Siirt Arapçasının sözlü kültür unsurları bağlamında incelenmesi
Examination of Siirt Arabic in the context of oral culture elements
- Tez No: 721678
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİN CENGİZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Şırnak Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
Bu çalışmada, Siirt merkez ve ona bağlı bir ilçe olan Tillo ve Rıstâḳ olarak adlandırılan bölgede yer alan köylerde (İkizbağlar (Tôm), Fersaf, Çatılı (Snép), Ḥelenzé ve Fískén'de (Doluharman) kullanılan sözlü kültür unsurları ele alınacaktır. Çalışma, Siirt Arapçasını imkânlar ölçüsünde kayıt altına almak ve gelecek nesillere bu mirası aktarmak maksadıyla hazırlanmıştır. Bu anlamda lehçede asırlardır varlığını devam ettiren söz varlıklarının derlenip kayıt altına alınması amaçlanmıştır. Siirt Arapçası, yazılı bir kültüre sahip olmamakla birlikte sahip olduğu zengin sözlü kültür ürünleri sayesinde günümüze kadar varlığını sürdürebilmiştir. Çalışmada Siirt Arapçasının genel özellikleriyle ilgili bilgi verildikten sonra bölgede kullanılan ve halk arasında nesilden nesile şifahen aktarılarak günümüze kadar gelen atasözleri, deyimler, hikâyeler, şarkılar, türküler, tekerlemeler, bilmeceler ile dua ve beddua cümleleri derlenerek incelenmiştir. Bu anlamda lehçeye ait söz varlıkları mümkün mertebe kaynak kişilerle yapılan yüz yüze mülâkatlarla derlenmiş, elde edilen bulgular, lehçebilim ve dilbilim alanlarının gerektirdiği bilimsel yöntemlerle incelenmiş, lehçede bölgeler arasındaki farklılıklara yer yer temas edilmiş ve sözlü kültür ürünlerinde yer alan birtakım kelimelerin Fasih Arapça ile mukayesesi yapılmıştır. Bu sayede öncelikle Siirt Arapçasının sahip olduğu sözlü kültür ürünlerinin bir kısmının kayıt altına alınması sağlanmış olacaktır. Ayrıca lehçenin muhafazasında ilgili söz varlıklarının etkisi ortaya konmaya çalışılmıştır. Bununla birlikte ilgili çalışma, Siirt Arapçasının akademik camiaya tanıtımına ve lehçenin yaşatılmasına yönelik farkındalık oluşmasına katkı sağlamayı hedeflenmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, the oral culture elements used in Siirt center, its district Tillo and its villages İkizbağlar (Tom), Fersaf, Çatılı (Snép), Ḥelenzé and Doluharman (Fískên) in the region called Ristâk will be discussed. Our study has been prepared with the aim of keeping the Siirt Arabic alive and carrying it to the future. In this sense, it will be ensured that the vocabulary that has existed in the dialect for centuries will be compiled and recorded. Although Siirt Arabic does not have a written culture, it has survived until today thanks to its rich oral culture elements. In our study, the general features of Siirt Arabic, proverbs and idioms used in the region and told among the people, stories, songs and folk songs, nursery rhymes and riddles were taken. In this sense, the vocabulary belonging to the dialect was compiled through face-to-face interviews with the source people as much as possible, the findings were examined with the scientific methods required by the fields of dialectology and linguistics, the differences between the regions in the dialect were touched on and some words in the oral culture products were compared with Modern Arabic. . In this way, first of all, it will be ensured that the oral culture products of Siirt Arabic are recorded. In addition, the effect of vocabulary related to the preservation of the dialect will be revealed. In addition, Siirt Arabic will be introduced to the academic community and it will contribute to the creation of awareness in order to keep the dialect alive.
Benzer Tezler
- Türkiye'de konuşulan Arap lehçeleri -Karşılaştırmalı bir inceleme-
Arabic dialects spoken in Turkey- a comparative study
İBRAHİM ÖZCAN
- Oyuklu Köyü Arapça sözlü kültürü
Arabic oral culture of the Village of Oyuklu
ABDULHALİM EKEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Doğu Dilleri ve EdebiyatıMardin Artuklu ÜniversitesiArap Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET ABDÜLHADİOĞLU
- Bolu Şeben ilçesi yöresel bezinden yola çıkarak döpiyes (etek-ceket) giyimine yönelik güncel tasarımlar
Contemporary designs for deux-pièces (skirt-jacket) clothing made from the local fabric of bolu
AHMET MELİK TOPU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
El SanatlarıSüleyman Demirel ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. NAİLE RENGİN OYMAN
- الآيات التي ورد فيها مفهوم النبأ -دراسة بلاغية- / el-Âyâtu'l-leti verade fihâ mefhumu'n-nebe' -dirase belagiyye-
Nebe' kavramın geçtiği âyetler -bir belâgat çalışması- / The verses in which the concept of news is mentioned -rhetorical study-
OSAMAH AKRAM AZEEZ ALGADI
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULBAKİ GÜNEŞ
DR. ÖĞR. ÜYESİ SALEH SAED
- Siirt Arap diyalektinde kullanılan atasözü ve deyimler üzerine bir çalışma
A study on the proverb and idioms which is used in Siirt Arabic dialectic
SITKI ÇİÇEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimŞırnak ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YAŞAR ACAT