Erken dönem uyum bozucu şemaların ilişki bağımlılığı ve aldatma eğilimi ile ilişkisi
The relationship of early maladaptive schemes with relationship addiction and the tendency to infidelity
- Tez No: 722477
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MUZAFFER ŞAHİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Erken Dönem Uyumsuz Şemalar, İlişki Bağımlılığı, Aldatma Eğilimi, Early Maladaptive Schemas, Relationship Dependence, Tendency to Infidelity
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Arel Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 108
Özet
Bu araştırma, evli bireylerde erken dönem uyum bozucu şemaların, ilişki bağımlılığı ve aldatma eğilimi ile ilişkisini açıklamayı amaçlamaktadır. Bireylerde şemalarının belirlenmesi, yine kendisiyle ilgili geçmiş̧ yaşantılar, beden algısı, biliş̧, başa çıkma tepkilerinin farkında olmasına destek olur. Birey, erken dönem uyum bozucu şemalarla başa çıkma stratejisi geliştirir ve geliştirdiği bu stratejileri belli alanlarda ortaya çıkartır (Young ve diğerleri, 2009). Erken dönem uyum bozucu şemaların görüldüğü alanlardan biri de evlilik müessesesidir. Evlilik için gerekli olan özellikler sıralanırken öncelikli belirtilen kavram“sadakat”olurken; bu çalışma içerisinde tanım olarak sadakatsizliği de içeren aldatma kavramından bahsedeceğiz. Araştırma da kullanacağımız bir diğer kavram olan ilişki bağımlılığı ise, Peele' ye göre hayatla bağlantıyı kesen kahredici, tek taraflı bir ilişki olarak tanımlanmıştır (Peele ve Brodsky, 1974). Bu bilgiler ışığında bu tür özellikler ve davranışların erken dönem uyum bozucu şemalar ile ilişkisini araştırmak amaçlanmıştır. Araştırma için 18 yaş ve üzeri, 382 evli katılımcıya (264 kadın, 118 erkek) Demografik Bilgi Formu, Young Şema Ölçeği, Aldatma Eğilimi Ölçeği, SpannFischer İlişki Bağımlılığı Ölçeği uygulanmıştır. Verilerin analizi için SPSS 25.00 programı kullanılmıştır. Normallik koşullarını sağlayan veriler için parametrik ve sağlamayan veriler için non-parametrik testlerden faydalanılmıştır. Korelasyon ve regresyon analizleri yapılmıştır. Çalışmada elde edilen bulgulara göre; cinsiyet ile ilişki bağımlılığı arasında bir ilişki bulunmazken; aldatma eğilimi ve erken dönem uyum bozucu şemalarda farklılık göstermiştir. Erkeklerin aldatma eğilimi oranları, kadınlardan daha yüksek bulunmuştur. Erken dönem uyum bozucu şemalarda ise, duygusal yoksunluk, duyguları bastırma, cezalandırılma, kusurluluk ve yüksek standartlar şemaları erkeklerde kadınlardan daha yüksek bulunmuştur. Diğer erken dönem uyum bozucu şemalar ile cinsiyet arasında anlamlı bir farklılık görülmemiştir. Korelasyon analizleri sonucunda ilişki bağımlılığı ile erken dönem uyum bozucu şemalar arasındaki ilişkide en kuvvetli ilişki karamsarlık ve kendini feda şemalarında görülmüştür. Aldatma eğilimi ve erken dönem uyum bozucu şemalar arasında en kuvvetli ilişki ise kusurluluk şemasında görülmüştür. Son olarak yapılan regresyon vii analizleri ile erken dönem uyum bozucu şemaların ilişki bağımlılığına ve aldatma eğilimine olan etkisi incelenmiştir. Erken dönem uyum bozucu şemaların ilişki bağımlılığı üzerindeki en büyük etki sırasıyla karamsarlık, kendini feda ve kusurluluk şemalarında görülürken; aldatma eğilimine en büyük etki sırasıyla, kusurluluk ve yüksek standartlar olduğu görülmüştür. Analizler sonucunda elde edilen bulgular alanyazın incelemesi ile kuramsal olarak tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
This research aims to explain the relationship between relationship addiction and infidelity tendency of early maladaptive schemes in married individuals. Determining the schemas of individuals helps them to be aware of their past lives, body perception, cognition, coping reactions related to themselves. The individual develops a coping strategy for dealing with early-stage maladaptive schemes and reveals these developed strategies in certain areas (Young et al., 2009). The institution of marriage is one of these areas. In this study, we will talk about the concept of infidelity, which also passes infidelity as a definition, while the concept mentioned as a priority