Üniversite öğrencilerinin romantik ilişkilerinde flört şiddetine yönelik tutum, bağlanma stili ve toplumsal cinsiyet rolleri arasındaki ilişkide, öz-şefkatin aracı rolünün incelenmesi
Investigation of the mediating role of self-compassion in the relationship between the attitudes to dating violence, the attachment style and gender roles in the romantic relationship of university students
- Tez No: 722850
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE ÖZLEM MESTÇİOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Flört Şiddeti, Bağlanma, Toplumsal Cinsiyet, Öz şefkat, Dating Violence, Attachment, Gender, Self-compassion
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Okan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 201
Özet
Bu araştırma üniversite öğrencilerinin romantik ilişkilerinde flört şiddetine yönelik tutumları ile yetişkin bağlanma stilleri ve toplumsal cinsiyet tutumu arasında öz şefkatin aracı rolünün araştırılmasını amaçlayan bir araştırmadır. Bu araştırmanın çalışma grubu 2021-2022 yılında İstanbul'da lisans, yüksek lisans ve doktora düzeyinde öğrenimine devam eden ve aynı zamanda en az 3 aydır bir romantik ilişki içerisinde olan, 456 üniversite öğrencisinden oluşmaktadır. Araştırmada 282 (%66,5) kadın ve 142 (%33,5) erkek katılımcı bulunmaktadır. Katılımcıların sırasıyla demografik özelliklerini incelediğimizde, 18-25 yaş arası 370 (%87,3) katılımcı, 26-30 yaş arası 37 (%8,7), 31 ve üstü yaş 17 (%4,0) katılımcı bulunmaktadır. 377 (%88,9) katılımcı lisans ve 47 (%11,1) lisansüstü düzeyde eğitim görmüştür. Ebeveyn eğitim düzeyi çerçevesinde incelediğimizde; anne eğitim duruma göre katılımcılar 67 (%16,2) ilkokul, 60 (%14,5) ortaokul, 152 (%36,7) lise ve 135 (%32,6) lisans olarak dağılmıştır. Baba eğitim duruma göre katılımcılar 54 (%12,8) ilkokul, 63 (%14,9) ortaokul, 155 (%36,7) lise ve 150 (%35,5) lisans olarak dağılmıştır. Toplumsal cinsiyet dersi alma durumuna göre 60 (%14,5) katılımcı toplumsal cinsiyet dersi almış, 354 (85,5) katılımcı toplumsal cinsiyet dersi almamıştır. Katılımcıların doğdukları günden bugüne kadar yaşadıkları yer ile ilgili olarak, 95 (%22,5) katılımcı ilçede, 319 (%75,4) katılımcı ilde, 6 (%1,4) katılımcı kasabada ve 3 (%,7) katılımcı yurtdışında büyümüştür. Katılımcıların romantik ilişki geçmişleri incelendiğinde 237 (%55,9) katılımcın 1-3 arası, 86 (%20,3) katılımcının 3-5 arası ve 73 (17,2) katılımcının 5 ve üstü sayıda ilişkisi olduğunu bildirmiştir. Son demografik değişkenimiz olan ilişki süresini incelediğimizde, 247 (%58,3) katılımcının 3 ay -1 yıl arası, 66 (%15,6) 1-2 yıl arası , 36 (%8,5) katılımcının 2-3 yıl arası ve 75 (%17,7) katılımcının 3 yıl ve üstü süredir ilişkisi sürmektedir. Araştırmada katılımcıların flört şiddetine yönelik tutumlarını ölçmek amacıyla Flört Şiddetine Yönelik Tutum Ölçeği, yetişkin bağlanma stillerini belirlemek amacıyla Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri II (YİYE II), toplumsal cinsiyete yönelik tutumlarını ölçmek amacıyla Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutum Ölçekleri (TCRTÖ) ve öz şefkat düzeylerini belirlemek amacıyla Öz Şefkat Ölçeği (Öz Anlayış Ölçeği) kullanılmıştır. Buna ek olarak araştırmaya katılan katılımcıların demografik özellikleri ile ilgili bilgi toplamak amacıyla araştırmacı tarafından hazırlanan 'Demografik Bilgi Formu' kullanılmıştır. Ölçekler arasındaki ilişkilerin belirlenmesinde Pearson korelasyon analizi ve çoklu doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde YİYE II, Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutum Ölçeği, Flört Şiddetine Yönelik Tutum Ölçeği ve Öz-Anlayış Ölçeği puanları arasındaki ilişkilerin incelenmesine yönelik Pearson korelasyon analizi yapılmıştır. Daha sonra, YİYE II Ölçeği, Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutum Ölçeği ve Öz-Şefkat Ölçeği Puanlarının Flört Şiddetine Yönelik Tutum Ölçeği puanları üzerindeki yordayıcı etkisinin incelenmesine yönelik Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi uygulanmıştır. Gruplar arası farklarda ise ANOVA ve Bağımsız Gruplar t-Testi kullanılmıştır. Cinsiyet ve toplumsal cinsiyet dersi alma ile tüm ölçekler arasında t-test, ilişki sayısı ve ilişki süresi demografik değişkeni ile tüm ölçekler arasında tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Flört şiddetine yönelik tutum, bağlanma stilleri ve toplumsal cinsiyet tutumu arasındaki ilişkisinde öz şefkatin aracılık rolünün sınanması için Baron ve Kenny (1986)' nin belirttiği, değişkenler arası ilişkide aracı etkiyi sınayabilmeye yönelik gerekli adımlar sıra ile uygulanmıştır. Regresyon modelleri sonrasında aracılık etkisini belirlemek üzere Sobel (1982) tarafından geliştirilen test uygulanmış ve güven aralıkları incelenmiştir. Aracı etkinin analizinde PROCESS SPSS Makro yazılımı