Geri Dön

Astımlı okul çocuklarına ve ebeveynlerine yönelik sağlık okuryazarlığına duyarlı eğitimin hastalık özyönetimine etkisi

The effect of education given to asthmatic school children and their parents, considering health literacy, on the self-management of asthma

PDF İndir

  1. Tez No: 715111
  2. Yazar: ESMA GÜNEY KIZIL
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AYLA BAYIK TEMEL
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Hemşirelik, Nursing
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ege Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 223

Özet

Giriş: Astım çocukluk döneminde hastane yatışlarının en sık nedenidir. Astımın hastalık özyönetimi ve eğitiminde sağlık okuryazarlığı dikkate alınmalıdır. Araştırmanın amacı astımlı okul çocuklarına ve ebeveynlerine yönelik sağlık okuryazarlığına duyarlı eğitimin hastalık özyönetimine etkisini incelemektir. Gereç ve Yöntem: Bu araştırma, randomize kontrollü deneysel bir çalışmadır. Araştırma, İzmir ili Karabağlar İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı kamu ilkokullarında Ekim 2018 - Temmuz 2019 tarihleri arasında yürütülmüştür. Çocukların ilkokul 2.,3. ve 4. sınıfta olması, hekim tanılı olması, astım ilacı kullanıyor olması, gönüllü olması, ebeveynin okuryazar olması araştırma kriterleridir. Araştırmanın örneklemi, evrenin içinden araştırma kriterlerine uygun olan 88 astımlı çocuk ve ebeveyni oluşturmuştur. Çocuklar; ebeveyn sağlık okuryazarlığı (SOY) puanı, çocuğun SOY puanı, Astım Kontrol Testi (AKT) puanı ve sınıf düzeylerine göre randomize edilerek gruplara ayrılmıştır. Girişim 1 grubu (çocuk ve ebeveyni) 31, Girişim 2 grubu (çocuk) 31, Kontrol grubu 32 çocuktan oluşmuştur. Veri toplamada Çocuk ve Ebeveyn Tanıtım Formu, SOY Ölçeği, Okul Çağındaki Çocuklar İçin SOY Ölçeği, Astımlı Çocuk ve Adölesanlar İçin Özetkililik Ölçeği, AKT, Astıma Spesifik Ebeveyn Eğitim Gereksinimi Formu ve Telefon Görüşme Formu kullanılmıştır. Öntest sonrası Girişim 1 grubunda hem çocuğa hem ebeveynine eğitim verilmiş, Girişim 2 grubunda sadece çocuğa eğitim verilmiş, kontrol grubuna eğitim verilmemiştir. Eğitim sonrası eğitim alan gruplara eğitim kitapçıkları verilmiştir. Eğitimden en az 3 hafta sonra tüm gruplara eğitim sonrası test uygulanmıştır. Telefon görüşmesi ile Mayıs, Haziran ve Temmuz aylarında izlemler yapılmıştır. Bulgular: Çocukların yaş ortalaması 8.44±0.92, %54'ü erkek, %44.8'i 3. sınıf olup grup dağılımları homojendir (p>0.05). Çocukların %64.8'inin ailesi 3-4 kişidir, %47.7'sinin balkon dahil evinde sigara içilmektedir. Isınma şekli hariç ev özellikleri açısından gruplar homojendir (p>0.05). Çocukların %52.3'ü son altı ay içinde astım atağı geçirmiştir. Çocuklar her izlem döneminde en çok kurtarıcı ilaçları kullanmışlardır. Çocukların %84.1'i ilacını düzenli kullanmakta, %52.3'ü ilaç kullanmada zorluk yaşamamaktadır. Çocukların %65.9'u devamsızlık yapmıştır. Ebeveynlerin %89.8'i anne, annelerin %80.7'si ev hanımıdır. Ebeveynlerin özellikleri çalışma gruplarına göre homojen dağılımdadır (p>0.05). Ebeveynlerin %71.6'sı ayrıntılı astım eğitimi almamıştır, %72.3'ünün astım bilgi kaynağı sağlık çalışanlarıdır. Eğitim sonrasında Girişim 1 grubu ebeveynlerinin astım bilgi puanı anlamlı olarak artmıştır (p0.05). Tüm çalışma gruplarında eğitim sonrası çocukların SOY puanı ve özetkililik puanlarında anlamlı fark yoktur (p>0.05). Tüm çalışma gruplarında eğitim sonrası çocukların AKT ve kurtarıcı ilaç kullanım puanlarında anlamlı artış belirlenmiştir (p

Özet (Çeviri)

