Ampirik kopula temelli Türkiye'nin kuraklık analizi
Drought analysis over Turkey based on empirical copula
- Tez No: 719539
- Danışmanlar: PROF. DR. HASAN TATLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Kuraklık, Kopula, SYİ, KKİ, Türkiye, Drought, Copula, SPI, CDI, Turkey
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 95
Özet
Bu çalışmada, çok değişkenli olasılık fonksiyonlarından; Ampirik Kopula Fonksiyonları kullanılarak, sıcaklık ve yağışın kuraklık üzerindeki etkilerinin ortak olasılıkları ile Türkiye ölçeğinde hem alansal hem de zamansal kuraklık değişimlerinin incelemesi yapılmıştır. Bu tezde kuraklık izlemek amacıyla sıcaklık ve yağışın ortak olasılıklarından yararlanılarak geliştirilen Kopulla Kuraklık İndeksi (KKİ) kullanılmıştır. Elde edilen KKİ değerleri standartlaştırılmış yağış indeksi (SYİ) ile kıyaslanmıştır. Analizlerde 12-aylık SYİ (SYİ-12) ve 12-aylık-KKİ (KKİ-12) kullanılmıştır. Elde edilen kuraklık indeksi değerlerinin Türkiye'de yaşanılmış geçmiş yıllardaki kuraklık süreçleri ile mekansal ve zamansal değerlendirilmesi amacıyla [1973, 1974, 1991, 2001, 2007, 2008, 2015, 2016] yıllarına ait hem SYİ-12 hem de KKİ-12 haritaları Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ile hazırlanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre; Türkiye'deki kuraklıkların oluşmasında büyük atmosferik sistemlerin yıl içinde konumlarındaki değişimlerin ülkeyi etkilemesi sonucu yağış noksanlığı olarak kendini gösterdiği söylenebilir. Türkiye iklimini temsilen kış mevsimi için genelde Şubat ayı seçilir (Tatlı, 2021). Dolayısıyla, klimatolojik anlamda nemli bir dönemi gösteren Şubat ayı beklenenin aksine, özellikle 1973, 1974, 1991, 2001 ve 2008 yıllarında ülkenin büyük bir bölümünde kış kuraklıkları olarak kendini göstermiştir. Kurak geçen yılların hem nemli hem de kurak döneminin alansal dağılımında Türkiye'nin en yağışlı bölgesi olan Karadeniz Bölgesi kuraklığın en hafif şiddetle yaşandığı bir bölge olmuştur. Kuraklığın gerek kurak ve gerekse nemli dönemde en fazla hissedildiği bölge ise Akdeniz Bölgesidir. Genel olarak bakıldığında ise seçilen yıllar içerisinde, aşırı şiddetli kuraklığın yaşandığı yerler, ülkenin hemen her bölgesine dağıldığı görülür. Ancak, aşırı kuraklıkların sıklıkları göz önüne alınırsa; Akdeniz, Güneydoğu Anadolu, Ege, İç Anadolu, Marmara, Doğu Anadolu ve Karadeniz Bölgeleri şeklinde şiddet derecesine göre sıralanabilir.
Özet (Çeviri)
The combined probability of the impacts of temperature and precipitation on drought, as well as both regional and temporal drought fluctuations, were explored in this thesis using Multivariate Probability Functions and Empirical Copula Functions. The Copulla Drought Index (KKI), which was established by combining the probability of temperature and precipitation, was used to monitor drought in this thesis. The KKI values obtained were compared to the standardized precipitation index (SPI). In the analysis, 12-month SPI (SPI-12) and 12-month CDI (CDI-12) were employed. Both SPI-12 and CDI-12 maps from the years [1973, 1974, 1991, 2001, 2007, 2008, 2015, 2016] were used for the geographical and temporal assessment of the acquired drought index values with the drought processes in Turkey. The maps were created with the use of a geographic information system (GIS). According to the findings, variations in the locations of the major atmospheric systems during the year have an impact on the creation of droughts in Turkey, resulting in a lack of precipitation. Climatological era, which is a wet turkey in the month of February, contrary to predictions, 1973, 1974, 1991, 2001, and 2008, a substantial amount of winter in the month of February, Turkey has been observed droughts. The spatial distribution of wet and dry years, as well as the wettest region during the dry period in Turkey, the Black Sea region, has been facing the most severe drought in the region. Drought in dry and humid areas impacted the region the most throughout the Mediterranean era. Overall, selected years in locations suffering extreme weather
Benzer Tezler
- A volatility spillover analysis between bond and commodity markets as an indicator for global liquidity risk
Küresel likidite riskinin bir göstergesi olarak tahvil ve emtia piyasaları arasındaki oynaklık yayılımının bir analizi
AYŞEGÜL KIRKPINAR
Doktora
İngilizce
2018
İşletmeDokuz Eylül Üniversitesiİşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PINAR EVRİM MANDACI
- Çoruh, Seyhan ve Ceyhan havzalarında kuraklık analizi
Drought analysis in Çoruh, Seyhan and Ceyhan river basins
TOLGA BARIŞ TERZİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİHRAT ÖNÖZ
- The impact of conditional conservatism on value relevance of earnings: An empirical research in Turkey
Koşula bağlı ihtiyatlılığın karın getiriye yansıması üzerine etkisi: Türkiye'de ampirik bir araştırma
MEHPARE KARAHAN GÖKMEN
Doktora
İngilizce
2012
İşletmeMarmara Üniversitesiİşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEMAL İBİŞ
- Arşimedyan kapula ailesi için bağımsızlık testleri
Independence tests for the Archimedian capula family
ABDULLAH BÜLBÜL
- Manyetik kuvvet ile taşıt süspansiyon kontrolü
Vehicle suspension control with magnetic force
BERKAN KUŞCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Makine MühendisliğiSüleyman Demirel ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERGİN KILIÇ