kullanılmıştır. Verilerin analizi SPSS 25 programı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın sonucunda flört şiddetine yönelik tutum ile kaygılı ve kaçıngan bağlanma stilleri arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Flört şiddetine yönelik tutum ölçekleri ile TCRTÖ-Toplam puan (TCRTÖ-Toplam puan ne kadar yüksekse o kadar eşitlikçi cinsiyet rollerine sahip olduğunu göstermektedir) arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunuyorken; TCRTÖ alt boyutları olan erkek cinsiyet rolü ve geleneksel cinsiyet rolü arasında pozitif yönde anlamlı, eşitlikçi cinsiyet rolü, kadın cinsiyet rolü ve evlilikte cinsiyet rolü arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki olduğu kanıtlanmıştır. Ayrıca yapılan regresyon analizi sonucunda TCRTÖ alt boyutu olan erkek cinsiyet rolü flört şiddetine yönelik tutumu pozitif yönde yordadığı sonucuna ulaşılmıştır. Flört şiddetine yönelik tutum ölçekleri ile öz şefkat arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Regresyon analizinde öz şefkat puanları flört şiddetine yönelik tutumu negatif yönde yordamaktadır. Yapılan aracılık testi sonuçlarına göre; bağlanma stilleri ile flört şiddetine yönelik tutum üzerindeki etkisinde öz şefkatin aracı rolü karşıladığı sonucuna ulaşılmıştır. Kaygılı bağlanma ile kadının uyguladığı psikolojik şiddet ve kaçıngan bağlanma ile hem kadının hem erkeğin uyguladığı psikolojik şiddet üzerinde öz şefkatin tam aracı rolü bulunmaktadır. Kaygılı bağlanma ile kadının uyguladığı fiziksel şiddet ile kaçıngan bağlanma ile hem kadının hem de erkeğin uyguladığı fiziksel şiddet üzerinde öz şefkatin kısmi aracı rolü olduğu bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
This research aims to investigate the mediating role of self-compassion between university students' attitudes towards dating violence in their romantic relationships, adult attachment styles and gender attitudes. The study group of this research consists of 456 university students who are currently studying in undergraduate, graduate and doctoral education in Istanbul in 2021-2022 and also have been in a romantic relationship for at least 3 months. There were 282 (66.5%) female and 142 (33.5%) male participants in the study. When we examine the demographic characteristics of the participants, respectively, there are 370 (87.3%) participants between the ages of 18-25, 37 (8.7%) participants between the ages of 26-30, and 17 (4.0%) participants aged 31 and above. 377 (88.9%) participants received undergraduate and 47 (11.1%) graduate education. When we examine it within the framework of parental education level; According to the mother's education level, the participants were 67 (16.2%) primary school, 60 (14.5%) secondary school, 152 (36.7%) high school and 135 (32.6%) undergraduate. According to the educational status of the father, the participants were distributed as 54 (12.8%) primary school, 63 (14.9%) secondary school, 155 (36.7%) high school and 150 (35.5%) undergraduate. According to the gender lesson, 60 (14.5%) participants took gender lessons, 354 (85.5) participants did not take gender lessons. Regarding the place where the participants lived from the day they were born until today, they grew up in 95 (22.5%) participating districts, 319 (75.4%) participating provinces, 6 (1.4%) participating towns and 3 (0.7%) participants abroad. . When the romantic relationship histories of the participants were examined, it was reported that 237 (55.9%) participants had 1-3 relationships, 86 (20.3%) participants had 3-5 relationships, and 73 (17.2) participants had 5 or more relationships. When we examine the relationship duration, which is our last demographic variable, 247 (58.3%) participants are between 3 months and 1 year, 66 (15.6%) between 1-2 years, 36 (8.5%) participants between 2-3 years and 75 (17.7%) participants have been in a relationship for 3 years or more. In the research, the Dating Violence Attitude Scale (DVAS) was used to measure the attitudes of the participants towards dating violence, the Experience in Close Relationship Scale II (ECR-S) to determine the adult attachment styles, the Gender Roles Attitude Scale (GRAS) to measure their attitudes towards gender and the Self-Compassion Scale (SCS) to determine their self-compassion levels. Compassion Scale (Self-Compassion Scale) was used. In addition, the 'Demographic Information Form' prepared by the researcher was used to collect information about the demographic characteristics of the participants participating in the research. Pearson correlation analysis and multiple linear regression analysis were used to determine the relationships between the scales. In the analysis of the data, Pearson correlation analysis was carried out to examine the relationships