Introduction: Asthma is the most common cause of hospitalization in childhood. Health literacy should be taken into account in the self-management and education of asthma. The aim of the study was to examine the effect of education, considering health literacy, for asthmatic school children and their parents on disease self-management. Materials and Methods: The research, a randomized controlled trial, was carried out in public primary schools affiliated to the Karabağlar District Directorate of National Education in Izmir between October 2018 and July 2019. The criteria for the research were as such: Being in either 2nd, 3rd or the 4th grade of a primary school, being diagnosed by a physician, using asthma medication, being a volunteer, and having a literate parent. The study sample consisted of 88 students and their parents who were suitable for the research criteria. The children were divided into 3 groups as such: Intervention-1 group with 31 children and the parents, the intervention-2 group with 31 children and the control group with 32 children after the randomization of the children was performed according to the Parental Health Literacy (PHL) score, Child's HL score, Asthma Control Test (ACT) score, and their grades in the school. The forms used to collect data are Child and Parent Description Form, HL Scale, HL Scale for School-Age Children, Self-efficacy Scale for Asthmatic Children and Adolescents, ACT, Asthma-Specific Parent Education Requirements Form and Telephone Interview Form. After the pretest, training was given to both the children and the parents in the Intervention 1 group, while only the children in the Intervention 2 group was trained, and the control group participants were not given any training. After the training, training booklets were given to the training groups. The post-training test was administered to all groups at least three weeks after the training. Follow-ups were performed by phone calls in May, June and July. Results: The mean age of the children was 8.44±0.92 years, 54% were male, 44.8% were 3rd grade, and group distribution was homogeneous (p>0.05). The families of 64.8% of the children included 3-4 people, and 47.7% of them smoked at home including the balcony. The groups were homogeneous in terms of house characteristics except for heating methods (p>0.05). A total of 52.3% of the children had an asthma attack in the last six months. Children used rescue medications the most in each follow-up period. While 84.1% of them use their medication regularly, 52.3% of them do not have any difficulties in using medication. A total of 65.9% of them had absences from school. While 89.8% of parents are mothers, 80.7% of those are housewives. Parental characteristics were homogeneous according to the study groups (p>0.05). While health professionals were the source of asthma information for 72.3% of the parents, 71.6% of the parents did not receive detailed asthma education. After the training, the asthma knowledge score of the parents in the Intervention 1 group increased significantly (p0.05 A significant increase was found in the ACT and rescue medication use scores of the children in all groups (p

Benzer Tezler

  1. Tez No

    433211

    Astım tanılı çocuk ve ergenlerde psikopatoloji, yaşam kalitesi ve ebeveyn tutumlarının incelenmesi

    Psychopathology in children and adolescents with asthma, investigation of quality of life and parental coping strategies

    HİCRAN DOĞRU

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    PsikiyatriAkdeniz Üniversitesi

    Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ESİN ÖZATALAY

  2. Tez No

    497743

    Okul öncesi dönemde vizing semptomları başlayan hastalarda pozitif modifiye astım prediktif indeks sıklığının belirlenmesi

    Determination of pozitive modified asthma predictive index sensitivity in patients who have wheezing symptoms at preschool period in child allergy clinic

    MUSTAFA ÖZDEMİR

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Allerji ve İmmünolojiSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. ERSOY CİVELEK

  3. Tez No

    535909

    Ankara ve İstanbul'daki hıv/aıds merkezlerinde takipli hıv (+) olan çocuk ve ergenlerin ruh sağlığı ve bilişsel fonksiyonları açısından incelenmesi ve orta-ağır şiddetli astımlı çocuklarla karşılaştırılması

    An investigation of psychopathology and cognitive functioning of HIV infected children and adolescents in Ankara and Istanbul and comparison with children with moderate and severe asthma

    BURAK KARAKÖK

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    PsikiyatriHacettepe Üniversitesi

    Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET FATİH ÜNAL

  4. Tez No

    324074

    Astımlı çocukların atak ve remisyon dönemindeki genel yaşam kalitesi ölçeklerinin karşılaştırılması ve yaşam kalitesini etkileyen değişkenlerin incelenmesi

    Children with asthma attack and general remission quality of life scales comparison and life variables affecting the quality of investigation

    ZAFER MOUSTAFA

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıEge Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. REMZİYE TANAÇ

  5. Tez No

    310239

    Remisyon dönemindeki 8-16 yaş grubu astımlı çocuklarda genel ve hastalığa özgü yaşam kalitesi ölçeklerinin karşılaştırılması ve yaşam kalitesini etkileyen değişkenlerin incelenmesi

    Comparison of general and disease-specific quality of life scales and analysis of variables affecting the quality of life in 8-16 age group of asthmatic childrens in remission

    YELİZ ÖZANANAR SEVİNÇ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıEge Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FİGEN GÜLEN

Geri Dön