is“loyalty”when sorting out the characteristics necessary for marriage. Another concept we will use in research is relationship addiction. It has been defined as a devastating, cuts off the connection with life, one-sided relationship, according to Peele (Peele and Brodsky, 1974). As a result of these findings, it is aimed to investigate the relationship of such characteristics and behaviors with early adaptation-disrupting schemes. For the research we use Demographic Information Form, Young Schema Scale, Infidelity Tendency Scale, Spann-Fischer Relationship Addiction Scale and applied to 382 married participants (264 women, 118 men) who is aged 18 years and over. SPSS 25.00 program was used for the analysis of the data. Parametric tests were used for the data that ensure the normality conditions and non-parametric tests were used for abnormal data's. Correlation and regression analyses were performed. According to the findings obtained in the study; while there was no relationship between gender and relationship addiction, there was a difference in the tendency to cheat and early adjustment maladaptive schemes. It has been found that men's infidelity tendency to cheat are higher than women's. In early-stage maladaptive schemes, the schemes of emotional withdrawal, emotion suppression, punishment, imperfection and high standards were found to be higher in men than in women. There was no significant difference between gender and other early-stage decadalizer schemes. As a result of correlation analyses, the strongest relationship between relationship addiction and early adjustment-maladaptive schemes was observed in the pessimism ix and self-sacrifice schemes. The strongest relationship between the tendency to deceive and the early maladaptive schemes was seen in the imperfection scheme. At last, the effect of early maladaptive schemes on relationship dependence and infidelity tendency was examined with regression analyses. The biggest impact on the relationship dependence of early adjustment maladaptive schemes was in order seen pessimism, self-sacrifice and imperfection schemes, while the biggest impact on the tendency to cheat in order was seen in the imperfection and high standards. To sum up, the findings obtained as a result of the analyses were discussed theoretically with the review of the literature.
Benzer Tezler
- Erken dönem uyum bozucu şemalar ile ilişki doyumu ve aldatmaya yönelik niyet arasındaki ilişki
The relationship of early maladaptive schemas and relationship satisfaction with intentions towards inidelity
ŞEVVAL KARDELEN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Kent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMEL ANER AKTAN
- Ergenlerde internet bağımlılığı ile şema alanları ve şema başa çıkma mekanizmalarının ilişkisi
Schema areas and schema coping mechanisms in internet addiction in adolescents
SEHER SILA KURTULUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiÇağ ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ UFUK KOCATEPE AVCI
- Yönetici ve çalışanların erken dönem uyum bozucu şemalar, duygu düzenleme güçlüğü ve psikolojik dayanıklılık düzeylerinin karşılaştırılması
A comparison of dysfunctional schemes of early period, emotional regulation difficulties and psychological resi̇lience levels of managers and employees
MERVE AKYİKİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYTEN ERDOĞAN
- Opioid kullanım bozukluğu olanlarda bağımlılık profilinin erken dönem uyumsuz şemalar, algılanan ebeveyn tutumu ve çocukluk çağı travmaları ile ilişkisi
The relationship of addiction profile with early maladaptive schemas, perceived parental attitude and childhood traumas in patients with opioid use disorder
RUKİYE DEMİRBAŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAMAZAN KONKAN
- Üniversite öğrencilerinin erken dönem uyum bozucu şemalarının kişilerarası ilişki boyutları ile ilişkisinin incelenmesi
Research about relationship between early maladaptive schemas and dimensions of interpersonal relationships on university students
SIRMA KARAŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ALPER EVRENSEL