Makroekonomik göstergelerin hisse senedi fiyatlarına etkisi: BİST'de bir uygulama
The impact of macroeconomic variables on stock prices: A study on-BIST-100
- Tez No: 718800
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NURAY DEMİREL ARICI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, İşletme, Economics, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Manisa Celal Bayar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ekonomi Finans Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Ekonomi ve Finans Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 136
Özet
Makroekonomik değişkenler ile sermaye piyasaları arasındaki ilişki hem ulusal hem de uluslararası literatürde önemli bir konudur. Sıkça çalışılmış bir konu olsa da hisse senedi fiyatları üzerinde makroekonomik değişkenlerin nasıl bir etkisi olduğu konusunda bir fikir birliği yoktur. Yapılan çalışmalar yüksek oranda gelişmiş piyasalar üzerine olsa da gelişmekte olan piyasaların gelecekte sağlayacağı nakit akımlarının yüksek olacağına olan inanç gelişmekte olan piyasaları ilgi çekici hale getirmektedir. Bu sebeple Türkiye gibi gelişmekte olan bir ülke için bu çalışmanın yapılması faydalı olarak görülmektedir. Literatürde; çalışma için seçilen makroekonomik değişkenler (dolar kuru, mevduat faiz oranı, enflasyon, para arzı, emtia fiyatları) arasında anlamlı ilişkiler saptanmış olsa da çalışmada seçilen zaman serileri özelinde ilişkinin var olup olmadığını saptamak amaçlanmıştır. Bu çalışmanın amacı Ocak 2005- Aralık 2019 tarihleri arasındaki aylık zaman serilerini kullanarak BİST 100 borsa fiyatları ile makroekonomik göstergeler arasında ilişki olup olmadığını ortaya koymaktır. Seçilen makroekonomik göstergelerle, BİST 100 fiyatları arasındaki istatistiksel ilişkinin kapsamını belirlemek için yapılan analizde Eviews 11 paket programı kullanılmıştır. Zaman serileri ile çalışıldığından serilerin durağanlığı ADF ve PP birim kök testleri ile sınanmıştır. Düzey değerde durağanlık saptanamadığından tüm serilerin logaritmalarının birinci derece farkları alınmış ve birinci farkta durağanlık sağlanmıştır. Çalışmada hisse senedi fiyatı ve makroekonomik değişkenler arasındaki ilişki sınanırken bu değişkenler arasında karşılıklı ilişkilerin irdelendiği Vector Hata Düzeltme (VEC) modeli kurulmuştur. VAR modeli aracılığıyla öncelikle etki-tepki analizi ve varyans ayrıştırması sonuçları yorumlanmıştır. Kullanılan değişkenler arasında eşbütünleşme, olması durumuna ulaşılmıştır. Son olarak değişkenler arasındaki ilişkinin yönünü tespit etmak için Granger nedensellik testi kullanılmıştır. Çalışmanın sonucunda Brent petrol fiyatlarındaki %1'lik bir artış BİST 100'ü %0.23 oranında arttırırken; faizdeki %1'lik artış BİST 100'ü %0.38 azaltmaktadır. Dolar kurundaki %1'lik artış BİST 100' ü %0.77 arttırmaktadır. Serilerin uzun dönemde birbirleri ile hareket ettikleri sonucuna ulaşılsa da değişkenler arasındaki bu ilişki son derece kısıtlıdır.
Özet (Çeviri)
The relationship between macroeconomic variables and capital markets is an important issue in literature. Although this topic is frequently studied, there is no consensus for the impact of macroeconomic variables on stock prices. Despite the studies are mostly on developed markets, it is believed that ever evolving markets will provide cash flow in the future. So this markets are becoming remarkable. For this reason it is considered beneficial to conduct this study for a developing country like Turkey. In the literature; the selected macroeconomic variables for this study (dollar exchange rate, interest rates on deposits, inflation, supply of money, commodity prices) significant relationship were found. But in this study, it is aimed to determine whether there is a relationship specific to the selected time series. The target of this study is to reveal whether there is a relationship between BIST 100 stock market prices and macroeconomic indicators by using monthly time series between January 2005- December 2019. Eviews 11 computer software was used in data analysis to find out the statistical relationship and the extent/magnitude of the relationship between the macroeconomic indicators, and stock exchange prices. The stationary of the series was tested with ADF and PP unit root tests because working with time series. No stationary was detected in the level value so made deviations for all series and the stability has been achived. In this study, the relationship between stock price and macroeconomic variables and scrutinized by VEC (Vector Error Correction) model the relationship between this variables. First of all, the results of impulse- response analysis and variance decomposition were interpreted through the VAR model. It has been reached that there is cointegration among the variables used. Finally Granger causality test was used to determine the direction of the relationship between the variables. As a result of this research a 1% increase in Brent oil prices, increased BIST 100 by 0.23%. 1% increase in interest reduces BIST 100 by 0.38%. A 1% increase in the dollar rate increases BIST 100 by 0.77%. The series move with each other in the long term. But this relationship between variables is extremely limited.
Benzer Tezler
- Banka hisse senedi getirilerinin makro ekonomik göstergelerle ilişkisi: BİST üzerine bir uygulama
The relationship between stock returns in banking sector and macroeconomic indicators: A practice on ISE
ABDULLAH BULANIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
BankacılıkMarmara ÜniversitesiSermaye Piyasası ve Borsa Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İCLAL ATTİLA
- Predicting stock returns with macroeconomic indicators, & Google svi & news sentiment
Makroekonomik göstergeler & Google arama endeksi & haber duyarlılığı ile hisse senedi getiri tahmini
ZEKERİYA BİLDİK
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
İşletmeİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OKTAY TAŞ
- Makro ekonomik göstergelerin hisse senedi fiyatlarına etkisi: Uganda Menkul Kıymetler Borsası üzerine bir uygulama
The effect of macro economic indicators on stock prices: A case study of Uganda Securities Exchange
PAUL BUKULU
- Economic policy uncertainty, global oil price, interest rate, and stock market returns - A cointegration and causality analysis
Ekonomik politika belirsizliği, küresel petrol fiyatları, faiz oranları ve hisse senedi piyasası getirileri: Bir eşbütünleşme ve nedensellik analizi
ABDURAHMAN JEMAL YESUF
Doktora
İngilizce
2018
İşletmeMarmara Üniversitesiİşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİN AVCI
- Impact of accounting and macro-economic indicators on market value of firms under different legal orientation
Farklı hukuk sistemlerinde muhasebe ve makro-ekonomik göstergelerin firmaların pazar değerine etkisi
SHOAIB IRSHAD
Doktora
İngilizce
2021
İşletmeİzmir Ekonomi Üniversitesiİşletme Yönetimi Ana Bilim Dalı
Prof. Dr. ARIKAN TARIK SAYGILI