Geri Dön

Safranbolu ilçesi doğum gelenekleri ve çocukluk çağı uygulamaları

Birth traditions and childhood practices in Safranbolu district

  1. Tez No: 718594
  2. Yazar: YASEMİN GÜMÜŞ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ZHYLDYZ ISMAILOVA
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Karabük Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 165

Özet

İnsan hayatının başlıca üç ana geçiş dönemi bulunmaktadır. Bunlar; doğum, evlenme ve ölümdür. Her toplum kendi kültür yapısı içerisinde bu dönemlere farklı anlamlar yüklemekte ve bu dönemleri kendi inanç ekseninde şekillenen çeşitli inanış ve geleneklerle yaşamaktadır. Geçiş dönemlerinde yapılan bu uygulamalar; yeni bir durum yaşayan ve sürece adapte olmaya çalışan bireye yardımcı olurken o toplumun kültürünün korunmasında ve devamlılığında da etkin rol oynar. Ayrıca geçiş dönemleri toplumun her katmanında meydana gelen değişim ve gelişim süreçlerini yansıtan en önemli aşamalardır. Geçiş döneminde yapılan inanma ve uygulamalar“eşik”basamağında yapılır. Kişi bu basamakta ne önceki ne de sonraki durumuna aittir. Bu anlamda doğum, sünnet, askere gitme, evlilik, ölüm gibi hayatın çeşitli dönemleri ve çıraklık, kalfalık, ustalık gibi yetenek geliştirme ve kanıtlama basamakları birçok geçiş ritüeline sahne olur. Bu ritüellerle kişi yalnız bırakılmaz, kişinin yeni durumu kutlanır ve böylelikle kişinin geçişi kolaylaşır (Günay, 1995, s. 2). Geçiş dönemlerinin ilki olan doğum fiziksel bir olgu dışında sosyal kültürel bir durumdur. Anne ve bebeğin bu uyum sürecini ruhsal ve fiziksel yönden sağlıklı atlatabilmeleri için bir dizi gelenek ve ritüeller uygulanır. Bir milletin kültürel kodlarını taşıyan bu geleneklerin dijital çağda değişime uğraması hatta unutulması kaçınılmazdır. Bu nedenle kültürel kodlarımızı taşıyan geleneklerin kaynak kişilerimizi kaybetmekten kayıt altına alınması ve arşivlenmesi çok önemlidir. Karabük ilinin köklü bir geçmişe sahip olan ilçesi Safranbolu, tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Bu çalışma ile yöre halkının zengin doğum gelenekleri ve çocukluk çağı uygulamalarını derlemek ve halkbilimi açısından incelemek istenmiştir. Yapılan çalışmada yörede unutulmaya yüz tutmuş, uygulama alanı daralmış gelenekler ile sosyokültürel yapıda meydana gelen değişimler sonucu yeni ortaya çıkan uygulamalar bir arada incelenmeye gayret edilmiştir.

Özet (Çeviri)

There are three main transition periods in human life. These are; birth, marriage and death. Each society attributes different meanings to these periods within their cultural structure and experience such periods with various beliefs and traditions shaped within their belief system. These practices exercised during transition periods help the individual who experience a new condition and tries to adapt to this new condition and also has an active role in protection and maintenance of the culture of that society. In addition, transition periods are important phases reflecting the change and improvement occurring in each layer of the society. Belief and practices in transition periods are conducted in“threshold”step. In this“threshold”step, the individual does not belong to the previous or next condition. In this sense, different periods of life like birth, circumcision, joining the army for military service, marriage, death and steps of developing and attestation of a talent like apprenticeship, assistant mastership and mastership present many transition rituals. With the help of these rituals, the individual is not left alone, his/her new condition is celebrated and his/her transition becomes easier (Günay, 1995, p. 2). The first transition period, the birth, is not only a physical condition but also a socio-cultural condition. Some traditions and rituals are practiced so that the mother and the baby overcome this adaptation period in a mentally and physically healthy manner. It is inevitable for these traditions, which has cultural codes of a nation, to change and be forgotten in this digital age. For that reason, it is very important to record and archive these traditions, bearing our cultural codes, before we lose source-persons. Safranbolu district of Karabük city, which has an old history, hosted many civilizations throughout the history. In this study, rich birth traditions and childhood practices of the local community is investigated and compiled from the viewpoint of folklore. In the study, old traditions, which are sinking into oblivion and have less implementation in the district and newly emerging practices after socio-cultural changes are investigated together.

Benzer Tezler

  1. Safranbolu ilçesi halk edebiyatı ve halkbilimi ürünleri üzerinde bir araştırma

    A research on the folk literature and folklore of Safranbolu

    BERRİN MAZICI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Türk Dili ve EdebiyatıBalıkesir Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET AÇA

  2. Safranbolu'da bulunan tarihi eserlerdeki süsleme tasarım örnekleri (XVI.-XX. yy)

    Design examples on historical artifacts in Safranbolu (XVI.-XX. C.)

    ZEYNEP MEHLİKA ULUÇAM KIRBAĞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Güzel SanatlarSelçuk Üniversitesi

    Tasarım Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ BORAN

  3. Safranbolu ilçesi (Karabük) briyofit florası

    The bryophyte flora of safranbolu district (Karabük)

    BİLUN SARI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    BiyolojiBülent Ecevit Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MUHAMMET ÖREN

  4. Karabük ili Safranbolu ilçesi Yörük Köyü Kaymakçıoğlu (Kaymakçıgil) Konağı restorasyon önerisi

    Restoration project of the Kaymakçıoğlu (Kaymakçıgil) Konak'ın Yörük Köyü, Safranbolu, Karabük

    ŞAKİR MERAKİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    MimarlıkGazi Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CAN MEHMET HERSEK

  5. Karabük ili Safranbolu ilçesi Kaymakamlar Müze Evinde bulunan bindallılar

    The bindalli located in Kaymakamlar Museum Home, Safranbolu district, Karabük, province

    AYŞE ÇENGEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    El SanatlarıSelçuk Üniversitesi

    El Sanatları Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. GÜLİZAR ÇELEBİLİK