Paul K. Feyerabend'in bilim anlayışlarına eleştirileri
Paul K. Feyerabend's criticisms of understandings of science
- Tez No: 722452
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUHAMMET ENES KALA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 107
Özet
İnsan; diğer canlı türlerinden farklı olarak dünyaya gözlerini açtığı andan itibaren kendisini, doğayı, evreni hep bilme, anlama ve sorgulama çabası içerisinde olmuştur. Çocukluk döneminde öğrenmek amacıyla sürekli sorduğumuz sorular varoluşsal sorularımızın temelini oluşturmaktadır. İnsan özel bir canlı olarak dünyaya gelmiş, bilme isteğiyle de çeşitli bilgi türlerini oluşturmuştur. Bu bilgi türlerinin oluşturulan şartlar ve kaynağına göre; gündelik bilgi, teknik bilgi, sanat bilgisi, felsefi bilgi, dini bilgi ve bilimsel bilgi olarak altı kategoriye ayrıldığı söylenebilir. Çalışmamızın temelini oluşturan bilgi türü, bilimsel bilgidir. Bilimsel bilgiyi diğer bilgi türlerinden ayıran özellikler; genel-geçer olması, mümkün mertebe nesnel olması, tutarlı olması, laboratuvar ortamında bir uzman tarafından üretilmesi olarak tanımlanmaktadır. Ayrıca çalışmamızın tarihi bağlamda serüvenini oluşturan XIX. yy'da bilimsel bilgiyi, diğer bilgi türlerinden ayırma, sınır çizme çabasının olduğu görülmektedir. Bu dönem bilimsel bilginin üstün tutulduğu, diğer bilgi türlerinin bilimsel bilginin altında konumlandığı/konumlandırılmaya çalışıldığı bir dönem olarak karşımıza çıkmaktadır. Akıl, bilimsel bilgiye ulaşma aşamasında tek araç olarak vurgulanmıştır. Çalışmamızda; XX. yy'ın öne çıkan düşünürlerinden Paul Feyerabend'in; Viyana Çevresi düşünürleri, Popper, Kuhn'un ve Lakatos'un bilim anlayışlarına tarihi ve kavramsal açıdan getirdiği eleştiriler incelenecek, bu eleştirilerden hareketle inşa etmeye çalıştığı bilim anlayışının ana fikirleri üzerinde durulacaktır. Feyerabend'e göre bilim, tek bir şekle sığdırılamaz ve akıl bilginin tek kaynağı değildir. Anahtar Kavramlar: Bilim, Bilim Felsefesi, Bilimsellik, Saygı, Nesnellik, Feyerabend
Özet (Çeviri)
Human beings are different from other living species and have always been in an effort to know, understand and question nature and the universe since the day they were born. The questions that we constantly ask in order to learn in our childhood form the basis of our existential questions. Humans are special creatures, and they have created various types of knowledge thanks to their desire to know. The types of knowledge are said to be divided into six categories as everyday knowledge, technical knowledge, art knowledge, philosophical knowledge, religious knowledge and scientific knowledge., according to the created conditions and source. The study concerns expecially scientific knowledge There are features that distinguish scientific knowledge from other types of knowledge. These are defined as being universal, totally objective, consistent, and produced by an expert in a laboratory environment. Additionally, it is seen that there was an effort to separate scientific knowledge from other types of knowledge and to draw boundaries in terms of history in the 19th century. That century is a period in which scientific knowledge is considered superior. Other types of knowledge were considered less valuable than scientific knowledge. Reasoning was seen as the only tool at the stage of reaching scientific knowledge. In the study, the historical and conceptual criticisms of Paul Feyerabend, one of the prominent thinkers of the 20th century, to the Vienna Circle thinkers, Popper, Kuhn and Lakatos's understanding of science is examined, and the main ideas of the understanding of science that he tried to build based on these criticisms is emphasized. According to Feyerabend, science cannot be thought in a single form and reasoning is not the only source of knowledge. Key Concepts: Science, Philosophy of Science, Scientificness, Respect, Objectivity, Feyerabend
Benzer Tezler
- Uluslararası ilişkilerde bilim ve yöntem: Paul K. Feyerabend ve epistemolojik anarşizmin imkânları
Science and method in international relations: Paul K. Feyerabend and the potentiality of epistemological anarchism
ÇAĞLAR SÖKER
Doktora
Türkçe
2023
Uluslararası İlişkilerSelçuk ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞABAN HALİS ÇALIŞ
- Paul K. Feyerabend'de bilim, teknoloji ve insan özgürlüğü
Science, technology and human freedom in Paul K. Feyerabend
ALİ HAYDAR DUDAKLI
- Bilimin tarihsel gelişim sürecinde Paul K. Feyerabend'in bilim felsefesi
In the historical development process of science Paul K. Feyerabend's philosophy of science
EKİN ARISOY
- Karl R. Popper, Thomas S. Kuhn ve Paul K. Feyerabend'in bilgi kuramlarında bilim eleştirisi
Critisizing the science in Karl R. Popper, Thomas S. Kuhn ve Paul K. Feyerabend?s theory of knowledges
GÖKSEL TURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Bilim ve TeknolojiAnadolu ÜniversitesiSosyoloji Bölümü
YRD. DOÇ. DR. FATMA SÜNDAL
- Paul Karl Feyerabend'ın felsefesi ve Türkiye'ye yansımaları
Philosophy of Karl Feyerabend and its reflections on Turkey
FİKRET ÇAVUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
FelsefeAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİL RAHMAN AÇAR