value was 0.80, in the confirmatory factor analysis, the scale confirmed the ten-factor structure in its Turkish version, unlike the original scale, and the ten sub-dimensions explained 58.714% of the total variance. The chi-square value of the ten-factor model was 1119,298, the“degrees of freedom”was 546, and p=0.000. The X2/SD partition found to be 2,050. Fit indices; RMSEA 0.072, GFI 0.78, CFI 0.84, IFI 0.85, NNFI 0.82 and NFI 0.74. Cronbach's alpha coefficient of the scale was 0.828; McDonald Omega reliability coefficient was determined as 0.859. Conclusion: As a result of the analysis, it was determined that the Evidence-Based Practice Attitude Scale-36 had language and content validity, construct and face/face validity, Cronbach alpha internal consistency and test-retest reliability. According to these results,“Evidence-Based Practice Attitude Scale-36”is a valid and reliable scale for health professionals, especially physicians and nurses, in Turkish culture. Keywords; Evidence-based practice, attitude, scale, nursing, validity and reliability.
Benzer Tezler
- Hemşirelerin kanıta dayalı uygulamalara yönelik tutumlarının belirlenmesi
Determining the attitudes of nurses towards evidence-based practices
ESRA ŞADİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
HemşirelikMaltepe ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEHER YURT
- Kanıta dayalı düşme önleme stratejilerinin hemşirelerin kanıta dayalı uygulamalara yönelik tutumlarına ve hasta düşmelerine etkisi
The effects of evidence-based fall prevention strategies on nurses' attitudes towards evidence-based nursing practice and patient falls
YASEMİN AYHAN ÖNCÜ
Doktora
Türkçe
2017
HemşirelikDokuz Eylül ÜniversitesiHemşirelikte Yönetim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEYDA SEREN İNTEPELER
- Yoğun bakım hemşirelerinin kanıta dayalı uygulamalara yönelik tutumlarının belirlenmesi
Determination of the intensive care nurses' attitudes towards evidence-based practices
NİLGÜN SÖYLEMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
HemşirelikFırat ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DİLEK GÜNEŞ
- Cerrahi servislerinde çalışan hemşirelerin kanıta dayalı hemşirelik uygulamalarına yönelik tutumlarının belirlenmesi: Muğla örneği
Determining the attitudes of nurses working in surgical services towards evidence-based nursing practices: Muğla case
FATMA AYCAN ALIŞ BAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HemşirelikMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZÜLEYHA SEKİ
- Hemşirelerde kanıta dayalı uygulama eğilimi ve hemşirelik tanılarını algılama düzeyinin belirlenmesi
Determination of the tendencies of evidence-based practice and the level of perception of nursing diagnosis in nurses
FURKAN CAN ALTUNBAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
HemşirelikOndokuz Mayıs ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVAL AĞAÇDİKEN ALKAN