Ankara'da farklı kentsel formlardaki mahallelerde okul yürünebilirliğinin önerilen gıs aracıyla incelenmesi
An investigation of school walkability in different neighborhood contexts in Ankara with the proposed gis tool
- Tez No: 719684
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YÜCEL CAN SEVERCAN, PROF. DR. SEVDA ZUHAL AKYÜREK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fen Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Jeodezi ve Coğrafi Bilgi Teknolojileri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 137
Özet
Çocukların okula yürüyerek gitmeleri, sağlık yönergeleri tarafından önerilen gerekli günlük fiziksel aktiviteye katkıda bulunur ve obezite ve ruhsal sağlık sorunlarına daha az eğilimli olmalarını sağlar. Çocukların okula yürümelerini teşvik etme potansiyeline sahip mesafe, yoğunluk, çeşitlilik gibi kentsel form özellikleri, halk sağlığı ve yaşanabilirlik açısından önem taşımaktadır. Bu çalışmanın temel amacı, mahalle tasarımının çocukların yürüme davranışındaki rolünü anlamak için farklı mahallelerdeki okul yürünebilirliğini objektif verilerle analiz etmek ve karşılaştırmaktır. Ankara'dan, farklı kentsel form özelliklerini temsil eden üç mahalle seçilmiştir: Bahçelievler Mahallesi(geleneksel, bahçeli apartman mahalleleri), İşçi Blokları Mahallesi (1970'lerin az katlı ve yüksek apartmanlı karma kullanımlı mahalleleri) ve Kuzeykent Mahallesi (çağdaş yüksek katlı toplu konutlar).Çalışma, karar vericilerin kentsel hesaplamaları daha doğru ve kolay bir şekilde yapabilmeleri için okul çevresinde yürünebilirliği ölçme amacıyla Coğrafi Bilgi Sistemine (CBS) dayalı yeni bir model önermektedir. Okul yürünebilirlik araç kutusu, ArcMap yazılımının Model Builder aracı ile hazırlanmıştır. Araç kutusu çeşitli modeller içerir. Bunlar yaya alanı oranı, bina yoğunluğu, zemin kata dayalı karma arazi kullanım indeksi ve binaya dayalı karma arazi kullanım indeksi, trafik maruziyeti, NDVI tabanlı yeşillik skorudur. Bina verileri (kat numarası ve arazi kullanımı içerir), yol verileri (yol genişliğini içerir) ve Sentinel 2 uydu verileri (Band4 ve Band8) toplanır ve okulun yürünebilirliğini ölçmek için araç kutusunun girdileri olarak hazır hale getirilir. Hazırlanan araç kutusundaki her bir modelin çıktısı, ölçüm denklemlerinin sonuçlarıdır. Çalışma, Bahçelievler Mahallesi'nin çocukları okula yürüyerek gitmeleri için, İşçi Blokları ve Kuzeykent mahallelerine göre daha çok teşvik ettiğini göstermektedir. Parametreler açısından en yüksek değerler İşçi Blokları Mahallesi ile Bahçelievler Mahallesi arasında değişirken, Kuzeykent Mahallesi yapı yoğunluğu dışındaki tüm parametrelerde en düşük performansı göstermiştir. Sonuçlar, yıllar içinde değişen kentleşme politikaları nedeniyle, 1990'lı yılların öncesinde yaşayan çocuklarla karşılaştırıldığında (hem düşük hem de yüksek katlı apartmanlara sahip karma kullanımlı mahallelerin görülebileceği mahalleler), günümüz çocuklarının Ankara'da okul yürünebilirliğini daha az destekleyen mahallelerde yaşama olasılığının daha yüksek olduğunu gösteriyor. Çalışma, çocukların okula yürüyerek gitmelerini teşvik etmek için, okul çevresindeki planlama kararlarının önemini vurgulamaktadır. Bu anlayış, şehir plancılarını çocuklar için daha sağlıklı ve yaşanabilir mahalle çevrelerini oluşturmalarına yardımcı olabilir.
Özet (Çeviri)
Children walking to school contributes to the daily required physical activity recommended by health guidelines and makes them less prone to obesity and mental health problems. Urban form characteristics such as distance, density, diversity that have the potential to encourage children to walk to school are essential for the public health and livability of cities. The main aim of this study is to analyze and compare the school walkability in the different neighborhoods to understand the role of neighborhood design in children's walking behavior. Three neighborhoods were selected from Ankara: Bahçelievler (traditional neighborhoods with garden apartment houses), İşçi Blokları (mixed-use neighborhoods of 1970s with low- and high-rise apartments) and Kuzeykent neighborhoods (contemporary high-rise mass housing developments), all of which represent different urban form characteristics. The study proposes a new model based on Geographic Information System (GIS) to measure school site walkability for decision makers to perform urban computations more accurately and easily. School walkability toolbox is created with the Model Builder tool of ArcMap Software. The toolbox contains following models: pedshed ratio, building density, land use mix (based on ground floor and based on building), traffic exposure, NDVI based greenness score. Building data (includes floor number and land use), road data (includes road width), and Sentinel 2 data (Band4 and Band8) are collected and prepared as inputs of the toolbox to measure school walkability. The output of each model in the prepared toolbox is the result of the measurement equation. Results show that Bahçelievler neighborhood encourages children to walk to school more compared to İşçi Blokları and Kuzeykent neighborhoods, respectively. In terms of parameters, while the highest values varied between İşçi Blokları and Bahçelievler neighborhoods, Kuzeykent neighborhood has shown the lowest performance in all parameters except building density. Results argue that over the years, because of the urbanization policies, compared to children living in the pre-1990s of Ankara (where one could see mixed-use neighborhoods with both low- and high-rise apartment buildings), today's children are more likely to live in neighborhoods that less support school walkability in Ankara. The study highlights the importance of planning decisions on school sites to encourage children's walking to school. This understanding may help urban planners to create more healthy and livable neighborhood environments for children.
Benzer Tezler
- 19. yüzyılın seyahatnâme ve gravürlerinde Osmanlı Çağı Anadolu konutu üzerine bazı tesbitler
Some determinations on Anatolian houses of Ottoman Era in the travelogues and engravings of 19th century
ELA YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Sanat TarihiAnkara ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. Z. KENAN BİLİCİ
- Kentlilik deneyimlerinin ilişkisel analizi: Ankara'da iki farklı kentlilik habitusu
Relational analysis of urban experiences: Two different habituses in Ankara
FEYZA KORKMAZ SAĞLAM
Doktora
Türkçe
2023
SosyolojiAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZAFER ÇELİK
- Perceptions of different socio-economic status groups living in Ankara
Ankara'da yaşayan farklı sosyo-ekonomik statü gruplarının algıları
BARIŞ EKİCİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2004
SosyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HELGA RİTTERSBERGER TILIÇ
- Ankara'da apartmanlar ve kapalı-güvenlikli toplu konutlar mekânsal konfigürasyonu sentaktik analizi
Spatial configuration syntactic analysis of apartments and closed mass housings in Ankara
MERVE BAYSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
MimarlıkGazi ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET TAYFUN YILDIRIM
- Ankara'da kentleşme olgusu; sosyo-ekonomik açıdan farklılaşmış bölgelerde kentsel davranışlar araştırması
Başlık çevirisi yok
AYNUR GÜNER
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Kamu YönetimiGazi ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KEMAL GÖRMEZ