between the scores of the ECR-S II, the Gender Roles Attitude Scale, the Dating Violence Attitude Scale, and the Self-Compassion Scale. Afterwards, Multiple Linear Regression Analysis was applied to examine the predictive effects of the ECR-S II Scale, Gender Roles Attitude Scale and Self-Compassion Scale scores on the Attitude towards Dating Violence Attitude Scale scores. ANOVA and Independent Groups t-Test were used for differences between groups. T-test was used between gender and gender course taking and all scales, and one-way analysis of variance (ANOVA) was used between demographic variable of number of relationships and duration of relationship and all scales. In order to test the mediating role of self-compassion in the relationship between attitudes towards dating violence, attachment styles, and gender attitudes, the necessary steps to test the mediating effect in the relationship between variables, as stated by Baron and Kenny (1986), were applied sequentially. After the regression models, the test developed by Sobel (1982) was applied to determine the mediation effect and the confidence intervals were examined. PROCESS SPSS Macro software was used in the analysis of the mediating effect. The analysis of the data was carried out with the SPSS 25 program. As a result of the research, a positive and significant relationship was found between the attitude towards dating violence and the anxious and avoidant attachment styles. While there is a negative significant relationship between the Dating Violence Scale and the GRAS-Total score (the higher the GRAS-Total score, the more egalitarian gender roles); It has been proven that there is a positive and significant relationship between the male gender role and traditional gender role, which are the sub-dimensions of GRAS, and a negative significant relationship between the egalitarian gender role, the female gender role and the gender role in marriage. In addition, as a result of the regression analysis, it was concluded that the male gender role, which is a sub-dimension of GRAS, positively predicts the attitude towards dating violence. A significant negative correlation was found between the Dating Violence Attitude Scale and Self-compassion. In the regression analysis, self-compassion scores negatively predicted the dating violence attitude scale. According to the mediating test results it was concluded that self-compassion played a mediating role in its effect on attachment styles and dating violence attitude. Self-compassion has a full mediator role on anxious attachment, psychological violence perpetrated by women, and avoidant attachment and psychological violence perpetrated by both men and women. It has been found that self-compassion has a partial mediator role on anxious attachment, physical violence perpetrated by women, and avoidant attachment and physical violence perpetrated by both women and men.
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinin bağlanma stilleri ile flört şiddeti arasındaki ilişkide aile aidiyeti ve otantikliğin aracı rolü
The mediating role of family belonging and authenticity in the relationship between university students' attachment styles and dating violence
BÜŞRA MİRZAOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiMersin ÜniversitesiAile Eğitimi ve Danışmanlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜLENT GÜNDÜZ
- Üniversite öğrencilerinin flört şiddeti, bağlanma biçimleri, aldatma eğilimi ve romantik yakınlık arasındaki ilişkinin incelenmesi
The investigation of the dating violence, attachment styles, infidelity tendency and romantic intimacy in university students
BEYZA GÜMÜŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiBahçeşehir ÜniversitesiRehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
DOÇ. DR. BERNA GÜLOĞLU
- Üniversite öğrencilerinin yakın ilişkilerde şiddete yönelik tutumlarını yordayan değişkenlerin incelenmesi
The investigation of predictive variables of university students attitudes towards dating violence
BAŞAK GÜVENİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiAnkara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEHER SEVİM
- Üniversite öğrencilerinin flört şiddetine yönelik tutum ve davranışları
'attitudes towards datingviolence and behavior of university students
MEHBARE İFTAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
HemşirelikMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÜNGÖR GÜLER
- Üniversite öğrencilerinin flört şiddetine yönelik tutumlarının aile işlevleri ve bazı demografiközlük değişkenlere göre incelenmesi
Başlık çevirisi yok
FEYZANUR KÖŞKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiDoğu Akdeniz Üniversitesi-Eastern Mediterranean UniversityRehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİM KAYA